Για τις ημέρες και το έργο της ΕΠΑΣ Κρήτης, αλλά και τις αυξανόμενες προοπτικές της ειδικότητας «Θερμοκηπιακών κατασκευών και καλλιεργειών» που υποστηρίζει, μίλησε στην «Ύπαιθρο Χώρα» η διευθύντρια της σχολής, Μαρία Χαλκιαδάκη.
Πλησιάζοντας το κλείσιμο ενός αιώνα ζωής (λειτούργησε για πρώτη φορά το 1920), η σχολή του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα», με έδρα τη Γόρτυνα Μεσσαράς του Ν. Ηρακλείου, αποτελεί σχολική μονάδα της δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης λειτουργεί υπό την εποπτεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. «Σκοπός της σχολής είναι να προετοιμάσει τους μαθητές και τις μαθήτριες μέσα από ένα σύγχρονο σύστημα εκπαίδευσης για μια επαγγελματική σταδιοδρομία στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Επίσης, καλύπτει τις ανάγκες της αγοράς σε ειδικευμένο προσωπικό και στον χώρο των θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων, δεδομένου ότι οι μαθητές λαμβάνουν πάρα πολλές γνώσεις που έχουν να κάνουν και με το θερμοκήπιο ως κατασκευή.
Το πρόγραμμα εκπαίδευσης συνδυάζει ισορροπημένα την παροχή θεωρητικών γνώσεων με την πρακτική άσκηση. «Η σχολή παρέχει θεωρητική και εργαστηριακή εκπαίδευση. Υπάρχουν τα θερμοκήπια, όπου οι μαθητές εκπαιδεύονται σε πραγματικές συνθήκες και καλλιεργούν όλοι ανεξαιρέτως, εφαρμόζοντας όσα έχουν μάθει στη θεωρία. Οι υποδομές περιλαμβάνουν χώρους όπου στεγάζονται γεωργικά μηχανήματα και εξοπλισμοί για τα θερμοκήπια, ένα εργαστήριο εδαφολογίας, λιπασματολογίας και φυτοπροστασίας. Δηλαδή, όλα τα εργαλεία που πρέπει να έχει σήμερα ένας σύγχρονος αγρότης».
Η κα Χαλκιαδάκη στέκεται στις σημαντικές προοπτικές που έχει αποκτήσει το επάγγελμα του τεχνίτη θερμοκηπιακών κατασκευών και καλλιεργειών. «Τα κηπευτικά είναι ένας κλάδος της αγροτικής παραγωγής που καλύπτει ένα μεγάλο μέρος της αγοράς και έχει ζήτηση όλο τον χρόνο. Το θερμοκήπιο είναι ένας χώρος παραγωγής λαχανικών εκτός εποχής, επομένως είναι ένας κλάδος πολύ παραγωγικός, με εντατικές καλλιέργειες» αναφέρει, ενώ δηλώνει συγκρατημένα ικανοποιημένη με την πορεία που διαγράφει ο κλάδος των θερμοκηπιακών καλλιεργητών στην Ελλάδα μέχρι σήμερα. «Τα τελευταία χρόνια, έχει υπάρξει μια εμφανής ανάκαμψη. Βέβαια, στις μέρες μας χρειάζονται εξειδικευμένες και επικαιροποιημένες γνώσεις, διότι τα πράγματα αλλάζουν συνεχώς στη γεωργική παραγωγή. Αυτό ακριβώς προσφέρει η σχολή μας, εφοδιάζοντας τον απόφοιτο με έναν τίτλο που πιστοποιεί όλες τις γνώσεις και δεξιότητες που έχουν αποκτηθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι η ΕΕ ποντάρει πάρα πολύ στην αγροτική εκπαίδευση, δεδομένου ότι και στην Ελλάδα τα ποσοστά των καταρτισμένων αγροτών είναι πολύ χαμηλά.
Επίσης, το ΠΑΑ και τα Σχέδια Βελτίωσης που βρίσκονται σε εξέλιξη, δίνουν κίνητρο σε πολλούς αγρότες, ώστε να ασχοληθούν με τα θερμοκήπια. «Πλέον, δίνεται στον αγρότη η ευκαιρία να επεκτείνει ή και να ξεκινήσει μια γεωργική εκμετάλλευση, η οποία θα έχει ως βάση την παραγωγή στο θερμοκήπιο. Μάλιστα, οι απόφοιτοι της σχολής μας έχουν ένα προβάδισμα σε σχέση με όσους δεν έχουν φοιτήσει σε μία ανάλογη σχολή, καθώς λαμβάνουν κάποια επιπλέον μόρια για την ένταξή τους τόσο στο πρόγραμμα των Σχεδίων Βελτίωσης, όπως και στο πρόγραμμα των Νέων Αγροτών».
Αξίζει, πάντως, να τονιστεί ότι, αυτή την εποχή, παρατηρείται μια τάση συγκέντρωσης των μικρών μονάδων στα χέρια μεγάλων εταιρειών. «Υπάρχουν μερικές τέτοιες περιπτώσεις και στην περιοχή μας, όπου μεγάλες εταιρείες, όπως η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, αγοράζουν ή εποπτεύουν θερμοκηπιακές μονάδες. Επειδή το θερμοκήπιο είναι ένας χώρος εντατικής καλλιέργειας, η οικονομική βιωσιμότητα των μικρών αγροτικών εκμεταλλεύσεων τίθεται εν αμφιβόλω, όταν ένας αγρότης επενδύει πολλά χρήματα σε εξοπλισμούς και αυτοματισμούς. Θα μπορούσαν, όμως, οι αγρότες μέσα από συνεταιριστικά σχήματα, όπως είναι οι ομάδες παραγωγών, να αποκτήσουν την ευελιξία, ώστε να προσαρμόζονται και σε αυτές τις συνθήκες».
Γιώργης Δασκαλάκης: «Στη σχολή έμαθα τα πάντα γύρω από τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες»
Ο Γιώργης Δασκαλάκης αποφοίτησε από την ΕΠΑΣ Κρήτης το 1999, και από το 2003 μέχρι σήμερα δραστηριοποιείται στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, παράγοντας αυτή την περίοδο αγγούρια και πεπόνια στην κωμόπολη του Τυμπακίου. Με καταγωγή από το Καστέλι Ηρακλείου και μεγαλωμένος σε αγροτική οικογένεια, ο κ. Δασκαλάκης θεωρεί ότι το σκαλοπάτι της σχολής ήταν καθοριστικό για τη μετέπειτα πορεία του. «Εκεί έμαθα τα πάντα γύρω από το αντικείμενό μου. Να φυτέψω ένα φυτό, να το μεγαλώσω, να το κλαδέψω, να επιστρατεύσω πρακτικές που μέχρι τότε δεν γνώριζα, να κάνω ορθολογική χρήση φαρμάκων και να εξοικειώνομαι με τα καινούργια μηχανήματα. Και άλλα πράγματα, όπως το πώς να φτιάχνω κομπόστ, που με το πέρασμα των χρόνων μου φάνηκαν πολύ χρήσιμα και τα συμπεριέλαβα στη θερμοκηπιακή καλλιέργεια. Η προσπάθεια της σχολής αξίζει να διαφημιστεί».
Σήμερα, με την κρίση να βάζει σοβαρά οικονομικά εμπόδια, ο κ. Δασκαλάκης θεωρεί ότι η κρατική πρωτοβουλία για τον κλάδο είναι επιβεβλημένη. «Οι κήποι πάνε καλά, οι τιμές των προϊόντων όχι. Οι καλλιέργειές μας έχουν τη δύναμη να ταΐσουν όλη την Ελλάδα, και σε καλές τιμές· όχι αυτές που βλέπετε στα σούπερ μάρκετ και στα μανάβικα. Όμως, δεν υπάρχει ένας μηχανισμός που να καθορίζει ποιες καλλιέργειες θα πρέπει να μπαίνουν. Τα πλεονάσματα στα κηπευτικά, που στην περιοχή μας είναι τεράστια κατά διαστήματα, να μην καταλήγουν στις χωματερές. Να βάλει το κράτος ένα πλαφόν, π.χ. 0,30 ευρώ, και να μπορεί να κάνει και κοινωνικά παντοπωλεία στην Αθήνα, για τους ανθρώπους που πεινάνε. Επίσης, να φύγει ο μεσάζων του λιπάσματος και να μη μας χτυπούν τόσο με τη φορολογία, ώστε να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε καλύτερα».
