Προ δυσάρεστων εκπλήξεων βρίσκονται το τελευταίο διάστημα χιλιάδες αγρότες, λόγω της ιδιότυπης τακτικής που εφαρμόζουν οι οικονομικές αρχές, προωθώντας τον συμψηφισμό επιστρεπτέων προκαταβολών (τα γνωστά χιλιάρικα) που έχουν χορηγηθεί τον τελευταίο χρόνο με απαιτήσεις από ειδικές ενισχύσεις λόγω κορωνοϊού οι οποίες αφορούν σε συγκεκριμένα αγροτικά προϊόντα και τις περισσότερες φορές «ωριμάζουν» με πολύ μεγάλη καθυστέρηση.
Η έκπληξη γίνεται αγανάκτηση από τη στιγμή που γίνεται αντιληπτό ότι τουλάχιστον το 50% από το συνολικό ποσό της επιστρεπτέας, αφαιρείται αυτομάτως από την απαίτηση που υπάρχει για κάποια από τις γνωστές κορωνοενισχύσεις κάτι που δεν συμβαίνει με τις άλλες κατηγορίες επαγγελματίων. Σημειωτέον ότι με βάση τις κυβερνητικές δεσμεύσεις, οι άλλοι επαγγελματικές ομάδες αλλά και οι επιχειρήσεις εφόσον κριθεί ότι θα πρέπει να επιστρέψουν μέρος της επιστρεπτές προκαταβολής, αυτό θα το κάνουν σε πολλές και με πολύ χαμηλό επιτόκιο δόσεις.
Aυτή η κατάφωρη αδικία σε βάρος των παραγωγών διαπιστώνεται το τελευταίο διάστηµα, έπειτα από την πληρωµή των πολυαναµενώµενων ειδικών κρατικών ενισχύσεων σε κηπευτικά, ελιές καλαµών και βουβάλια. Αρκετοί είναι οι παραγωγοί που δεν ξέρουν τι έχουν πληρωθεί τελικά από τα ποσά που ανέµεναν, αφού εφαρµόστηκε η παρακράτηση της επιστρεπτέας προκαταβολής µε έναν ιδιότυπο τρόπο.
Έτσι, ενώ όσοι δεν συµµετείχαν στους κύκλους της επιστρεπτέας προκαταβολής πληρώθηκαν στο ακέραιο το ποσό της ενίσχυσης, οι υπόλοιποι είδαν στους λογαριασµούς τους χρήµατα που δεν ανταποκρίνονται στους υπολογισµούς τους. Αν και ο σχεδιασµός προέβλεπε να παρακρατηθεί το 50% του ποσού που έλαβαν µε την επιστρεπτέα, ορισµένοι είδαν µικρότερη παρακράτηση, ενώ άλλοι παραγωγοί έλαβαν τη µισή ενίσχυση, µε την άλλη µισή να «κλειδώνεται» έναντι της επιστρεπτέας και την διαφορά να αναµένεται σε άγνωστο χρόνο και σίγουρα µετά την προκαταβολή του τσεκ.
Για παράδειγµα, ένας παραγωγός µε 30 στρέµµατα φθινοπωρινής πατάτας, που θα λάµβανε κανονικά 6.150 ευρώ ενίσχυση λόγω πανδηµίας (205 ευρώ το στρέµµα), και συµµετείχε σε δύο κύκλους της επιστρεπτέας, λαµβάνοντας συνολικά 2.000 ευρώ, είδε στο λογαριασµό του 3.075 ευρώ. Τα υπόλοιπα 3.075 παρακρατήθηκαν έναντι της επιστρεπτέας, παρά το γεγονός ότι βάσει του κανονισµού του µέτρου, η υποχρέωσή του απέναντι στο κράτος ανέρχεται σε 1.000 ευρώ. Το ζήτηµα είναι ακόµα πιο έντονο σε καλλιέργειες όπως του καρπουζιού όπου το ύψος της ενίσχυσης ήταν µικρότερο (140 ευρώ το στρέµµα) αλλά και η εµπορική πορεία φέτος τέτοια, που είδε σηµαντικές ποσότητες της παραγωγής να παραµένουν στο χωράφι. Σε µια τέτοια περίπτωση, το ποσό της επιστρεπτέας και το ύψος της ενίσχυσης αφήνουν ένα αµελητέο, αν όχι µηδενικό υπόλοιπο στους παραγωγούς, που ανέµεναν την ενίσχυση για να µπορέσουν να κινηθούν.
Φυσικά η παραπάνω περίπτωση, υψώνει εις το τετράγωνο την αδικία εις βάρος των παραγωγών του πρωτογενούς τοµέα, αφού είναι οι πρώτοι από όλους τους επαγγελµατίες που κάλυψαν (µε εκβιαστικό τρόπο αν µη τι άλλο) τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο κράτος από τώρα, όταν οι υπόλοιποι θα καταβάλουν την πρώτη δόση των Ιανουάριο του 2022.
Μάλιστα αυτό έγινε τη στιγµή που ακόµα δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά µε τις προθέσεις του υπουργείου Οικονοµικών για τους τελευταίους κύκλους της επιστρεπτέας, αφού όπως ακούγεται, συζητείται έντονα το ενδεχόµενο να παραγραφεί η υποχρέωση επιστροφής του 50% της ενίσχυσης, όπως συνέβη µε τους τρεις πρώτους κύκλους ή να επιστραφεί τελικά µόνο το 30%.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόµενο, περιπλέκεται έτι περαιτέρω η περίπτωση των παραγωγών που έλαβαν µικρή ενίσχυση από το µέτρο της επιστρεπτέας (έως 1.000 ευρώ), είδαν κράτηση του 50% αυτής µερικούς µήνες µετά την πίστωσή της, χωρίς µάλιστα η αγορά να έχει ανακάµψει στους κλάδους ενασχόλησής τους και τελικά θα κληθούν να βγάλουν άκρη µε τις δαιδαλώδεις δηµόσιες υπηρεσίες, προκειµένου να τους επιστραφεί η διαφορά.
Άνθρωποι της αγοράς συζητώντας την εξέλιξη αυτή στην Agrenda, συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχει κάποιο µοτίβο που να εξηγεί τη λογική πληρωµής των έκτακτων ενισχύσεων, µε τους παραγωγούς να χρειάζεται τώρα να απευθυνθούν στις υπηρεσίες στις οποίες υποβάλουν την αίτηση ΟΣ∆Ε τους προκειµένου να βγάλουν άκρη µε το τι ακριβώς δικαιούνταν, τι παρακρατήθηκε και αν έχουν να αναµένουν κάποια επιστροφή ως το τέλος του έτους. Η σύγχυση πάντως ενδέχεται να οφείλεται σε ενέργειες από την πλευρά της ΑΑ∆Ε, αφού αυτή ήταν που έδωσε στον ΟΠΕΚΕΠΕ τη λίστα των πληρωµών, όπως εξηγεί πηγή που γνωρίζει τη διαδικασία.
Σταθερά κατεβασµένος ο διακόπτης
Εν τω µεταξύ, ένα ακόµα ζήτηµα που έχει προκύψει το τελευταίο διάστηµα στους παραγωγούς, έχει να κάνει µε τη ρύθµιση των χρεών έναντι της ∆ΕΗ. Όπως µεταφέρουν αγρότες στην Agrenda, σε περιπτώσεις αγροτών που η εταιρεία ηλεκτροδότησης έκοψε το ρεύµα λόγω οφειλών και στη συνέχεια εκείνοι προχώρησαν σε ρύθµιση των χρεών τους, η ∆ΕΗ εξακολουθεί να µην συνδέει στο δίκτυο τις γεωτρήσεις τους, έως ότου εξοφληθεί το χρέος. Με άλλα λόγια, οι αγρότες αυτοί πληρώνουν έπειτα από τον διακανονισµό κανονικά τις δόσεις τους και τον λογαριασµό, ρεύµα όµως δεν έχουν έως ότου εξοφληθεί το χρέος τους.
