Ο συνεταιρισμός της Στέρνας που αναπτύσσεται μέσα στον ελαιώνα-δάσος της Μεσσηνίας

Δύο είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του ελαιώνα της περιοχής. Πρώτον, το pH του εδάφους, οι τιμές του οποίου είναι εξαιρετικά ευνοϊκές για την ελαιοκαλλιέργεια. Δεύτερον, το έντονο ανάγλυφο της περιοχής, το οποίο δημιουργεί μικροκλίματα επίσης εξαιρετικά για την ελιά. Αποτέλεσμα των παραπάνω, είναι ότι το μεράκι και ο ζήλος των παραγωγών της περιοχής, ανταμείβονται με εξαιρετικά ελαιοκομικά προϊόντα.

Υφιστάμενη κατάσταση

Η δυναμική της ελαιοκαλλιέργειας στην περιοχή, οδήγησε τους δραστήριους παραγωγούς του χωριού να προχωρήσουν το 1985, στην σύσταση πρωτοβάθμιου Αγροτικού Συνεταιρισμού. Ακολούθησε η δημιουργία του συνεταιριστικού ελαιοτριβείου.

Το ελαιοτριβείο βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, περιφραγμένο και εξοπλισμένο με σύγχρονα μηχανήματα επεξεργασίας του ελαιοκάρπου(αναφέρονται παρακάτω). Στις εγκαταστάσεις του, βρίσκεται και η μονάδα τυποποίησης ελαιολάδου, καθώς και οι ανοξείδωτες δεξαμενές. Εδώ επίσης μεταφέρονται, αποθηκεύονται για σύντομο χρονικό διάστημα και επαναπροωθούνται, περίπου 80 τόνοι βρώσιμες ελιές ποικιλίας καλαμών. Συνολικά, η παραγωγή του εργοστασίου αθροίζεται (κατά μέσο όρο) σε 1000 τόνους εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου ετησίως, οι οποίοι προέρχονται από τα 200 μέλη του συνεταιρισμού και άλλους 500 περίπου ανεξάρτητους παραγωγούς της περιοχής.

Αναγνώριση Οργάνωσης Παραγωγών

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Στέρνας είχε αρχικά αναγνωριστεί με την υπ’ αριθ. απόφαση 1853 -11/02/2015 της ΔΑΟΚ Π.Ε. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ως Οργάνωση Παραγωγών σύμφωνα με την ΥΑ 5746/157266/11.12.2014 (ΦΕΚ 3351/12.12.2014) με 136 μέλη ελαιοπαραγωγούς.

Στις 31/01/2018 με την υπ’ αριθ. απόφαση 6410-31/01/2018 της ΔΑΟΚ Π.Ε. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ επικαιροποίησε την αναγνώριση του σύμφωνα με την  Υ.Α. 397/18235/2017 (ΦΕΚ 601 Β΄), όπως τροποποιήθηκε με την Υ.Α. 2430/110502/2017 (ΦΕΚ 3800 Β΄) περί της αρμόδιας αρχής, διαδικασίας και δικαιολογητικών αναγνώρισης των Οργανώσεων Παραγωγών (Ο.Π.) και των Ενώσεών τους (Ε.Ο.Π.), καθώς και των Ομάδων Παραγωγών (Ομ.Π.) με 55 μέλη ελαιοπαραγωγούς.

Το κύριο χαρακτηριστικό του παραγόμενου ελαιολάδου, αμιγώς της ποικιλίας κορωνέικη, είναι η εξαιρετικά χαμηλή οξύτητα και τα εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του. Αξιοσημείωτο είναι ότι η οξύτητα που επιτυγχάνεται στο ελαιόλαδο του συνεταιρισμού, είναι τις περισσότερες χρονιές 0,2 έως 0,3, το οποίο  έχει εξασφαλίσει μια δεδομένη φήμη στην περιοχή και στον εμπορικό κόσμο.

Μετά και την επέκταση του ΠΟΠ ΚΑΛΑΜΑΤΑ σε όλο τον Νομό Μεσσηνίας ο συνεταιρισμός παράγει εκτός από εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο , εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ ΚΑΛΑΜΑΤΑ.

Αποτελέσματα υλοποίησης προηγούμενων προγραμμάτων Ο.Ε.Φ.

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός (Α.Σ.) Στέρνας, Στέρνα Δήμου Μεσσήνης, Μεσσηνίας, κατά τη διάρκεια της περιόδου Απρίλιος 2015 – Μάρτιος 2018 συμμετέχει στην υλοποίηση Προγράμματος Εργασίας των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.), βάσει των Καν. (ΕΕ) 611/14 και 615/14 της Επιτροπής. Ο συνολικός προϋπολογισμός για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων του εν λόγω προγράμματος ανήλθε στα 440.674,00 €, εκ του οποίου το ποσό των 372.115,50 € αφορούσε σε κοινοτική και εθνική χρηματοδότηση (303.557,00 € και 68.558,50  €, αντίστοιχα).

Η Ο.Ε.Φ. Α.Σ. Στέρνας στο πλαίσιο υλοποίησης των εγκεκριμένων δραστηριοτήτων του Προγράμματος Εργασίας της, προχώρησε τόσο στην προμήθεια πάγιου εξοπλισμού όσο και στην εφαρμογή υπηρεσιών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου ελαιολάδου και αποκομίζοντας σημαντικά οφέλη για τους εκατόν τριάντα έξι (136) παραγωγούς – μέλη της.

Καταγράφοντας το σύνολο των ενεργειών που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της τριετίας 2015 – 2018, προκύπτουν τα ακόλουθα:

• Ετήσια πιστοποίηση 136 παραγωγών σύμφωνα με τα εθνικά πρότυπα AGRO 2.1 & AGRO 2.2/3
• Ενίσχυση του τεχνογνωσιακού επιπέδου 136 παραγωγών μέσω στοχευμένων εκπαιδεύσεων, για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σχετικών με τις δραστηριότητές τους κατά την παραγωγική διαδικασία
• Έκδοση πιστοποιητικού κλιματικής ουδετερότητας για το ελαιόλαδο με την προσθήκη της ένδειξης carbon neutral επί της συσκευασίας extra παρθένου ελαιολάδου
• Ψηφιοποίηση του συνόλου των διαδικασιών που εφαρμόζονται στην παραγωγική και εφοδιαστική αλυσίδα του ελαιολάδου και γενικότερα όλων των σταδίων (παραγωγή, τυποποίηση και διάθεση) που αποδεικνύουν την αυθεντικότητα, ποιότητα και ασφάλεια του τελικού προϊόντος για τον καταναλωτή
• Προμήθεια παλετοκιβωτίων (674 τμχ. διάστασης 1.130 x 1.130 x 580 χιλ.) για την κάλυψη των αναγκών των παραγωγών – μελών της Ο.Ε.Φ. κατά την περίοδο συγκομιδής του ελαιοκάρπου
• Προμήθεια μονάδας παραγωγής αζώτου με γεννήτρια 10,0 m³/h για την τροφοδοσία δεκαπέντε δεξαμενών του Α.Σ.
• Προμήθεια σκούπας πλύσης – στέγνωσης δαπέδων για την καθαριότητα όλων των χώρων του Α.Σ.
• Προμήθεια αντλίας υδρομεταφοράς ελιών
• Προμήθεια δεξαμενών ελαιολάδου με τις απαραίτητες σωληνώσεις (2 τμχ. – 67,5 m³/τμχ., 2 τμχ. – 66,0 m³/τμχ., 2 τμχ. – 43,5 m³/τμχ., 1 τμχ. – 36,0 m³/τμχ. και 1 τμχ. – 6,5 m³/τμχ.)
• Ανάπτυξη και εφαρμογή Συστήματος Iχνηλασιμότητας στις εγκαταστάσεις του ελαιοτριβείου και του τυποποιητηρίου του Α.Σ. Στέρνας, με την ετήσια πιστοποίησή τους σύμφωνα με το πρότυπο ISO 22005:2007
• Ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικού Συστήματος Ιχνηλασιμότητας τόσο για το ελαιοτριβείο όσο και για το τυποποιητήριο του Α.Σ. Στέρνας
• Ανάπτυξη και εφαρμογή Συστήματος Διαχείρισης της Ασφάλειας των Τροφίμων στο ελαιοτριβείο και το τυποποιητήριο του Α.Σ. Στέρνας, με την ετήσια πιστοποίηση τους σύμφωνα με το πρότυπο ISO 22000:2005
• Ενημερωτικές επισκέψεις για εκπροσώπους μέσων που καλύπτουν αγροτικά και αγροδιατροφικά θέματα
• Δημιουργία έντυπου ενημερωτικού/ απολογιστικού χαρακτήρα για την ανάδειξη των δράσεων και των παραμέτρων του Προγράμματος Εργασίας, καθώς και της αποτελεσματικότητάς του
• Δημιουργία θεματικής ιστοσελίδας (microsite) για την αναλυτική παρουσίαση των δεδομένων εξέλιξης/ υλοποίησης του Προγράμματος Εργασίας
• Δημιουργία νέας ιστοσελίδας, με την ενσωμάτωση του microsite.

Κατόπιν της επιτυχούς εκτέλεσης του προγράμματος των Ο.Ε.Φ. σύμφωνα με τους Καν. (ΕΕ) 611/2014 & 615/2014, η Ο.Ε.Φ. Α.Σ. Στέρνας συμμετέχει της στο νέο πρόγραμμα σύμφωνα με τους Καν. (ΕΕ) 611/2014 και 615/2014 όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν, με στόχο την ενίσχυση της ποιότητας του ελαιολάδου που παράγεται στις εγκαταστάσεις του Συνεταιρισμού, την αύξηση των πωλήσεών του, τη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος καθώς και τη πληροφόρηση όλων των ενδιαφερομένων για τις δράσεις του προγράμματος.

Το πρόγραμμα της Ο.Ε.Φ. Α.Σ. Στέρνας περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που αποτελεί ολοκληρωμένο σχέδιο για την βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου ελαιόλαδου. Δεδομένου ότι στην περιοχή παράγεται το φημισμένο εξαιρετικό Παρθένο ελαιόλαδο (ΠΟΠ ΚΑΛΑΜΑΤΑ) δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος και την τήρηση των προδιαγραφών που το καθιστούν προϊόν προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης.

Ένας από τους βασικούς σκοπούς του προγράμματος εργασίας της Ο.Ε.Φ. Α.Σ. Στέρνας είναι ο συντονισμός και η ενίσχυση του έργου των ελαιοκαλλιεργητών μελών της. Στόχο του προγράμματος αποτελεί η προώθηση ενός μοντέλου καλλιέργειας της ελιάς, το οποίο θα βασίζεται κατά κύριο λόγο στη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων παραγωγής και στην πιστοποιημένη ιχνηλασιμότητα και ποιότητα του τελικού προϊόντος.

Οι στόχοι του προγράμματος εστιάζουν στην αντιμετώπιση ενός φάσματος προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί της Ο.Π. προσφέροντας τεχνογνωσία ή/και επιστημονική υποστήριξη, και προτείνοντας στοχευμένες λύσεις.

Πιο συγκεκριμένα, οι στόχοι αυτοί περιλαμβάνουν:

• Την προστασία του περιβάλλοντος
• Τη βελτίωση της εκμετάλλευσης των ελαιώνων
• Τη βελτίωση της ποιότητας και της διατηρησιμότητας του παραγόμενου ελαιολάδου
• Τη δημιουργία οργανωτικής και τεχνικής υποδομής για την παραγωγή ελαιολάδου με πιστοποιημένη ιχνηλασιμότητα
• Τη διάδοση πληροφοριών σχετικά με τις δράσεις της ΟΠ στα θέματα ποιότητας του ελαιολάδου, την προστασία του περιβάλλοντος και την οικονομική και ποιοτική βελτίωση της εκμετάλλευσης.
• υ