Mικρότεροι όγκοι προβλέπονται και φέτος για την παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου (-0,3% από πέρυσι), με ποσότητες, ωστόσο, σε επίπεδα υψηλότερα κατά 2,57% του μέσου όρου (3,12 εκατ. τόνοι) της περασμένης πενταετίας, καθώς μόνο Ισπανία και Μαρόκο δείχνουν να αντισταθμίζουν τις απώλειες άλλων παραγωγικών κρατών, διαπιστώνει το IOC, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία του τελευταίου ενημερωτικού δελτίου του.
Το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, ωστόσο, επισημαίνει ότι το προϊόν θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία παρά τη φετινή πτώση, αναφέρει το Olive Oil Times, επικαλούμενο αυτά τα στοιχεία. Τυνησία, Ιταλία, Πορτογαλία και Αλγερία αναμένουν τις μεγαλύτερες μειώσεις, με την παγκόσμια παραγωγή να εκτιμάται στους 3,19 εκατ. τόνους το 2020-2021, έναντι των 3,20 εκατ. πέρυσι.
Ισπανία και Μαρόκο κρατούν φέτος τα ηνία, υποχωρεί η Τυνησία
Πιο συγκεκριμένα, για την Τυνησία, οι φετινές ποσότητες δεν φαίνεται να ξεπερνούν τους 120.000 τόνους, γεγονός που σημαίνει μείωση κατά 66% από πέρυσι. Έλλειψη βροχοπτώσεων σε κρίσιμες περιόδους για την ανάπτυξη της ελιάς, αλλά και φτωχότερες αγρονομικές πρακτικές φαίνεται ότι συγκαταλέγονται στους παράγοντες που συνέβαλαν στην πτώση για πολλούς παραγωγούς. Όμως, και επί ευρωπαϊκού εδάφους, οι κακές καιρικές συνθήκες της άνοιξης, αλλά και η αυξημένη «επιδρομή» της Xylella fastidiosa στην Απουλία, φαίνεται ότι οδηγούν σε μείωση κατά περίπου 30% στην Ιταλία, τη στιγμή που και η πορτογαλική παραγωγή εκτιμάται μειωμένη κατά 29%. Ίδιο ποσοστό μείωσης προβλέπεται και για την Αλγερία.
Ελαφρώς χαμηλότερες από πέρυσι οι ελληνικές ποσότητες
Πιο περιορισμένες προβλέπονται οι μειώσεις για τη χώρα μας (-3,6% από πέρυσι), όπως και για την Κύπρο και τη Γαλλία, με την ΕΕ ωστόσο να περιμένει αυξημένους όγκους ως κοινότητα κατά 16%, αφού η παραγωγή των οκτώ κυριότερων παραγωγικών κρατών εκτιμάται στους 2,23 εκατ. τόνους, πάνω από τον πενταετή μέσο όρο, κυρίως λόγω της ισπανικής ανόδου (1,59 εκατ. τόνοι). Ακόμη, μικρές αυξήσεις προβλέπονται σε Κροατία και Σλοβενία. Πρόσφατες επενδύσεις στην ανανέωση των ελαιώνων του Μαρόκου αναμένεται να φέρουν τη μεγαλύτερη αύξηση σε ελαιοπαραγωγικό κράτος εκτός ΕΕ, με τη χώρα να αναμένει τη δεύτερη καλύτερή της επίδοση της τάξεως των 160.000 τόνων. Αντίθετα, μείωση της τάξεως του 6,7% αναμένει η Τουρκία, λόγω των κακών καιρικών συνθηκών.
Πώς κινήθηκε το εμπόριο το 2019/2020 και τι προβλέπεται για το 2020/2021
Οι περσινοί όγκοι παγκοσμίως εκτιμάται ότι έκλεισαν μειωμένοι κατά 1,7% από αυτούς του 2018-2019, αντίθετα αυξημένη ήταν η κατανάλωση κατά 5,8%, στους 3,23 εκατ. τόνους, με τις εισαγωγές στους 1,15 εκατ. τόνους και τις εξαγωγές στους 1,20 εκατ. τόνους. Αυξήσεις εισαγωγών κατέγραψαν οι οκτώ βασικές αγορές (Καναδάς 24%, Βραζιλία 21%, Αυστραλία, Ρωσία και Κίνα από 13%, ΗΠΑ 11% και Ιαπωνία 2%).
Αυξημένο, όμως, κατά το πρώτο ενδεκάμηνο της προηγούμενης περιόδου ήταν κατά 8% το ενδοκοινοτικό εμπόριο και κατά 46% οι εισαγωγές της ΕΕ εν συγκρίσει με την προηγούμενη περίοδο. Για τη νέα περίοδο, πέραν των εκτιμήσεων παραγωγής, εισαγωγές και εξαγωγές εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε περισσότερους από 950.000 τόνους. Στους 3,185 εκατ. τόνους προβλέπεται η παγκόσμια κατανάλωση, χαμηλότερα της περσινής κατά 1,5%, αλλά και ελαφρώς χαμηλότερα των εκτιμώμενων όγκων παραγωγής.
Αυξάνεται η απειλή για τα παραδοσιακά συστήματα από σύγχρονα πυκνά και υπέρπυκνα σχήματα
Η παραγωγή βρίσκεται σε εξέλιξη σε αρκετά κράτη, οπότε μένει να επιβεβαιωθεί πού τελικά θα κινηθούν οι φετινοί όγκοι, όμως κάποια ακόμη ενδιαφέροντα στοιχεία για το μέλλον του ελαιώνα, που επικαλείται το Olive Oil Times, προκύπτουν από πρόσφατο συνέδριο στην Ισπανία, όπου σύμφωνα με τους αναλυτές δείχνουν να κερδίζουν έδαφος σύγχρονες μέθοδοι καλλιέργειας. Κι αυτό γιατί νεότεροι ελαιώνες δείχνουν να επικεντρώνονται σε τέτοια συστήματα, βιώνοντας μία σταθερή αύξηση της παραγωγής, παρόλο που ο βασικός όγκος του προϊόντος προέρχεται ακόμη από παραδοσιακές μεθόδους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από την έρευνα της σχολής αγροδιατροφής ESNEA, της Intercoop Consultoria, αλλά και του συμβουλευτικού γραφείου αναλύσεων του Juan Vilar, κάθε χρόνο, ένα 1,5% της επιφάνειας των ελαιώνων μετατρέπεται σε σύγχρονους ή εντατικούς, κάτι που συνεπάγεται σαφώς μεγαλύτερη παραγωγική ικανότητα συγκριτικά με τις παραδοσιακές εκτάσεις. Η Πορτογαλία έχει ήδη εκσυγχρονίσει το 64% της καλλιέργειας, ενώ και στο Μαρόκο πολλά παραδοσιακά αγροτεμάχια έχουν εκσυγχρονιστεί (σε ποσοστό 45,7%) ή έχουν μπει σε εντατικές μεθόδους (9,3%).
Ο χάρτης του ελαιολάδου
Η παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια αντιπροσωπεύει το 70% των εκτάσεων του παγκόσμιου ελαιώνα, παράγοντας όγκους της τάξεως του 60% επί του συνόλου, αφήνοντας σε πυκνές και υπέρπυκνες φυτεύσεις ένα 30% των εκτάσεων και μία παραγωγή που καλύπτει το υπόλοιπο 40%. Το 87% των ελαιώνων εξακολουθεί να βρίσκεται στα χέρια εννέα μεσογειακών κρατών, επιτρέποντας ακόμη την κυριαρχία της παραδοσιακής καλλιέργειας. Με τις παγκόσμιες εκτάσεις να παραμένουν στο επίπεδο των 115 εκατ. στρεμμάτων, τα περισσότερα αναδυόμενα ελαιοκομικά κράτη δείχνουν να εστιάζουν αυξητικά σε περισσότερο σύγχρονα συστήματα. Παράλληλα, από τα 81 εκατ. στρέμματα που καταλαμβάνει η παραδοσιακή καλλιέργεια, σχεδόν το 1/3 φαίνεται ότι δεν μπορεί να μηχανοποιηθεί. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι εκμεταλλεύσεις υπολογίζονται σε 4,4 εκατομμύρια, με μέση έκταση τα 26 στρέμματα.
Ποιότητα και διαφοροποίηση διέξοδοι για τους παραδοσιακούς
Οι μελετητές, με βάση τα στοιχεία που ανέλυσαν, υποστηρίζουν ότι ποιότητα και διαφοροποίηση, όπως η ένταξη στη βιολογική καλλιέργεια, αποτελούν τον δρόμο για όσους εξακολουθούν παραδοσιακά, εξασφαλίζοντας καλύτερες τιμές για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Όμως, αντίστοιχους στόχους μπορεί να ακολουθήσουν και σύγχρονα και εντατικά συστήματα, αυξάνοντας μάλιστα περισσότερο την κερδοφορία τους διαχειριζόμενα αποτελεσματικά το κόστος της παραγωγής. Τέλος, σταθερά αυξητικά θα συνεχίσει ο βιολογικός ελαιώνας, εκτιμούν, αφού οι καταναλωτές εξακολουθούν να ζητούν βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα.
