«H νέα τεχνολογία μπορεί να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των επιτόπιων ελέγχων. Ήδη, οι οργανισμοί πληρωμών χρησιμοποιούν δωρεάν δεδομένα από τους δορυφόρους Sentinel του προγράμματος Copernicus, που χρηματοδοτείται από την ΕΕ. Η Κομισιόν εργάζεται σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη για τη διαμόρφωση του μελλοντικού ΟΣΔΕ, το οποίο όχι μόνο θα επιτρέπει στα κράτη-μέλη να διαχειρίζονται τις πληρωμές της ΚAΠ, αλλά και θα παρέχει και γεωργοπεριβαλλοντικά στοιχεία και στοιχεία το κλίμα».
Οι παράνω δηλώσεις του επιτρόπου Γεωργίας της ΕΕ, Φιλ Χόγκαν, στο πλαίσιο της συμμετοχής του σε σύσκεψη της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Μάιο του 2017, συμπυκνώνουν τις προθέσεις και την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σχέση με το μέλλον του ΟΣΔΕ: Αφενός αξιοποίηση δορυφορικών δεδομένων και νέων ψηφιακών τεχνολογιών για την απλούστευση και τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και διαφάνεια στην εφαρμογή του ίδιου του συστήματος και αφετέρου σύνδεσή του με την περιβαλλοντική και κλιματική διάσταση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
Η προσέγγιση αυτή διασαφηνίστηκε μερικούς μήνες αργότερα, στα τέλη Νοεμβρίου του 2017, όταν η Κομισιόν δημοσίευσε την πρότασή της για την ΚΑΠ μετά το 2020 «Το μέλλον των τροφίμων και της γεωργίας». Τρία κομβικά σημεία της πρότασης αυτής ορίζουν πλέον ξεκάθαρα τη μελλοντική πορεία του ΟΣΔΕ:
- Ο ενισχυμένος ρόλος των κρατών-μελών στη διαμόρφωση, την παρακολούθηση και τον έλεγχο της ΚΑΠ. Με βάση το νέο μοντέλο λειτουργίας της ΚΑΠ που προτείνεται, τα κράτη-μέλη θα υποβάλλουν στην Επιτροπή και θα εφαρμόζουν εθνικά στρατηγικά σχέδια ΚΑΠ. Τα σχέδια αυτά θα πρέπει, από τη μία πλευρά, να ορίζουν ειδικούς περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές τους, καθώς και τα αναμενόμενα αποτελέσματα επί των οποίων θα αξιολογούνται (και κατ’ επέκταση θα χρηματοδοτούνται). Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να περιγράφουν ένα εθνικό πλαίσιο συμμόρφωσης και ελέγχου που θα ισχύει για τους δικαιούχους (συμπεριλαμβανομένων ελέγχων και κυρώσεων).
- Η αναγνώριση ότι η ευφυής γεωργία επιτρέπει, μεταξύ άλλων, μεγάλα άλματα στην αποδοτική χρήση των φυσικών πόρων, ενισχύοντας την περιβαλλοντική και κλιματική απόδοση της γεωργίας και, άρα, την πιθανότητα των κρατών-μελών να πετύχουν τους ειδικούς στόχους, που θα ορίσουν και να αξιολογηθούν θετικά από την Επιτροπή.
- Η σαφής παραδοχή ότι η τεχνολογική ανάπτυξη και η ψηφιοποίηση προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες για τη μείωση του διοικητικού φόρτου, ιδίως όσον αφορά τους ελέγχους.
Ποια είναι, λοιπόν, με απλά λόγια τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής του ΟΣΔΕ, που προετοιμάζει η Κομισιόν;
Πρώτον, η τεχνολογική-ψηφιακή αναβάθμιση, η οποία απαντά σε διαχρονικά ζητούμενα σε σχέση με την εφαρμογή και την παρακολούθηση της ΚΑΠ: απλούστευση, ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, ορθολογικότερη και πιο διαφανής χρήση των χρηματοδοτικών πόρων.
Δεύτερον, η ποιοτική αναβάθμιση, με την ένταξη στον έλεγχο και την παρακολούθηση της ΚΑΠ ειδικών φιλόδοξων περιβαλλοντικών και κλιματικών στόχων και δεδομένων που θα καλούνται να ορίσουν και να πετύχουν τα κράτη-μέλη, έχοντας μεγαλύτερες πιθανότητες για κάτι τέτοιο εφόσον εντάξουν την ευφυή γεωργία στη στρατηγική του πρωτογενούς τους τομέα.
Τρίτον, οι αυξημένες αρμοδιότητες των κρατών-μελών και των διαχειριστικών τους αρχών στη χάραξη του πλαισίου συμμόρφωσης και στην εφαρμογή των ελέγχων.
Δεν χρειάζεται να περιμένει κανείς το τέλος των διαβουλεύσεων για την ΚΑΠ μετά το 2020, ώστε να επιβεβαιώσει την επικύρωση ή μη των παραπάνω σημείων. Η πορεία έχει χαραχθεί και αυτό είναι σαφές από τις πυρετώδεις προετοιμασίες που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη σε επίπεδο ΕΕ: Προσαρμογή των κανονισμών του ΟΣΔΕ από τις υπηρεσίες της ΓΔ Γεωργίας, ώστε να ενσωματώσουν τη χρήση των νέων τεχνολογιών, υποστηρικτικές μελέτες του Κοινού Κέντρου Έρευνας της Κομισιόν, ερευνητικά προγράμματα στο πλαίσιο του Ορίζοντας 2020 κ.λπ.
Η μπάλα είναι πλέον στο γήπεδο των κρατών-μελών: Όσοι αγκαλιάσουν την τεχνολογική επανάσταση, τόσο σε επίπεδο διακυβέρνησης της ΚΑΠ όσο και παραγωγικής διαδικασίας, θα είναι οι κερδισμένοι της νέας εποχής που έχει ήδη χαράξει.
ypaithros.gr