Αγροτικά

Σε ισότητα για όλη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων στοχεύει η ΚΑΠ

Δεν σκεφτόμαστε πάντα από πού προέρχεται το φαγητό μας και αν το κάνουμε, σπάνια φανταζόμαστε τα διαφορετικά βήματα που γίνονται για να φτάσουμε στο τελικό προϊόν, που θα είναι έτοιμο για κατανάλωση.

Ξεκινώντας το νωπό γάλα από μια αγελάδα και ολοκληρώνοντας το ταξίδι του ίσως σε ένα σούπερ μάρκετ ή σε ένα τοπικό τυροκομείο, το τυρί σας έχει περάσει από ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων πριν προστεθεί στο αγαπημένο σας πιάτο ζυμαρικών.

Οι αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων διαφέρουν ως προς το μέγεθος και τον αριθμό των επιχειρήσεων, αλλά σπάνια ωφελούν τους αγρότες.

Η διαπραγματευτική ισχύς τους είναι συνήθως ασθενέστερη από τα μεγαλύτερα στοιχεία της αλυσίδας, όπως οι έμποροι λιανικής πώλησης, και αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να μην κατανέμεται επαρκώς η αξία σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού.

Τι γίνεται σε επίπεδο ΕΕ;
Με περίπου 11 εκατομμύρια αγροκτήματα και 44 εκατομμύρια άτομα που απασχολούνται στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι η αλυσίδα παραμένει ισορροπημένη και δίκαιη για όλους, έχει μεγάλη σημασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τον Ιανουάριο του 2016, ο Επίτροπος Phil Hogan ξεκίνησε την ειδική ομάδα για τις γεωργικές αγορές με σκοπό να αναζητήσει τρόπους ενίσχυσης της θέσης των αγροτών στην ευρύτερη αλυσίδα τροφίμων. Αυτή η ομάδα εμπειρογνωμόνων από όλη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων συναντήθηκε τακτικά, καταλήγοντας σε έκθεση τον Νοέμβριο του 2016.

Η έκθεση επικεντρώθηκε σε τρεις τομείς για νομοθετικά μέτρα: τη συνεργασία των παραγωγών, τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και τη διαφάνεια της αγοράς.

Όσον αφορά τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (UTP), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε νέα νομοθετική πρόταση στις 12 Απριλίου 2018.

Σκοπός της είναι να απαγορεύσει τις πιο επιζήμιες UTP, όπως καθυστερημένες πληρωμές και ακυρώσεις παραγγελιών τελευταίας στιγμής για φθαρτά προϊόντα διατροφής. Άλλες πρακτικές θα επιτρέπονται μόνο εφόσον συμφωνηθούν και από τα δύο μέρη, όπως για παράδειγμα η επιστροφή των απούλων προϊόντων διατροφής σε έναν προμηθευτή.

Οι νέοι κανόνες σημαίνουν ότι για πρώτη φορά θα καθοριστεί ένα ελάχιστο επίπεδο προστασίας έναντι αυτών των UTP σε κάθε κράτος μέλος. Επιπλέον, η πρόταση περιλαμβάνει τον ορισμό μιας εθνικής αρχής για την επιβολή των κανόνων για κάθε κράτος μέλος, καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση του «παράγοντα φόβου» που επιβάλλεται μερικές φορές στους μικρούς προμηθευτές από αγοραστές που τους απειλούν να τους παγώσουν από τις μελλοντικές εμπορικές σχέσεις.

Όσον αφορά τη συνεργασία των παραγωγών, οι οργανώσεις παραγωγών – ή οι ενώσεις τους – έχουν αποδειχθεί ότι συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.

Συνεπώς, οι αγρότες ενθαρρύνονται να διαμορφώσουν αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών, βοηθώντας τους να βελτιστοποιήσουν το κόστος και να βελτιώσουν την εμπορία των προϊόντων, για παράδειγμα [CJ1].

Ο λεγόμενος κανονισμός Omnibus, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2018, επέκτεινε τα προνόμια αυτών των τύπων οργανώσεων σε όλους τους τομείς της γεωργίας.

Αναφέρεται επίσης η τρίτη σύσταση από την αύξηση της διαφάνειας της αγοράς AMTF.

Η Επιτροπή έχει αναπτύξει μια ποικιλία παρατηρητηρίων αγοράς για το γάλα, το κρέας, τη ζάχαρη και τις καλλιέργειες, που παρέχουν πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια στην ανάπτυξη των αγορών και βοηθούν τους αγρότες να σχεδιάζουν πιο αποτελεσματικά.

Καινοτομία στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων

Παρ ‘όλα αυτά, η καινοτομία στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων της ΕΕ πρέπει να συμβεί και σε τοπικό επίπεδο.

Η γεωργική ευρωπαϊκή καινοτόμος εταιρική σχέση (EIP-AGRI) βοηθά τους αγρότες και τους παραγωγούς να καινοτομούν στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων μέσω επιχειρησιακών ομάδων (τοπικά σχέδια που δοκιμάζουν, βελτιώνουν και αναπτύσσουν καινοτόμες λύσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες) και ομάδες εστίασης εστιάστε σε ένα συγκεκριμένο θέμα για να μοιραστείτε τη γνώση και την εμπειρία και να εξερευνήσετε καινοτόμες λύσεις σε προβλήματα ή ευκαιρίες).

Μια τέτοια ομάδα επικεντρώθηκε στις «Καινοτόμες σύντομες αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων», εξετάζοντας τρόπους για την τόνωση της ανάπτυξης των μικρών αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρώπη για την αύξηση του εισοδήματος των γεωργών.

Η τελική έκθεσή του υπογράμμισε τη μεγάλη δυνατότητα των συνεργατικών αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων. Αυτές οι αλυσίδες δημιουργούνται όταν περισσότεροι από ένας γεωργός, παραγωγός τροφίμων, οργανισμός ή άτομο αποφασίζουν να συνεργαστούν, κερδίζοντας αμοιβαία οφέλη, όπως η βελτίωση της γκάμας προϊόντων, η ανταλλαγή πόρων μεταξύ των παραγωγών και των μεταποιητών και η μείωση του ανταγωνισμού μεταξύ των μικρών παραγωγών.

Επιπλέον, επισημάνθηκαν τέσσερις σημαντικές προκλήσεις: η δημιουργία και η στήριξη, η ανάπτυξη προϊόντων, η πρόσβαση στις αγορές και οι καταναλωτές, η υποδομή και η εφοδιαστική.

Εν τω μεταξύ, η επιχειρησιακή ομάδα SYAM διερευνά τις ενδιάμεσες αλυσίδες εφοδιασμού – εκείνες τις αλυσίδες που περιλαμβάνουν υπερβολικό όγκο για να θεωρηθούν «μικρές» αλλά που εργάζονται με ισχυρό branding βασισμένο στην προέλευση. Έχει υποστηρίξει το σχέδιο κτηνοτρόφων “Saveurs Iseroises”, που συνεργάζεται με παραγωγούς, τεχνίτες κρεοπωλείων και δύο σούπερ μάρκετ για την ανάπτυξη μιας βιώσιμης εταιρικής σχέσης.

Σε συνδυασμό με μια τοπική σύμβαση προμήθειας για την προμήθεια κρέατος ανώτερης ποιότητας, όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες έχουν εμπιστοσύνη στη βιωσιμότητα της εταιρικής σχέσης. Η διαδικασία και οι τιμές είναι πλήρως διαφανείς, δεδομένου ότι κάθε φορέας εκμετάλλευσης της αλυσίδας εφοδιασμού προσθέτει αξία. Μια γραπτή τεχνική προδιαγραφή για την εξασφάλιση της ποιότητας έχει επίσης συμφωνηθεί από όλους τους εταίρους, εξασφαλίζοντας ένα ανώτερο προϊόν στους καταναλωτές.

Τα συγχρηματοδοτούμενα από κοινοτικά κονδύλια, ένας σλοβενικός συνεταιρισμός αγροτών έχει επίσης καινοτομήσει για την καλύτερη ανταπόκριση στις ανάγκες των καταναλωτών καθώς και για την προώθηση της αγροτικής βιομηχανίας. Χάρη σε ένα πρώτο όχημα μεταφοράς, ο συνεταιρισμός αγροτών Jarina ξεκίνησε με την παράδοση τοπικά καλλιεργούμενων τροφίμων σε ένα σχολείο και ένα νηπιαγωγείο. Έκτοτε ο αριθμός των γεωργών που συμμετέχουν στον συνεταιρισμό, τους πελάτες και ο όγκος των πωλήσεων έχει αυξηθεί σημαντικά. Αυτό τους επέτρεψε να αγοράσουν ένα δεύτερο όχημα, το οποίο τώρα παραδίδεται σε περίπου 80 παιδικούς σταθμούς, σχολεία και σπίτια συνταξιοδότησης στην κεντρική Σλοβενία. Εκτός αυτού, έχουν οργανώσει ομαδοποιημένες παραδόσεις κουτιών φρούτων και λαχανικών σε χώρους εργασίας των πελατών. Για να γίνει αυτό, ανέπτυξαν ένα «webgarden» – ένα ηλεκτρονικό σύστημα παραγγελιών, όπου ένας αριθμός πελατών επιλέγει τα κουτιά των φρούτων και των λαχανικών τους και τους παραδίδει στο τέλος της ημέρας στην οργάνωσή τους.

Η κυβέρνηση της Κοπεγχάγης έχει επίσης καινοτομήσει στην προσέγγιση τοπικών και βιολογικών τροφίμων πιο κοντά στους αστικούς καταναλωτές. Είναι υπεύθυνοι για την προμήθεια τροφίμων για τις δημόσιες κουζίνες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των νοσοκομείων, των σχολείων και των σπιτιών για τους ηλικιωμένους. Στόχος τους είναι να βελτιώσουν την προσφορά εποχιακών, φρέσκων, υψηλής ποιότητας συστατικών στα δημόσια συστήματα διατροφής. Για να γίνει αυτό, τέθηκε σε εφαρμογή μια ολόκληρη διαδικασία ξεκινώντας από το να ζητάμε από τις κουζίνες τις συγκεκριμένες ανάγκες τους. Στη συνέχεια, έρχονται σε επαφή με πιθανούς προμηθευτές για να δουν τι μπορεί να παρασχεθεί. Μια προσφορά πρέπει να συντάσσεται από τον προμηθευτή. Η πόλη προσφέρει συμβουλές για το πώς να τις γεμίσει, καθώς και ένα κοινό πρότυπο για να απλοποιήσει τη διαδικασία όσο το δυνατόν περισσότερο και να εξασφαλίσει καλές συμβάσεις.

Τι έπεται;
Η θέσπιση της ευρωπαϊκής οδηγίας που προτάθηκε στις 12 Απριλίου για την καταπολέμηση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών θα πρέπει να βελτιώσει τη θέση των αγροτών και να θέσει μια βάση για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Απαιτούνται επίσης πρόσθετες σκέψεις για την περαιτέρω προώθηση των οργανώσεων παραγωγών, οι οποίες έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους όσον αφορά την ενίσχυση των γεωργών και των παραγωγών.

Ωστόσο, τα τοπικά σχέδια θα πρέπει να συνεχίσουν να διερευνούν τρόπους για πιο δίκαιες αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων, που υποστηρίζονται από ταμεία της ΕΕ, όπως τα ευρωπαϊκά ταμεία για την αγροτική ανάπτυξη ή το Horizon2020.

Σχετικά Άρθρα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Back to top button