«ΑΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΛΑ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΙ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΩΝ»
Τα τελευταία χρόνια οι εξορύξεις υδρογονανθράκων έχουν πάρει φωτιά και ανά τον κόσμο αλλά και ειδικότερα στη χώρα μας! Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που ακούει για τις εξορύξεις, δε γνωρίζει καλά πόσο μεγάλο φορτίο αρνητικών επιπτώσεων κουβαλούν ή μάλλον γνωρίζει μόνο τα θετικά που του δίνουν (κυβερνητικές αρχές, media κλπ.) να καταλάβει …..και αυτές οι πληροφορίες φτάνουν. Με αφορμή λοιπόν, τις τελευταίες υπογραφές που «έπεσαν» πριν από 2 εβδομάδες στο Υπουργείο Περιβάλλοντος , και αναφέρομαι στις υπογραφές που αφορούν μελέτες και εξορύξεις υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου αλλά και ειδικότερα στο τόπο μας, το Κατάκολο και το Κυπαρισσιακό κόλπο, προγραμματισμένες για έναρξη μέχρι το καλοκαίρι του 2019, θα κάνω μια πλήρης ενημέρωση για αυτές τις διεργασίες, τα συν και τα πλην τους. Σκοπός του άρθρου είναι να γνωρίζουμε τα πάντα εκ των προτέρων για αυτό το θέμα ώστε να μην «πιαστούμε αδιάβαστοι» εκ των υστέρων ….και ύστερα ο καθένας μας πράττει αναλόγως.
Αναλύοντας το κεφάλαιο των εξορύξεων, θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν θετικά και αρνητικά βεβαίως. Αυτά που μπορώ να δω εγώ ως θετικά είναι λίγα. Και αυτά έχουν να κάνουν σε θέσεις εργασίας και σε μελλοντικές χρηματικές απολαβές που λαμβάνει η κάθε τοπική κοινωνία όπου πραγματοποιούνται οι εξορύξεις. Ειδικότερα, ανοίγουν μελλοντικές θέσεις εργασίας προκειμένου να καλυφθεί το απαιτούμενο εργατικό δυναμικό για τις έρευνες και τις εξορύξεις. Και ασφαλώς, σε μια τέτοια περίοδο που περνάει κρίση η χώρα μας, είναι εύλογο το ότι ανοίγουν κάπου θέσεις εργασίας! Επιπλέον, συχνά-πυκνά ακούγεται ότι κερδισμένες βγαίνουν και οι τοπικές κοινωνίες από τις εξορύξεις από τα χρηματικά ποσά που λαμβάνουν. Αλλά, ας μιλήσουμε με νούμερα. Σε περίπτωση και μόνο που υπάρχουν κέρδη, μόνο το 5% πηγαίνει στις περιφέρειες και στις τοπικές κοινωνίες κατά συνέχεια.
Άραγε, είμαστε ικανοποιημένοι με τα παραπάνω θετικά…??
Έτσι λοιπόν, θα περάσω κατευθείαν στα αρνητικά που επιφέρουν μαζί τους οι εξορύξεις υδρογονανθράκων τα οποία είναι αξιότερα συζήτησης. Θα δούμε παρακάτω ότι αυτές οι διεργασίες εγκυμονούν κινδύνους σε πολλούς τομείς. Πιο συγκεκριμένα:
Αρχικά, πολλές μελέτες τονίζουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων . Η ατμοσφαιρική μόλυνση και η μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό την υγεία μας. Επίσης, αναφέρονται προβλήματα κύησης και πρόωρης γέννας και αυτά εξαιτίας των χημικών που χρησιμοποιούνται στις εξορύξεις. Επιπλέον, επιπτώσεις και προβλήματα απαντώνται και στη διατροφή του ανθρώπου καθώς υποβαθμίζεται το έδαφος λόγω διαρροών χημικών και πετρελαίου και καταστρέφεται ο τομέας της αλιείας εξαιτίας των ατυχημάτων και της αυξημένης κίνησης πετρελαιοφόρων.
Στη συνέχεια, μιας και αναφερόμαστε στο Ιόνιο και τον Κυπαρισσιακό, καλό θα ήταν να εξετάσουμε και το θέμα της σεισμικής δραστηριότητας της περιοχής. Γνωρίζουμε ήδη, πως καθημερινά καταγράφονται σε αυτή την περιοχή αρκετές σεισμικές δονήσεις (συνήθως μικρής κλίμακας). Τα τρυπάνια των ερευνών και των εξορύξεων θα προκαλούν συχνότερους και πιο ισχυρούς σεισμούς. Και σύμφωνα με τα παραπάνω, αναρωτιέμαι, αν μας εξασφαλίζει κάποιος ότι οι κατασκευές για την εξόρυξη των υδρογονανθράκων μπορούν να αντέξουν όλες αυτές τις σεισμικές δονήσεις….
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τουρισμός είναι το πρώτο εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας μιας και το 19% του ΑΕΠ συνδέεται με τον τουρισμό άμεσα ή έμμεσα και 24% της απασχόλησης , καλό θα ήταν να γνωρίζουμε και τις επιπτώσεις που έχει ο εξορυκτισμός στο τουριστικό κομμάτι. Λόγω της αισθητικής όχλησης και ,ακόμα πιο σοβαρά, των πιθανών ατυχημάτων και επιπτώσεων στην ποιότητα των υδάτων κολύμβησης, υπάρχουν παραδείγματα με κλειστές παραλίες και απαγορευμένους αιγιαλούς στα ελληνικά πελάγη (π.χ. Σαλαμίνα). Πράγμα το οποίο αν γινόταν κάτι αντίστοιχο στις δικές μας περιοχές, όπου η ανάπτυξη του τουρισμού είναι μεγάλο «βαρίδι» στην γενική ανάπτυξη τους , δε θα βοηθούσε καθόλου στο να αναδείξουμε τα μέρη μας, να προσελκύσουμε ξένο κόσμο, και η επισκεψιμότητα και η τουριστική οικονομία θα υπονομεύονταν.
Και τέλος, οι έρευνες και οι εξορύξεις υδρογονανθράκων δε βοηθούν καθόλου τον περιβαλλοντικό τομέα. Βασικά, είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα λόγω της λειτουργίας διαφόρων δοκιμαστικών γεωτρήσεων οι οποίες εντοπίζουν εμπορικά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, λόγω τη διάνοιξη φρεατίων, τη εγκαθίδρυση των εγκαταστάσεων εξαγωγής (π.χ. σωληνώσεων) και λόγω της μεταφοράς των προϊόντων με πλοία ή αγωγούς. Όλα αυτά προκαλούν προβλήματα στους θαλάσσιους οργανισμούς και πιο αναλυτικά ,στη φυσιολογία, την ανάπτυξη των οργανισμών, στη θνησιμότητα τους και την μείωση των θαλάσσιων πληθυσμών. Γενικά, υπολογίζεται ότι κάθε πλατφόρμα επηρεάζει αρνητικά εκτάσεις γύρω στα 20 στρέμματα του θαλάσσιου πυθμένα και γύρω στα 3,2 στρέμματα ανά χιλιόμετρο αγωγού μεταφοράς.
Συμπερασματικά, καταλήγουμε ότι το κεφάλαιο των εξορύξεων των υδρογονανθράκων έχει και θετικά αλλά πολλά και σοβαρά αρνητικά! Καλό θα ήταν να αφήναμε πίσω μας τέτοιες διαδικασίες που κακώς καπηλεύονται την ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας. Η ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας θα έρθει εάν στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην αξιοποίηση τους. Σε ενέργειες δηλαδή που είναι φιλικές προς το περιβάλλον, δεν συντελούν αρνητικά στην κλιματική αλλαγή και δεν είναι οι αιτίες να «καταστρέφονται» και να υπονομεύονται οι τοπικές κοινωνίες, το περιβάλλον τους, η οικονομία τους και ο τουρισμός τους.
Να προστατεύουμε και να αναδεικνύουμε τον φυσικό μας πλούτο- και όχι να τον καταστρέφουμε!
Κωνσταντίνος Κατσούλης,
φοιτητής του τμήματος Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων -Πανεπιστήμιο Πατρών
