Να λοιπόν, επιτέλους, έσπασε το ψυχολογικό φράγμα των 3 ευρώ το εξαιρετικό – για την ακρίβεια το εξτρίσιμο – παρθένο ελαιόλαδο στην Ελλάδα. Στη Ζάκρο της Σητείας, έστω και ένα βυτίο πουλήθηκε στα 3,13€/κιλό, ενώ και στην Λακωνία έπιασαν τα 3,10€ η Συκιά και το Φοινίκι. Πρόκειται για πραγματικές τιμές, δηλαδή βυτίο, ex-factory αναχώρηση FOB, χωρίς ΦΠΑ και έξοδα αποστολής (CIF). Κάνω αυτή την απαραίτητη διευκρίνηση γιατί πολλοί έχουν σπεύσει εδώ και καιρό να μπερδέψουν τα πράγματα προσθέτοντας ΦΠΑ ή άλλα έξοδα στην καθαρή τιμή του ελαιολάδου.
Το άλμα αυτής της εβδομάδας κατέστη αναπόφευκτο και προαναγγέλθηκε από τα στοιχεία για το ισοζύγιο του Μαρτίου στην Ισπανία, τα οποία μάλλον πρέπει να είμαστε όχι μόνο οι πρώτοι αλλά και οι μόνοι που δημοσιεύσαμε στον εγχώριο τουλάχιστον Τύπο.
Εδώ αξίζει να σταθούμε λίγο γιατί φωτίζονται τα πραγματικά αιτία αυτής της σταθερής και διαρκούς ανόδου των τιμών, η οποία – να το υπογραμμίσουμε – δεν έχει τίποτα να κάνει με την προσδοκώμενη χαλάρωση της καραντίνας και το άνοιγμα της μαζικής εστίασης. Αυτή η διαπίστωση τεκμηριώνεται αν λάβουμε υπ’ όψη:
-ότι η άνοδος άρχισε σε Ισπανία και Ελλάδα από τις αρχές του φθινοπώρου – στην Ιταλία πολλούς μήνες νωρίτερα – και τώρα έκανε το άλμα πάνω από τα 3 ευρώ, χρονικά διαστήματα άσχετα με καραντίνα και μαζική εστίαση (Ho.Re.Ca).
-το υποχρεωτικό λόγω καραντίνας μαγείρεμα και το φαγητό στο σπίτι σημαίνουν σίγουρα κατανάλωση ελαιολάδου περισσότερη από όση η Ho.Re.Ca., που λόγω χαμηλότερης τιμής χρησιμοποιεί σε πολύ μεγαλύτερη έκταση τα ανταγωνιστικά υποκατάστατα σπορέλαια. Αυτό το πασιφανές συμπέρασμα στηρίζεται και από το εξαιρετικά ενδιαφέρον εύρημα της διεθνούς μελέτης που δημοσιεύσαμε και σύμφωνα με την οποία η κατανάλωση ελαιολάδου κατανέμεται 70% οικιακή κατανάλωση και 30% μαζική εστίαση Ho.Re.Ca. Απλώς για την Ελλάδα αυτή η κατανάλωση μοιράζεται σε διάφορα κανάλια διανομής προεξάρχοντος του γνωστού μας ανώνυμου 16 κιλου «τενεκέ», τον οποίον, ειρήσθω εν παρόδω, κάποιοι ανακάλυψαν και πολύ αγάπησαν τώρα τελευταία, θέμα μιας άλλης ενδιαφέρουσας συζήτησης.
-Αντιθέτως, σε άλλες χώρες, που οι καταναλωτές αγοράζουν επώνυμα ελαιόλαδα από τα σούπερ μάρκετ και επί πλέον διαθέτουν αξιόπιστες στατιστικές – όπως η Ισπανία, αλλά και οι ΗΠΑ – αποδεικνύεται ότι το χρονικό διάστημα της καραντίνας η κατανάλωση έχει εκτοξευθεί στα ύψη.
Έτσι, τον μήνα Μάρτιο η Ισπανία έκανε ρεκόρ πωλήσεων με 143 χιλ. τόνους (!), ενώ και οι ΗΠΑ το 2020 με ένα άλμα ξεπέρασαν τους 400 χιλ. τόνους εισαγωγών.
Τα αίτια λοιπόν της ανόδου των τιμών δεν βρίσκονται στην καραντίνα και στο προσδοκώμενο άνοιγμα της μαζικής εστίασης αλλά στον βασικό και θεμελιώδη νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Γιατί, όχι μόνο οι ΗΠΑ ξεπέρασαν τους 400 χιλ. τόνους αλλά και όπως εμφατικά αποδεικνύει η έκθεση της Κομισιόν όλη η παγκόσμια αγορά ελαιολάδου αρχίζει σιγά-σιγά να παίρνει τα πάνω της μετά από μια 4ετία βαρυχειμωνιάς και συνεχούς πτώσης των τιμών. Περιττό να πούμε ότι όλες οι χώρες που ευνοούνται από αυτή τη διεθνή ανάκαμψη είναι όσες έχουν σοβαρά επενδύσει στον ελαιοκομικό τους τομέα και δεν σπατάλησαν πολύτιμα εκατομμύρια σε κορωνοϊοεπιδοτήσεις.
Το επόμενο ερώτημα που μπαίνει στη συζήτηση είναι μέχρι που (μπορεί να) φθάσει αυτή η άνοδος των τιμών. Στο Παρατηρητήριο Τιμών της 9/4 γράφαμε – προϊδεάζοντας για τις εξελίξεις – ότι η «αγορά αναζητά ένα νέο επίπεδο ισορροπίας». Το οποίο κανείς -κάνε με μάγο να σε κάνω πλούσιο- δεν μπορεί να πει σε ποια τιμή θα είναι και για ποια ποιοτική κατηγορία. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε το ράλυ τιμών των βιομηχανικών λαμπάντε με αποτέλεσμα να έχει αφύσικα κλείσει η ψαλίδα τιμών με τα έξτρα, κάτι που συνεχώς επισημαίνουμε.
Η μόνη διαχρονικά σοφή απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι το γνωστό «πούλα και μετάνοιωνε». Ο καλός ο νοικοκύρης κάνει απολογισμό στο τέλος του έτους έχοντας πουλήσει με τον καλύτερο δυνατό μέσο όρο, ή μουαγιέν αν προτιμάτε.
Κι ευτυχώς που τον χειμώνα δεν εισακούστηκαν οι καθοδηγήσεις υπέρ μιας ιδιότυπης «απεργίας» για τη δημιουργία «τεχνητής κρίσης» ώστε να ανέβουν οι τιμές. Έχουμε αναφερθεί και δεν χρειάζεται να επανέλθουμε. Έστω και με χίλιες δυο δυσκολίες λόγω ελλιπούς στήριξης από το τραπεζικό σύστημα, το ελληνικό εμπόριο κατάφερε και δεν αποκόπηκε από τις αγορές.
Υπάρχει ένα ακόμη πολύ κρίσιμο ερώτημα, τι θα γίνει με τις τιμές στα ράφια των μεγάλων αλυσίδων, αλλά ας αφήσουμε και κάτι να συζητήσουμε την επόμενη εβδομάδα… Το μόνο που αναρωτιέμαι είναι πού βρίσκεται και πώς θα αντιδράσει η ελληνική τυποποίηση, αυτή που αγοράζει με κριτήριο την όσον το δυνατόν χαμηλότερη τιμή και ποιες θα είναι οι μελλοντικές της κινήσεις.
Επιτραπέζια ελιά
Ισχύουν ακριβώς όσα γράψαμε στο Παρατηρητήριο της 9/4/2021 με μόνη ίσως αισιόδοξη νότα ότι για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό διέκρινα μια θετική προοπτική στις εκτιμήσεις των μεταποιητών- εξαγωγέων. Η επιτραπέζια ελιά αποτελεί μια αγορά τελείως διαφορετική από του ελαιολάδου και εδώ, το άνοιγμα της Ho.Re.Ca σε χώρες όπως η Ιταλία, οι ΗΠΑ κ.λπ. θα έχει πραγματικές θετικές επιπτώσεις στη ζήτηση των ελληνικών ελιών. Βλέπετε, δυστυχώς, οι Έλληνες καταναλωτές ξέχασαν την παραδοσιακή ελιά, αλλά, και αυτό αποτελεί μία άλλη μεγάλη συζήτηση.
Αποποίηση ευθύνης: Οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από αξιόπιστες πηγές και έχουν διασταυρωθεί για την ορθότητά τους. Ωστόσο, κατ’ ουδένα τρόπο δεν πρέπει να θεωρηθούν ως συμβουλές εμπορικών πράξεων για τις οποίες ο συγγραφέας δεν φέρει καμία ευθύνη.
πηγή: olivenews.gr
