Η πατρινή ελιά, γνωστή και ως κουτσουρελιά, έρχεται και πάλι στο προσκήνιο δίνοντας ελαιόλαδα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Με «ρίζες» στα χρόνια της ενετοκρατίας, προσφέρει τη δυνατότητα στους παραγωγούς να δημιουργήσουν προϊόντα υψηλά σε πολυφαινόλες που μπορούν να φέρουν ισχυρισμό υγείας και να πουληθούν σε υψηλές τιμές.
Ο Σπύρος Αναγνωστόπουλος, παραγωγός του ελαιολάδου Ρανίς, μίλησε στο agro24 για αυτή την τοπική ποικιλία που σιγά-σιγά βγαίνει από την αφάνεια, για το κρυμμένο δυναμικό της, αλλά και για τη σημασία των σωστών συνεργατών που βοηθούν ο καθένας με τον τρόπο του στην ανάδειξή της.
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την καλλιέργεια της ποικιλίας της «πατρινής» ελιάς;
Ως γεωπόνος και ιδιοκτήτης της επιχείρησης «Aγροφυτική Γεωργικά Εφόδια» είναι απόλυτα συνυφασμένη η σχέση μου με τον πρωτογενή τομέα. Αποτέλεσε δε και μέρος του επιχειρηματικού μας πλάνου η επένδυση στην ελαιοκαλλιέργεια με σκοπό το κενό που ανακαλύψαμε ότι υπάρχει στην αγορά μονοποικιλιακού ελαιολάδου από την πατρινή ποικιλία ελιάς, κοινώς «κουτσουρελιά».
Βέβαια μιλάμε για μια καλλιέργεια που έχουμε προσαρμόσει με απόλυτες επιστημονικές μεθόδους σε αυτή την ιδιαίτερη ποικιλία ελιάς, χρησιμοποιώντας σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας. Και προάγοντας επιπλέον την βιώσιμη ανάπτυξη, λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιωσιμότητα.
Η παραγωγή μας επίσης ακολουθεί το πρωτόκολλο πιστοποίησης βιολογικής καλλιέργειας σύμφωνα με τα πρότυπα που ορίζει η Τuv Ηellas.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της;
Τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του τελικού παραγομένου προϊόντος έχουν ως αποτέλεσμα ένα μοναδικό αγουρέλαιο με πολύ υψηλά φρουτώδη αρώματα και ισορροπημένη γεύση πικρού και πικάντικου. Στο ελαιόλαδο μας βρίσκει κανείς εντάσεις ντελικάτες όπως αμυγδάλου, πράσινου πιπεριού, άγουρης τομάτας, χαμομηλιού και μήλου καθώς στο τέλος αφήνει μια γλυκιά επίγευση.
Η κουτσουρελιά είναι μια ποικιλία που φτάνει στην εποχή της Φραγκοκρατίας. Μπορείτε να μας δώσετε κάποια στοιχεία για την προέλευσή της;
Η περιοχή που φύεται ο ελαιώνας της Χαλανδρίτσας με την ποικιλία κουτσουρελιά καλύπτει περίπου μια έκταση 26.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων στους πρόποδες του Όρους Ερύμανθου που αποτελεί και περιοχή Natura 2000.
Η Χαλανδρίτσα Αχαΐας θεωρείται η «πατρίδα» της κουτσουρελιάς, γνωστή σε όλους ως πατρινιά και η ποικιλία αυτή φύεται από τον 13ο αιώνα από την εποχή της πρώτης Βαρονίας της Χαλανδρίτσας κατά την Ενετοκρατία. Μάλιστα τείχη του Πύργου σωζονται μέχρι σήμερα και σε γειτονικούς ελαιώνες υπάρχουν ελαιόδεντρα 700 και 800 ετών.
Γίνονται κάποιες προσπάθειες πιστοποίησης της “πατρινής” ως ΠΓΕ. Σε ποιο σημείο βρίσκονται;
Η προσπάθεια γίνεται από τοπικούς φορείς και βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο. Επειδή πιστεύουμε στη λέξη «συνέργεια» θεωρούμε ότι θα μπορέσει κάποια στιγμή να δοθεί γεωγραφικός προσδιορισμός στην κουτσουρελιά Αχαΐας, με τελικό στόχο την καταχώρησή της στον Ευρωπαϊκό κατάλογο ποικιλιών με ΠΓΕ χαρακτηρισμό.
Παράγετε το Ρανίς, ένα ελαιόλαδο υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ποιες κινήσεις κάνατε για να πιστοποιήσετε τις ιδιότητές του;
Σύμφωνα με μετρήσεις του δείγματός μας σε αγουρέλαιο κουτσουρελιάς από το ΕΚΠΑ στις 24/3/2021 βρέθηκε ότι τα επίπεδα ελαιοκανθάλης και ελαιασίνης είναι ανώτερα του μέσου ορού των δειγμάτων διεθνούς δειγματοληψίας ελαιολάδων. Ελαιόλαδα όπως το Ranis ανήκουν στην κατηγορία λαδιών που προστατεύουν από την οξείδωση των λιπιδίων του αίματος σύμφωνα με τον κανονισμό 432/2012 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημειώνεται ότι οι ουσίες ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη διαθέτουν σημαντική βιολογική δράση και σε αυτές έχουν αποδοθεί αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές, καρδιοπροστατευτικές και νευροπροστατευτικές ιδιότητες.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω πήραμε το πιστοποιητικό ως ελαιόλαδο με ισχυρισμό υγείας από το τμήμα φαρμακογνωσίας του Καποδιστριακου Παν/μιου Αθηνων (ΕΚΠΑ) και βραβευτήκαμε από το Παγκόσμιο Κέντρο για την Ελιά και την Υγεία με το Silver Olympia Awards 2020-2021.
Να σημειωθεί δε ότι την ελαιοσυλλογή την κάνουμε σχεδόν όλη με τα χεριά τέλος Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια ο πράσινος άγουρος καρπός της ελιάς μεταφέρεται στο ελαιοτριβείο της Οικογένειας Σπηλιωτοπούλου αυθημερόν λίγες ώρες μετά την συγκομιδή (για να πάρουμε όσο το δυνατό πιο φρέσκο το χυμό της ελιάς) στην περιοχή της Χαλανδρίτσας Αχαΐας που διαθέτει εμπειρία σχεδόν 70 ετών στην ελαιοποίηση του ελαιοκαρπού και διαθέτει υπερσύγχρονα μηχανήματα. Το ελαιοτριβείο απέχει μόλις 500 μετρά απο τους ελαιώνες μας.
Τέλος, συνεργαζόμαστε και με την εταιρεία Oliverse και συγκεκριμένα με τους κ. Παπανικολόπουλο και Τσορώνη.
Ο Παναγιώτης Παπανικολόπουλος είναι γαστρονομικός σύμβουλος επιχειρήσεων, γευσιγνώστης και μέλος του Εργαστηρίου Γεωγνωσίας Ελαιολάδου Καλαμάτας του Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου. Ο Κωνσταντίνος Τσορώνης είναι χημικός – ελαιολόγος, σύμβουλος παραγωγής και ποιότητας ελαιολάδου και μέλος του Εργαστηρίου Γεωγνωσίας Ελαιολάδου Καλαμάτας του Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου.
Συμμετέχουν στην επιστημονική μου προσπάθεια και αυτοί με τις ειδικές τους γνώσεις ώστε να αναβαθμίσουμε την τελική ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος όπως τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά και να βγάλουμε από την αφάνεια αυτή την τόσο σπουδαία αρχαία ποικιλία ώστε να πάρει την θέση που της αξίζει στην παγκόσμια αγορά ελαιόλαδου.
Πόσα στρέμματα κουτσουρελιάς καλλιεργείτε και σε πόσους τόνους κυμαίνεται η παραγωγή σας;
Επειδή είναι ένα ελαιόλαδο πολύ πρώιμης συγκομιδής, στο αγουρέλαιο κουτσουρελιάς οι αποδόσεις είναι πολύ μικρές, οπότε καταλαβαίνετε ότι υπάρχει και μεγάλο κόστος παραγωγής όταν θέλουμε να πετύχουμε υψηλά οργανοληπτικά και φαινολικά προφίλ.
Η παραγωγή κουτσουρελιάς του πλούσιου σε πολυφαινόλες ελαιολάδου Ranis δεν ξεπερνάει τα 800-900 κιλά. Η συνολική καλλιέργεια αριθμεί περίπου 30 στρέμματα με απώτερο σκοπό να τα αυξήσουμε καθώς φέτος έχουμε ήδη φυτέψει περίπου 500 νέα δένδρα.
Τη διαθέτετε όλη στο εξωτερικό ή μπορεί κάποιος να την βρει και στην Ελλάδα;
Προς το παρόν έχουμε ήδη στείλει κάποιες ποσότητες στη Σαουδική Αραβία, τη Γερμανία και την Ελβετία. Ωστόσο βλέποντας ότι η στροφή του κόσμου προς ένα υγιεινό τρόπο ζωής μεγαλώνει διαρκώς και η ζήτηση για το ελαιόλαδο μας Ranis είναι ιδιαίτερα αυξημένη, το επόμενο τρίμηνο θα έχουμε και το δικο μας e-shop όπου οι πελάτες μας θα μπορούν να προμηθεύονται και από εκεί το εξαιρετικό προϊόν μας.
Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που θα ήθελε να ασχοληθεί με την παραγωγή ελαιολάδου στη χώρα μας;
Η συμβουλή που θα έδινα είναι μια. Τίποτα δεν είναι εύκολο. Τίποτα όμως και ακατόρθωτο. Αρκεί να έχει κανείς απόλυτη πίστη σε αυτό που κάνει και να προχωράει δείχνοντας εμπιστοσύνη στην επιστήμη που θα μπορέσει να του προσφέρει την προστιθεμένη αξία στο προϊόν που θα παράγει, σύμφωνα με την βιώσιμη ανάπτυξη που είναι και το κλειδί της επιτυχίας.
Με τον τρόπο αυτό θα αναδειχθούν οι γηγενείς μας ποικιλίες ώστε να αποτελέσουν Δούρειο Ίππο με σκοπό να βρουν τον δρόμο που τους αξίζει στις διεθνείς αγορές.
Facebook: www.facebook.com/ranis.com.gr
Linkedin: www.linkedin.com/company/ranis-olive-oil
Instagram: https://www.instagram.com/ranis_olive_oil/
