Tις αλλαγές που επέφερε στη διαδικασία και, κυρίως, στο κόστος της εξαγοράς χρόνου ασφάλισης ο τελευταίος ασφαλιστικός νόμος (ν. 4670/2020, γνωστός και ως «νόμος Βρούτση») έρχεται να κωδικοποιήσει εγκύκλιος που εξέδωσε πρόσφατα ο e-EΦΚΑ.
Όπως είναι γνωστό, με τον 4670/2020 μπήκε τέλος στη σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το δηλωθέν εισόδημα των μη μισθωτών (συμπεριλαμβανομένων των αγροτών) και αντί αυτής καθιερώθηκε ένα νέο σύστημα ασφαλιστικών κατηγοριών με προκαθορισμένες εισφορές. Αυτό είχε ως συνέπεια να αλλάξει και ο τρόπος προσδιορισμού της εισφοράς για την εξαγορά των αναγνωριζόμενων χρόνων ασφάλισης.
Μέχρι το τέλος του 2019 και βάσει των όσων προέβλεπαν ο ν. 4387/2016 ή «νόμος Κατρούγκαλου» και οι σχετικές αποφάσεις του Τάσου Πετρόπουλου που τον διαδέχτηκε στο υπουργείο Εργασίας, το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών για τους αγρότες οριζόταν στο 20% επί του 70% του κατώτατου βασικού μισθού, κάτι που για την εν λόγω χρονιά (πιο συγκεκριμένα, από 1/2/2019 οπότε και αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός) «μεταφραζόταν» σε 91 ευρώ τον μήνα.
Kλειδί ο χρόνος αίτησης
Από 1/1/2020 και βάσει του νέου ασφαλιστικού νόμου, ως μηνιαίο κόστος εξαγοράς ορίστηκε η αντίστοιχη εισφορά κύριας σύνταξης της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχει επιλέξει ο αγρότης. Όπως αναφέρεται ρητά στο άρθρο 30 του ν. 4670/2020 που παραθέτει η εγκύκλιος, «σε περίπτωση ασφαλισμένου ελεύθερου επαγγελματία, αυτοαπασχολούμενου ή ενός από τα πρόσωπα που υπάγονται στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ, για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα ασφάλισης καταβάλλεται η προβλεπόμενη από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 39 και της παρ. 1 του άρθρου 40 ασφαλιστική εισφορά, την οποία έχει επιλέξει ο ασφαλισμένος κατά το έτος υποβολής της αίτησης αναγνώρισης».
Αυτό σημαίνει ότι, εφόσον η αίτηση αναγνώρισης έχει υποβληθεί μέσα στο 2020 (σ.σ. το νέο καθεστώς ισχύει αναδρομικά για όσες αιτήσεις έχουν υποβληθεί από 1/1/2020 και μετά), το μηνιαίο κόστος εξαγοράς διαμορφώνεται σε 87 ευρώ για όσους είχαν επιλέξει την 1η κατηγορία, σε 104 ευρώ για όσους είχαν επιλέξει την 2η, σε 132 ευρώ για την 3η, σε 166 ευρώ για τη 4η, σε 207 ευρώ για την 5η και σε 280 ευρώ για την 6η.
Εφόσον η αίτηση υποβληθεί μέσα στο 2021, το κόστος εξαγοράς είναι ελαφρώς υψηλότερο, καθώς ακολουθεί την αύξηση των εισφορών της κάθε ασφαλιστικής κατηγορίας με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται σε 89 ευρώ (1η κατηγορία), 107 ευρώ (2η κατηγορία), 136 ευρώ (3η κατηγορία), 171 ευρώ (4η κατηγορία), 212 ευρώ (5η κατηγορία) και 288 ευρώ (6η κατηγορία).
Έκπτωση για εφάπαξ καταβολή
Κατά τα λοιπά, το συνολικό ποσό εξαγοράς καταβάλλεται σε τόσες μηνιαίες δόσεις όσοι και οι μήνες που αναγνωρίζονται, με την πρώτη δόση να πληρώνεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα της κοινοποίησης της απόφασης. Εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, ο ασφαλισμένος μπορεί να καταβάλει εφάπαξ ολόκληρο το ποσό κερδίζοντας έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς.
Για παράδειγμα, αγρότης που έχει ενταχθεί φέτος στην 1η ασφαλιστική κατηγορία και καταθέτει αίτηση για την αναγνώριση δύο ετών ασφάλισης, θα πρέπει να καταβάλει 2.136 ευρώ σε 48 δόσεις. Αν το ποσό καταβληθεί εφάπαξ, κερδίζει έκπτωση 4% ή 85,44 ευρώ, με αποτέλεσμα να πληρώνει 2.050,56 ευρώ.
