Η διαδικασία της πρόκρισης στον τελικό του Μουντιάλ το 1978 δεν είχε καμία σχέση με αυτήν που γνωρίζουμε τώρα. Δηλαδή, φάση των ομίλων με 32 ομάδες και στη συνέχεια νοκ-άουτ αγώνες για τους «16», τα προημιτελικά και τα ημιτελικά. Οι 16 ομάδες που συμμετείχαν ήταν χωρισμένες σε τέσσερα γκρουπ, οι δύο πρώτοι εκ των οποίων σχημάτιζαν στη συνέχεια δύο νέους ομίλους. Οι νικητές της β’ βάσης έπαιζαν στον τελικό.
Το σύστημα αυτό εκμεταλλεύτηκε με τον καλύτερο τρόπο η διοργανώτρια Αργεντινή, η οποία χάρη και στο καθεστώς Βιντέλα κατάφερε να αναρριχηθεί στην κορυφή του κόσμου για πρώτη φορά στην ιστορία της. Για να τα καταφέρει, όμως, έπρεπε να προηγηθεί ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα παιχνίδια όλων των εποχών του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Αυτό με το Περού στις 21 Ιουνίου του 1978.
Το Περού ήταν η έκπληξη της διοργάνωσης. Στην πρώτη φάση νίκησε το Ιράν και την ισχυρή Σκωτία, ενώ έφερε 0-0 με τη φιναλίστ του Μουντιάλ 1974 Ολλανδία. Στη β’ φάση οι «Ίνκας» δεν εμφανίστηκαν το ίδιο καλοί. Έχασαν με 3-0 από τη Βραζιλία, με την Αργεντινή να κερδίζει με 2-0 την Πολωνία την ίδια αγωνιστική. Στη συνέχεια ακολούθησε η ήττα και από την Πολωνία με 1-0, με το μεγάλο ντέρμπι της Λατινικής Αμερικής να λήγει με «λευκή» ισοπαλία (0-0).
Ενόψει της τρίτης και καθοριστικής αγωνιστικής, οι διοργανωτές προγραμμάτισαν να αρχίσει πιο αργά το παιχνίδι της γηπεδούχου κόντρα στο Περού και νωρίτερα το Βραζιλία – Πολωνία. Το παράδοξο είναι ότι στον άλλο όμιλο τα ματς της τελευταίας αγωνιστικής διεξήχθησαν την ίδια ώρα. Η «σελεσάο» επικράτησε με 3-1 των Πολωνών, κάτι που σήμαινε ότι οι παίκτες του Σέζαρ Λουίς Μενότι ήθελαν νίκη τουλάχιστον με τέσσερα γκολ διαφορά.
Αρχικά, οι Περουβιανοί μπήκαν στο ματς αρκετά καλά, είχαν και δύο δοκάρια, αλλά στη συνέχεια και μετά το γκολ του Κέμπες (21′) άνοιξε ο δρόμος της μεγάλης νίκης με 6-0. Όσα γκολ είχαν δεχθεί οι Περουβιανοί στα προηγούμενα ματς της διοργάνωσης, τα δέχθηκαν στη συνέχεια, με τον κόσμο να βλέπει ένα θέαμα τουλάχιστον… αλλόκοτο. Οι αναφορές ότι το συγκεκριμένο παιχνίδι ήταν τουλάχιστον «ύποπτο» έδιναν και έπαιρναν. Με ένα καθεστώς όπως του Βιντέλα στη χώρα, κανείς δεν μπορούσε να είναι ήσυχος ότι όλα κύλησαν κανονικά και μέσα στα αθλητικά πλαίσια.
Ένας πρώην γερουσιαστής του Περού, ο Τζενάρο Λεντέσμα, είχε καταγγείλει ότι στο πλαίσιο της επιχείρησης «Κόνδορας», η χώρα του δέχτηκε να… δώσει τον αγώνα και ως αντάλλαγμα ο δικτάτορας της Αργεντινής θα φυλάκιζε 13 αντιφρονούντες Περουβιανούς πολιτικούς. «Είχε ανάγκη να κατακτήσει το παγκόσμιο κύπελλο η χώρα του, για να καθαρίσει την άσχημη εικόνα που είχε η Αργεντινή σε όλον τον κόσμο. Οπότε, δέχτηκε να συλλάβει και να βασανίσει αυτούς τους άνδρες, μόνο στην περίπτωση που το Περού επέτρεπε στην εθνική ομάδα της χώρας του να θριαμβεύσει», κατέθεσε ο Λεντέσμα σε δικαστήριο του Μπουένος Άιρες.
Πάντως, δεν ήταν μόνο ο Περουβιανός πολιτικός που έδωσε μια τέτοια διάσταση στο θέμα. Ακόμη και οι ίδιοι οι παίκτες της «αλπισελέστε» διέκριναν κάτι… μη φυσιολογικό στον τρόπο αντιμετώπισης του ματς από τους αντιπάλους τους. Μάλιστα, ο τότε παίκτης της Τότεναμ, Ρικάρντο Βίλα, είχε πει ότι ένιωσε πως χρησιμοποιήθηκαν αυτός και οι συμπαίκτες του για «πολιτικούς σκοπούς».
