Η άρση του εμπάργκο όπλων για το οικονομικό έτος 2023, από τις ΗΠΑ για την Κύπρο, χαιρετίστηκε ως μεγάλη επιτυχία της εξωτερικής πολιτικής τόσο της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και της Ελλάδας.
Η άρση του εμπάργκο από την 1η Οκτωβρίου έχει θετικό αντίκτυπο για την Κύπρο καθώς παύει να είναι στη μαύρη λίστα των χωρών που εφοδιάζονται με όπλα από τις ΗΠΑ. Όμως ο διάβολος, τις περισσότερες φορές, κρύβεται στις λεπτομέρειες.
Ήδη η Άγκυρα εκτός από τις λεκτικές παραινέσεις προς την Ουάσινγκτον να άρει την απόφασή της, εξαπέλυσε απειλές για ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας της στα κατεχόμενα εδάφη, κλιμακώνοντας περαιτέρω το ήδη τεταμένο κλίμα στη Μεγαλόνησο.
Τα πλεονεκτήματα της άρσης του εμπάργκο
Στα πλεονεκτήματα της άρσης του εμπάργκο αν μη τι άλλο, είναι ότι η Κύπρος δεν θα έχει πλέον προβλήματα για να εξοπλίζεται με Αμερικανικά (δυτικά) οπλικά συστήματα, πολλά από αυτά παρόμοια με την Ελλάδα, οπότε λύνονται αρκετά ζητήματα τεχνογνωσίας και ανταλλακτικών.
Επιπρόσθετα αναβαθμίζεται η Κύπρος, ως ένας εν δυνάμει «καλός πελάτης» όπλων από τη Δύση, συσφίγγοντας δεσμούς και αλλάζοντας το πολιτικό status quo.
Φυσικά δεν είναι μόνο οι αγορές οπλικών συστημάτων που απελευθερώνονται από τις ΗΠΑ, είναι και τα οπλικά συστήματα άλλων χωρών που είχαν εξαρτήματα από τις ΗΠΑ κι έτσι έμπαιναν στο εμπάργκο της Ουάσινγκτον.
Ο κυπριακός στρατιωτικός εξοπλισμός σε αριθμούς
Αυτή θα πρέπει να είναι μια συναρπαστική προοπτική για την Κύπρο, η οποία χρειάζεται απεγνωσμένα να βελτιώσει τη στρατιωτική της ετοιμότητα.
Η κυπριακή άμυνα, αποκλεισμένη από τα αμερικανικά όπλα λόγω του εμπάργκο που τέθηκε του 1987 από τις ΗΠΑ, στράφηκε σε άλλες χώρες για να εξοπλιστεί, με σημαίνουσα χώρα για την αμυντική θωράκιση της να είναι η Ρωσία.
Συγκεκριμένα, η Κύπρος διαθέτει 82 άρματα μάχης T-80U, 43 οχήματα μάχης πεζικού BMP-3, 11 ελικόπτερα Mi-35P, 6 συστήματα αεράμυνας Tor-M1 , 4 συστήματα αεράμυνας Buk-M1-2 και 4 εκτοξευτές πολλαπλών ρουκετών BM-21. , σύμφωνα με το International Institute for Strategic Studies Military Balance 2021. Το ζήτημα είναι ότι τα περισσότερα από αυτά είναι τουλάχιστον 25ετίας και χρειάζονται αναβάθμιση, τροποποίηση και φυσικά συντήρηση.
Το πρόβλημα της Κύπρου με τη Ρωσία
Η άρση του εμπάργκο και η ενδεχόμενη στροφή της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τη Δύση, θα προκαλέσει δυσφορία στη Ρωσία που κανείς δεν γνωρίζει πώς μπορεί να αποτυπωθεί. Ήδη λόγω της ευθυγράμμισης της Κύπρου, ως υποχρεούτο με την ΕΕ, στο θέμα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας έχει παγώσει το θέμα της αναβάθμισης, της επισκευής ή των τροποποιήσεων που απαιτούνται σε αυτά τα οπλικά συστήματα.
Αν η Ρωσία συνεχίσει να μην προχωρά στη αναβάθμιση, ενημέρωση κι επισκευή των κυπριακών οπλικών συστημάτων, η Λευκωσία θα πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει. Θα τα πουλήσει ή θα τα παροπλίσει; Ό,τι κάνει κι από τα δυο θα πρέπει να τα αντικαταστήσει. Κάτι που θα πάρει καιρό αφήνοντας εκτεθειμένη αμυντικά την Κύπρο.
Τα «αγκάθια» για την Κύπρο λόγω άρσης του εμπάργκο
Αρκετοί αναλυτές βλέπουν ότι πίσω από την άρση του εμπάργκο «βρίσκεται» η Ουκρανία. Όλα αυτά τα ρωσικά συστήματα της Κύπρου είτε λειτουργούν επί του παρόντος είτε έχουν κοντινές παραλλαγές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον ουκρανικό στρατό. Έτσι μπορούν να ενσωματωθούν αμέσως, ακόμη και όταν η Ουκρανία σταδιακά μετατοπίζεται σε πιο σύγχρονα και ικανά δυτικά συστήματα. Η αλήθεια είναι ότι η Ουκρανία εξακολουθεί να χρησιμοποιεί ως επί το πλείστον εξοπλισμό της σοβιετικής εποχής και δεν έχει την πολυτέλεια χρόνιας αναμονής για να φτάσουν τα συστήματα προηγμένης τεχνολογίας σε επαρκή ποσότητα.
Είναι αυτή η σκέψη που επέβαλε την άρση του εμπάργκο; Ενδεχομένως όμως αυτό συνεπάγεται κι άλλα προβλήματα για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Από τη μια πλευρά μια πελατειακή σχέση με τις ΗΠΑ, σημαίνει συνήθως επιβολή όρων από την Ουάσινγκτον, που ενδεχομένως να μην συμφέρουν την Κύπρο. Αν για παράδειγμα οι ΗΠΑ ζητήσουν από τη Λευκωσία να μην εξυπηρετεί στα λιμάνια της τα ρωσικά πλοία, αυτά θα μπορούσαν πολύ εύκολα να μεταφερθούν στα νότια τουρκικά λιμάνια.
Από την άλλη η Κύπρος μπορεί να χάσει δυο ισχυρούς συμμάχους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για το Κυπριακό, τη Ρωσία και ενδεχομένως την Κίνα. Όπερ σημαίνει πως η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να σκεφτεί πολύ σοβαρά τις επόμενες κινήσεις της για να μην μετατραπεί η χαρά της άρσης σε θηλιά στον λαιμό της.
