Σε απόσταση δυόµισι ωρών από την Αθήνα και µίας από την Τρίπολη, χτισµένη σε υψόµετρο 950 µ., πάνω από την κοιλάδα του ποταµού Λούσιου, στέκεται περήφανη η Δηµητσάνα, η ιστορική πρωτεύουσα της επαρχίας Γορτυνίας.
Τεύθις λεγόταν στην αρχαιότητα, ενώ µε το σηµερινό της όνοµα αναφέρεται από τον 10ο αιώνα, όταν και ιδρύθηκε η περίφηµη Μονή Φιλοσόφου.
Το 18ο αιώνα διέθετε ήδη περίφηµη σχολή ενώ το 1764 οι μοναχοί Γεράσιμος Γούνας και Αγάπιος Λεονάρδος ίδρυσαν και βιβλιοθήκη.
Μια βιβλιοθήκη που κατά την Τουρκοκρατία συγκαταλεγόταν μεταξύ των τεσσάρων βιβλιοθηκών που υπήρχαν στην Ελλάδα και περιείχε 5.000 τόμους.
Στεγάζεται στο ανατολικό τμήμα των παλαιών Διδακτηρίων τα οποία κατέλαβαν τη θέση της περίφημης Σχολής Δημητσάνας από το 1845, με δαπάνες του ευεργέτη Δημητσανίτη Ν. Μακρή, με σχέδια του Λυσσάνδρου Καυτατζόγλου.
Ανοίγοντας κανείς την κεντρική πύλη, πρωτοαντικρίζει μια μακρόστενη αίθουσα με ψηλές προθήκες βιβλίων από επιβλητικό, σκούρο ξύλο το οποίο τον προδιαθέτει ότι εισέρχεται σε έναν ιερό χώρο στον οποίον πρέπει να ψιθυρίζει και όχι να μιλά με ένταση στη φωνή.
Ο χώρος της Βιβλιοθήκης περιλαμβάνει μια μεγάλη κυκλική αίθουσα των δίδυμων διδακτηρίων, το γραφείο, το αναγνωστήριο, τη μικρή νοτιοανατολική αίθουσα με τη συλλογή αρχαιολογικών ευρημάτων και τους ειδικά διαμορφωμένους υπόγειους χώρους που στεγάζουν τα χειρόγραφα.
Η πλούσια Βιβλιοθήκη της Σχολής θυσίασε πολλά από τα συγγράμματά της για τις ανάγκες του Έθνους στον Αγώνα του 1821. Λόγω έλλειψης χαρτιού, χρησιμοποιήθηκε μεγάλο μέρος από το υλικό της για να κατασκευαστούν φυσίγγια.
Στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται σπάνια χειρόγραφα του 17ου αι. καθώς και περγαμηνές του 16ου αι. Επίσης υπάρχουν βιβλία από τα πρώτα μετά την ανακάλυψη της τυπογραφίας, και τα οποία τυπώθηκαν το 1546 στη Βενετία και στη Βασιλεία.
Η Βιβλιοθήκη αριθμεί σήμερα, με συνεχή εμπλουτισμό, περίπου 35.0000 τόμους από τους οποίους άλλοι αντιστοιχούν σε παλαιές και σπάνιες εκδόσεις, ενώ άλλοι νεότεροι, ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των αναγνωστών.
Επιπλέον λειτουργεί τμήμα χειρογράφων, με περίπου 200 κώδικες καθώς και ταξινομημένα λυτά έγγραφα. Επίσης λειτουργεί Μουσείο με εθνικά κειμήλια και είδη λαϊκού βίου.
Στη βιβλιοθήκη υπάρχει η λάρνακα με τα οστά του Παλαιών Πατρών Γερμανού, ο οποίος έχει γεννηθεί στη Δημητσάνα, καθώς και η σέλα του αλόγου του Παπαφλέσσα, που κι εκείνος υπήρξε μαθητής της Θεολογικής Σχολής Δημητσάνας.
Η Ακαδημία Αθηνών, εκτιμώντας τη σημασία της Βιβλιοθήκης, το 1977 τής απένειμε χρυσό μετάλλιο με δίπλωμα.
Εκτός από την βιβλιοθήκη στη Δημητσάνα μπορείτε να επισκεφτείτε τις µονές Τιµίου Προδρόµου και Φιλοσόφου αλλά και το μοναδικό Μουσείο Υδροκίνησης στην Ελλάδα.
Βέβαια θα ανακαλύψετε ακόμη περισσότερα αξιοθέατα αφήνοντας τον εαυτό σας να περιπλανηθεί στα λιθόστρωτα σοκάκια, καθώς και στα άφθονα µονοπάτια µέσα στο καταπράσινο «σκηνικό»!
Πληροφορίες – Φωτογραφίες: arcadiaportal.gr, discovergortynia.gr