Μεγάλη η ζημιά στις κρητικές ντομάτες από την κάμπια της Νότιας Αμερικής… – Μειωμένη κατά 20% η φετινή παραγωγή και φόβοι και μεγάλες ανατιμήσεις πριν το Πάσχα
«Πανέξυπνη» χαρακτηρίζουν οι ντοματοπαραγωγοί της Κρήτης και κυρίως της Μεσαράς τη… Λατινοαμερικάνα τούτα (Tuta absoluta) ή φυλλορύκτη της ντομάτας και “σηκώνουν τα χέρια ψηλά” ως προς την καταπολέμησή της, με συνέπεια αυτό το Πάσχα να δούμε ίσως την τιμή της ντομάτας σε πολύ υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις αντίστοιχες περιόδους προηγούμενων ετών, λόγω των ελλείψεων στην αγορά. Και “ακριβή ντομάτα” σημαίνει ακριβά και τα περισσότερα άλλα είδη κηπευτικών, αφού η ντομάτα λέγεται αλλιώς και ως η “βασίλισσα του πληθωρισμού”.
Αυτό λοιπόν το μικρό καφέ-σταχτί πεταλουδάκι (κάμπια) έχει φέρει τα πάνω κάτω στη Νότια Κρήτη, ενώ ο συνδυασμός της με τον ιό της καστανής ρυτίδωσης, συν το κόστος παραγωγής, συν την έλλειψη εργατικών χεριών, έχει προκαλέσει μια μείωση της παραγωγής σε σχέση με πέρυσι, που εκτιμάται πως έχει ήδη ξεπεράσει το 20%!
Τη μεγαλύτερη καταστροφή την αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί της Μεσαράς ως προς την Tuta absoluta, ενώ στην Ιεράπετρα οι παραγωγοί έχουν εντονότερο το πρόβλημα στο ντοματίνι βελανίδι, λόγω της έλλειψης εργατικών χεριών, αφού το κάθε ντοματίνι συγκομίζεται με το χέρι και το κάθε κιλό χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να μαζευτεί σε σχέση με τη δουλειά που χρειάζεται η μεγαλόκαρπη ντομάτα.
«Είναι πανέξυπνη η τούτα. Μέχρι σήμερα η αποτελεσματικότητα των φαρμάκων σε βάρος της δεν ξεπερνάει το 20%. Άρα, στον πληθυσμό του εντόμου στις καλλιέργειές μας μόλις το 20% μπορεί να καταπολεμηθεί και το υπόλοιπο 80% συνεχίζει τη δράση του, καταστρέφοντας τις ντομάτες μας», ανέφερε στο neakriti.gr ο ντοματοπαραγωγός από το Τυμπάκι Βαγγέλης Τσιμπραγάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, παρά τις ερευνητικές προσπάθειες μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες δεν έχουν βρει το φάρμακο ή τη μέθοδο για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του εντόμου.
«Και φανταστείτε ότι το έντομο δεν έχει αρχίσει ακόμα να κάνει αισθητή την παρουσία του. Όσο μπαίνουμε στην άνοιξη θα αρχίσει το πρόβλημα να γίνεται περισσότερο ορατό», τόνισε ο Βαγγέλης Τσιμπραγάκης.
Και συνέχισε λέγοντας πως από τη στιγμή που μια ντομάτα θα γίνει στόχος της πεταλούδας και θα δεχτεί το δάγκωμά της είναι καταδικασμένη να καταλήξει στα σκουπίδια. Όλα αυτά, συν το τεράστιο κόστος παραγωγής, έχουν οδηγήσει πολλούς παραγωγούς στην εγκατάλειψη της ντομάτας και στην αντικατάστασή της με άλλες καλλιέργειες.
Απαντώντας στα σχετικά ερωτήματά μας, ο Βαγγέλης Τσιμπραγάκης είπε πως μπορεί το ντοματίνι να είναι περισσότερο ανθεκτικό, αλλά δεν είναι απόλυτα ανθεκτικό και προστατευμένο στην τούτα, ενώ αν προσβληθεί ένα ντοματίνι και κατά λάθος συσκευαστεί, θα χαλάσει μέσα στο κουτί και θα προκαλέσει ποιοτικά προβλήματα και στα υπόλοιπα ντοματίνια.
«Φανταστείτε ότι πρέπει να ελέγχεται ένα-ένα κάθε ντοματίνι πριν τοποθετηθεί στο κουτί. Και όταν δεν υπάρχουν εργατικά χέρια, καταλαβαίνετε τι γίνεται», σύμφωνα με τον ίδιο.
«Ας βρουν μια ποικιλία ανθεκτική στην Tuta absoluta»
Ο γεωπόνος-συνταξιούχος πρώην διευθυντής στην πάλαι ποτέ ΑΤΕ Κωστής Παπαδάκης, με τεράστια εμπειρία στα προβλήματα και στις προοπτικές των θερμοκηπιακών προϊόντων της Κρήτης, τονίζει κατηγορηματικά στο neakriti.gr πως η κατάσταση με την Tuta absoluta έχει φτάσει πια σε τέτοιο σημείο, που θα πρέπει να βρεθούν άλλες λύσεις πέρα από τα φάρμακα.
«Ας βρουν μια ποικιλία ντομάτας που να είναι ανθεκτική στην πεταλούδα. Δε βλέπω άλλη λύση όπως είναι σήμερα τα πράγματα», μας είπε ο Κωστής Παπαδάκης, που για πολλά χρόνια υπηρέτησε στις παραγωγικές περιοχές της Νότιας Κρήτης κάνοντας έρευνες και μελέτες για λογαριασμό της τράπεζας.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον ίδιο, «η ντομάτα είναι το πιο βασικό προϊόν που καλλιεργείται στα θερμοκήπια της Κρήτης. Είναι ο στυλοβάτης της οικονομίας των θερμοκηπιακών καλλιεργειών»…
Ο Κωστής Παπαδάκης εκφράζει την ανησυχία του για την τεράστια καταστροφή που υφίστανται όλα αυτά τα χρόνια οι καλλιέργειες της κρητικής ντομάτας και κάνει λόγο ακόμα και για το ενδεχόμενο να αφανιστεί το προϊόν αυτό από την κρητική γη και να εξαρτόμαστε αποκλειστικά και μόνο στο μέλλον από τις ντομάτες άλλων περιοχών της χώρας, αλλά κυρίως από τις εισαγόμενες ντομάτες των τρίτων χωρών, που δεν είναι και οι πλέον ασφαλείς από άποψη φυτοφαρμάκων…
Ο Κωστής Παπαδάκης λέει ακόμη ότι, την ίδια ώρα, τόσο στα θερμοκηπιακά προϊόντα, όσο και στα άλλα προϊόντα της κρητικής γης έχει για τα καλά “ξεφύγει” το εργατικό κόστος.
«Λόγω της έλλειψης των εργατικών χεριών, οι αγρότες πληρώνουν μεροκάματα για να βρουν εργάτες ακόμα και στα 70 και 80 ευρώ. Και με αυτό το κόστος, καμία καλλιέργεια δεν μπορεί να “σταθεί στα πόδια της”. Πόσω μάλλον η καλλιέργεια της ντομάτας, με το συνολικό κόστος παραγωγής να είναι στα ύψη».
Μάλιστα, όπως τονίζει, «είναι αδιανόητο με 1 εκατομμύριο ανέργους να επιδοτείται η ανεργία και όχι η εργασία. Θα μπορούσαν να επιδοτούν την εργασία και να βρίσκουν δουλειά στους ανέργους. Σε άλλες χώρες, όταν ο άνεργος κληθεί να δουλέψει και αρνηθεί μέχρι τρεις φορές, χάνει το επίδομα ανεργίας», όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Τεράστια σημασία και για τα νοικοκυριά
Μάλιστα, ο Κωστής Παπαδάκης δίνει μεγάλη σημασία και στη βαρύτητα της ντομάτας για τη διατροφή του κόσμου.
«Για τα νοικοκυριά είναι το πιο βασικό είδος διατροφής. Μην ξεχνάμε πως η ντομάτα χρησιμοποιείται στα περισσότερα φαγητά ενός νοικοκυριού. Και για τον λόγο αυτό η αύξηση της τιμής της ντομάτας συμπαρασύρει προς τα πάνω και τις τιμές στα άλλα είδη των κηπευτικών», καταλήγει στην εφημερίδα μας ο κ. Παπαδάκης.
«Πουλάμε 1,20 €, αγοράζουν 2,50 € οι καταναλωτές»
Ο Βαγγέλης Τσιμπραγάκης περιμένει ότι το Πάσχα θα υπάρξουν ελλείψεις και οι τιμές της ντομάτας θα ανέβουν σίγουρα σε ακόμα μεγαλύτερα επίπεδα από τα σημερινά. Όπως μας ενημέρωσε ο παραγωγός από το Τυμπάκι, σήμερα η τιμή παραγωγού στην ντομάτα ανέρχεται στο 1,20 ευρώ το κιλό, ενώ στο ράφι ο καταναλωτής τη βρίσκει γύρω στα 2,50 ευρώ το κιλό. Και το ντοματίνι αγοράζεται από τον παραγωγό στα 2,20 έως 2,80 ευρώ το κιλό, ενώ ο καταναλωτής αγοράζει το ένα κιλό ντοματίνια από 4 ευρώ και πάνω.
