Χειμώνας 2021: Ημερολόγιο Θρέψης της Ελιάς

Oι ανάγκες θρέψης της κάθε καλλιέργειας υπολογίζονται ανάλογα με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής, την ποικιλία, το στάδιο ανάπτυξης, την ηλικία του φυτού, τις καλλιεργητικές τεχνικές και τις επιδιωκόμενες αποδόσεις. Η εδαφολογική ανάλυση και η φυλλοδιαγνωστική ανάλυση αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για τον καθορισμό της ορθολογικής λίπανσης.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τα θρεπτικά στοιχεία που απομακρύνονται με τη συγκομιδή της ελιάς, αλλά και με άλλες καλλιεργητικές πρακτικές (π.χ. κλαδέματα) είναι αναγκαίο να αναπληρώνονται μέσω της λίπανσης κάθε χρόνο, ώστε διατηρηθεί η παραγωγικότητα της καλλιέργειας, η ποιοτική παραγωγή και η γονιμότητα των εδαφών.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Κάθε απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο έχει συγκεκριμένο ρόλο στην ομαλή ανάπτυξη των δέντρων της ελιάς και σε συνθήκες έλλειψής του δημιουργεί πλήθος προβλημάτων τόσο στην ανάπτυξη των φυτών, όσο και στην ποσότητα και στην ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Οι ανάγκες θρέψης της ελιάς στα τρία μακροστοιχεία είναι:

ΕΙΔΟΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ: ΒΑΣΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ

Στη βασική λίπανση της ελιάς δίνεται έμφαση στην προσθήκη αζώτου (Ν), καλίου (Κ), φωσφόρου (Ρ) και βορίου (Β). Σε περιπτώσεις που δεν έχει προηγηθεί φυλλοδιαγνωστική ανάλυση, κάποιες γενικές κατευθύνσεις είναι οι ακόλουθες:

1) Σε ξηρικούς ελαιώνες (περιοριστικός παράγοντας το ύψος βροχής και η διαθέσιμη εδαφική υγρασία) συνιστάται:

α)100 γρ. Ν/δέντρο/100-400mm ύψους βροχής.

β) Για ύψος βροχής >400mm και μέχρι 700mm ύψος βροχής η ποσότητα αζώτου αυξάνεται ως 150 γρ. Ν/δέντρο/100mm ύψους βροχής.

γ) Για ύψος βροχής > 700mm η ποσότητα αζώτου αυξάνεται έως 1,5 κιλά Ν/δέντρο.

2) Σε αρδευόμενους ελαιώνες όμοια με αυτή των ξηρικών με ύψος βροχής >700mm. Στις περιπτώσεις που έχει πραγματοποιηθεί φυλλοδιαγνωστική ανάλυση, επιδιώκεται η περιεκτικότητα στα φύλλα (χειμώνα) να ανέρχεται στο 1,6%-1,8% ξηρού βάρους, τόσο σε αρδευόμενους όσο και σε ξηρικούς ελαιώνες.

Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στη σωστή δειγματοληψία φύλλων, η οποία συνήθως πραγματοποιείται προς το τέλος φθινοπώρου με αρχές χειμώνα.

Επίσης, μια άλλη γενική κατεύθυνση είναι η ακόλουθη: ανάλογα με την γονιμότητα του εδάφους, το φορτίο του δέντρου που αναμένεται και την εδαφική υγρασία συνιστάται ετήσια χορήγηση αζώτου 500-1.000 γρ. αζώτου (Ν) / δέντρο. Η φωσφορική λίπανση, όταν απαιτείται, εφαρμόζεται στις αρχές του χειμώνα και εφαρμόζεται 1/3-1/5 της ποσότητας αζώτου, ενώ στις περιπτώσεις που έχει πραγματοποιηθεί φυλλοδιαγνωστική ανάλυση συνιστάται η συγκέντρωση στα φύλλα να είναι 0,09%-0,11% και η σχέση Ν:Ρ~18-20. Μία γενική οδηγία λίπανσης καλίου είναι η εφαρμογή 600-1.200 γρ. καλίου ανά δέντρο ετησίως. Η βέλτιστη συγκέντρωση των φύλλων τον χειμώνα σε κάλιο έχει υπολογιστεί από 0,7% έως 0,9%.

ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Το άζωτο στην καλλιέργεια της ελιάς ευνοεί την βλάστηση, τη διαφοροποίηση των οφθαλμών και την ανθοφορία (ποιοτικά και ποσοτικά), είναι σημαντικός παράγοντας για την κυτταροδιαίρεση και επηρεάζει θετικά την καρπόδεση, καθώς και το ύψος της παραγωγής. Ο φώσφορος, ως δομικό στοιχείο πολλών ενώσεων (ATP, ADP, DNA, RNA) συμβάλλει στην αύξηση του ριζικού συστήματος, στην άνθιση, στην καρπόδεση, στην ωρίμανση και γενικότερα στην ποιότητα των προϊόντων. Το κάλιο συμβάλλει καθοριστικά στην αύξηση της παραγωγής, του βάρους και του μεγέθους του καρπού, της ανθεκτικότητας των δέντρων σε καταστάσεις αβιοτικών καταπονήσεων (ξηρασία, ψύχος). Επίσης, σημαντική είναι η συμβολή του στην αύξηση της περιεκτικότητας του καρπού σε ελαιόλαδο, καθώς και στην ποιότητα του ελαιολάδου.

Το βόριο στην καλλιέργεια ελιάς είναι σημαντικός παράγοντας για τη διαφοροποίηση οφθαλμών σε ανθοφόρους, έχει άμεση επίδραση στη γονιμότητα της γύρης με αποτέλεσμα τη βελτίωση της καρπόδεσης και αυξάνει την παραγωγή και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του καρπού και του ελαιολάδου.