Υγεία

Αυτοάνοσα Δερματικά Νοσήματα: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις

Έχεις ποτέ αναρωτηθεί αν κάποιο δερματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεις ανήκει στα αυτοάνοσα; Πριν, όμως, μιλήσουμε για τα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα, το σπουδαιότερο είναι να καταλάβεις τι είναι η αυτοάνοσα νοσήματα.

Το ανοσολογικό σύστημα του ανθρώπου είναι η άμυνα του οργανισμού και η καταπολέμηση των «εισβολέων», οι οποίοι μπορεί να είναι ιοί, μικρόβια ή άλλοι μικροοργανισμοί, που βλάπτουν τον ανθρώπινο οργανισμό. Όμως το ανοσολογικό σύστημα κάποιων ανθρώπων δεν λειτουργεί σωστά, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνεται σαν εισβολείς υγιείς ιστούς, κύτταρα και όργανα του ίδιου του οργανισμού του και να τους επιτίθεται. Αυτό δημιουργεί τις λεγόμενες αυτοάνοσες ασθένειες.

Τα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα είναι χρόνιες παθήσεις που εντοπίζονται στο δέρμα με εξανθήματα, αλωπεκία, άφθες, φωτοευαισθησία, αλλοιώσεις των νυχιών και πολλά άλλα προβλήματα.

Σε κάποιους ασθενείς προσβάλλεται μόνο το δέρμα, ενώ σε άλλους το δέρμα είναι ένα από τα πολλά όργανα που επηρεάζονται. Πρόκειται για σπάνιες ασθένειες που χρειάζονται ιδιαίτερη αντιμετώπιση και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Τα πιο συνηθισμένα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα

Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί παραπάνω από 1.000 αυτοάνοσα ασθένειες του δέρματος, ενώ οι πιο συχνές από αυτές είναι:

ο δερματικός ερυθηματώδης λύκος
η αυτοάνοση κνίδωση
η δερματομυοσίτιδα
η σκληροδερμία
η γυροειδής αλωπεκία
η πέμφιγα και το πεμφιγοειδές (αυτοάνοσες πομφολυγώδεις δερματοπάθειες)
ο ομαλός λειχήνας
η ιδρωταδενίτιδα
η ψωρίαση
η ψωριασική αρθρίτιδα
η λεύκη

Για να εντοπιστούν τα πρόωρα συμπτώματα στα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα και να γίνει σωστή διάγνωση, οι δερματολόγοι διενεργούν λεπτομερή κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο του δέρματος, που μπορεί να περιλαμβάνει και βιοψία ή άλλες εξετάσεις. Είναι αρκετά δύσκολο να διαγνωστεί μία αυτοάνοση ασθένεια, αφού τα συμπτώματα σε αρκετές περιπτώσεις είναι ήπια και η ασθένεια παρουσιάζεται με ποικίλους τρόπους, ενώ μπορεί να προσβάλλει ταυτόχρονα το θυρεοειδή, το δέρμα, τον εγκέφαλο ή άλλα όργανα. Εξάλλου, πολλά από τα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα δεν έχουν μόνο ένα, αλλά αρκετά παρόμοια συμπτώματα.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα

Τα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα, εμφανίζονται με μερικά από τα παρακάτω συμπτώματα:

Πόνοι στις αρθρώσεις, στους μυς ή τρέμουλο
Φωτοευαισθησία
Απώλεια βάρους
Εύκολη κούραση
Ταχυκαρδία
Φαγούρα στο δέρμα, εξανθήματα που υποτροπιάζουν, εξάνθημα στο πρόσωπο σαν πεταλούδα
Τριχόπτωση γενική ή σε συγκεκριμένα σημεία του τριχωτού
Έλκη και άφθες στο στόμα
Λευκές κηλίδες στο δέρμα

Πιο συγκεκριμένα, ο δερματικός ερυθηματώδης λύκος, μια αυτοάνοση πάθηση η οποία επηρεάζει μια πληθώρα οργάνων και συστημάτων του σώματος, προκαλεί διάφορα συμπτώματα. Στο δέρμα εμφανίζονται διαφόρων ειδών δερματικές αλλοιώσεις και εξανθήματα, τα οποία συχνά ενεργοποιούνται όταν ο ασθενής εκτίθεται στον ήλιο.

Στους ασθενείς με αυτοάνοση κνίδωση συνήθως συνυπάρχουν και άλλα αυτοάνοσα, όπως η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Υπάρχει και η απλή κνίδωση, που έχει σημαντικές διαφορές από την αυτοάνοση κυρίως στα συμπτώματα. Οι ασθενείς με αυτοάνοση κνίδωση εμφανίζουν και ορισμένα συμπτώματα που διαφέρουν από αυτά των ασθενών με άλλες μορφές χρόνιας κνίδωσης. Για παράδειγμα, εμφανίζουν πιο συχνά αγγειοοίδημα, η πάθησή τους έχει μεγαλύτερη διάρκεια, χρειάζονται υψηλότερες δόσεις αντιισταμινικών για να ελέγξουν την ασθένειά τους και, παράλληλα, η γενική εξέταση αίματος δείχνει αυξημένα βασεόφιλα.

Η δερματομυοσίτιδα είναι μια σπάνια αυτοάνοση φλεγμονώδης ασθένεια, που έχει ως συμπτώματα την προοδευτική αδυναμία των μυών που βρίσκονται κοντά στον κορμό και ένα ιδιαίτερο δερματικό εξάνθημα, σκούρο κόκκινο ή ιώδες, που εμφανίζεται συνήθως στο πρόσωπο, στα βλέφαρα, στους αγκώνες, στις αρθρώσεις, στα γόνατα, στην πλάτη ή στο στήθος. Το εξάνθημα μπορεί να προκαλεί πόνο και κνησμό. Εμφανίζεται τόσο σε ενήλικες, όσο και σε παιδιά.

Η σκληροδερμία, μια αυτοάνοση πάθηση των συνδετικών ιστών, έχει ως βασικό σύμπτωμα την πάχυνση του συνδετικού ιστού στο δέρμα, η οποία οδηγεί και στην πάχυνση και σκλήρυνση του δέρματος που έχει προσβληθεί. Χωρίζεται σε εντοπισμένη ή γενικευμένη σκληροδερμία, η οποία μπορεί να επηρεάσει και τα εσωτερικά όργανα.

H γυροειδής αλωπεκία, μία συχνή αυτοάνοση δερματική νόσος, προκαλεί τριχόπτωση στο τριχωτό του κεφαλιού, στο πρόσωπο και σε άλλα μέρη του σώματος. Μπορεί να προσβάλει και άντρες και γυναίκες, και είναι δυνατόν να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Το παρήγορο είναι ότι τριχοθυλάκια παραμένουν ζωντανά, οπότε μπορούν να ξαναφυτρώσουν τρίχες κάποια στιγμή, αν είναι αποτελεσματική η θεραπεία.

Η πέμφιγα και το πεμφιγοειδές, οι λεγόμενες αυτοάνοσες πομφολυγώδεις δερματοπάθειες, έχουν ως σύμπτωμα μεγάλες φυσαλίδες σε κόκκινο δέρμα. Πολλές φορές ξεκινάει σαν ένα εντοπισμένο κοκκίνισμα/πλάκα, η οποία σιγά σιγά ερεθίζεται και απλώνεται όλο και περισσότερο. Οι φυσαλίδες συνήθως είναι 1-7 εκατοστών, μεμονωμένες ή σε ομάδες, και τις πιο πολλές φορές έχουν συμπαγή υφή. Εκκρίνουν συνήθως ένα ορώδες, καθαρό υγρό. Οι φυσαλίδες προκαλούν από μέτριο ως έντονο κνησμό.

Ο ομαλός λειχήνας εκδηλώνεται με ένα κοινό δερματικό εξάνθημα, το οποίο παρουσιάζεται στο δέρμα ή στα γεννητικά όργανα, ενώ οι βλάβες απλώνονται πάνω στο σώμα μέσα σε κάποιες εβδομάδες ή λίγους μήνες. Παρατηρείται κνησμός στο σημείο που βρίσκεται το εξάνθημα και, κάποιες φορές, λευκές αλλοιώσεις στο στόμα, οι οποίες μπορεί να πονάνε αρκετά.

Τα πιο κοινά συμπτώματα της ιδρωταδενίτιδας είναι τα οζίδια, συρίγγια, αποστήματα, πυώδεις εκκρίσεις με δυσάρεστη οσμή και οι υπερτροφικές ουλές, τα οποία προκαλούν πολύ πόνο, με αποτέλεσμα τη μείωση της κινητικότητας της περιοχής. Τα πρώτα συμπτώματα που εμφανίζονται είναι το κοκκίνισμα, η φαγούρα, το κάψιμο και η υπεριδρωσία. Το πρόβλημα εμφανίζονται στις περιοχές που έχουν πολλούς ιδρωτοποιούς αδένες, όπως οι μασχάλες, οι μαστοί, το όσχεο ή το αιδοίο, η ηβική περιοχή, οι μηροβουβωνικές περιοχές, η περιπρωκτική περιοχή και οι γλουτοί.

Η ψωρίαση είναι μια αυτοάνοση δερματική πάθηση, η οποία αρκετές φορές κληρονομείται, στην οποία εμφανίζεται πάχυνση του δέρματος και ανάγλυφες κόκκινες και λευκές πλάκες δέρματος, με έντονη απολέπιση. Τις πιο πολλές φορές παρουσιάζεται στους αγκώνες και στα γόνατα. Τα ξηρά λέπια (πλάκες) στο δέρμα δημιουργούνται λόγω του πολύ γρήγορου πολλαπλασιασμού των κυττάρων του δέρματος. Πρόκειται για μια χρόνια δερματική νόσο, η οποία δεν είναι μεταδοτική και περνάει από φάσεις ύφεσης και έξαρσης. Μπορεί να ενεργοποιηθεί από ορισμένους περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Η ψωριασική αρθρίτιδα συχνά σχετίζεται με την ψωρίαση, αφού συνήθως προσβάλλει άτομα που ήδη έχουν ψωρίαση. Η ψωριασική αρθρίτιδα προκαλεί φλεγμονή και πόνο μέσα ή γύρω από τις αρθρώσεις. Άλλα συμπτώματα είναι οι ερυθηματώδεις πλάκες στο δέρμα (ψωρίαση), η δυσκαμψία στις αρθρώσεις, το πρήξιμο των δακτύλων στα άνω ή στα κάτω άκρα (δακτυλίτιδα), η δυσκαμψία στον αυχένα ή στη μέση λόγω φλεγμονής στη σπονδυλική στήλη (σπονδυλίτιδα) και ο πόνος σε άλλα σημεία του σώματος. Αν και η ψωριασική αρθρίτιδα δυνητικά προσβάλλει όλες τις αρθρώσεις του σώματος, μερικές αρθρώσεις, όπως ο αυχένας ή η μέση, είναι πιο πιθανό να προσβληθούν.

Η λεύκη είναι μία δερματική αυτοάνοση πάθηση, η οποία παρουσιάζεται σαν «μπαλώματα» στο δέρμα, τα οποία έχουν χάσει το χρώμα του δέρματος. Η λεύκη μπορεί να εμφανιστεί στο δέρμα, στους βλεννογόνους, αλλά και στα μαλλιά. Η νόσος αυτή εμφανίζεται περίπου στο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, σε άνδρες και γυναίκες όλων των εθνοτήτων, αλλά φαίνεται πολύ περισσότερο στα άτομα που έχουν πιο σκούρο δέρμα. Σε μεγάλο βαθμό είναι κληρονομική νόσος.

Θα ήταν πολύ χρήσιμο να σημειώσετε όλα τα συμπτώματα που έχετε, πριν επισκεφθείτε το γιατρό. Στα αυτοάνοσα δερμαντικά νοσήματα, συνήθως χρειάζεται κάποιος χρόνος για γίνει η σωστή διάγνωση, αλλά μόλις βρεθεί ποια ακριβώς είναι η ασθένεια, η θεραπεία μπορεί να ξεκινήσει αμέσως.
Θεραπευτική αντιμετώπιση

Το σχέδιο θεραπείας στα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα, είναι πάντα εξατομικευμένο σε κάθε ασθενή και περιλαμβάνει την επάλειψη τοπικά (τοπική θεραπεία) με κρέμες κορτικοστεροειδών και τοπικά ανοσοτροποποιητικά φάρμακα, αλλά τη λήψη φαρμάκων κορτικοστεροειδών, ανοσοτροποποιητικών και ανοσοκατασταλτικών από το στόμα ή με ένεση (συστηματική θεραπεία). Ο ειδικός ιατρός τροποποιεί κάθε φορά τη θεραπεία, ανάλογα με το πόσο αποτελεσματική είναι, ενώ η παρακολούθηση των ασθενών οφείλει να είναι συνεχής.

Στα αυτοάνοσα δερματικά νοσήματα, είναι πολύ χρήσιμο ο δερματολόγος να έχει τη δυνατότητα να συνεργαστεί και με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, για τη σφαιρική παρακολούθηση και αντιμετώπισή τους.

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει τεράστια πρόοδος ως προς την έρευνα για την κατανόηση των ασθενειών αυτών, αλλά και ως προς τη θεραπευτική τους αντιμετώπιση.

Σχετικά Άρθρα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Back to top button