Πύλος – Γιάλοβα: Η άνοιξη στη Μεσσηνία

Κείμενο – φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης / www.viewsofgreece.com

Στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο, στον νομό Μεσσηνίας, σ’ εκείνο το κομμάτι της ακτογραμμής που το δασωμένο ανάγλυφο γέρνει ομαλά στο Ιόνιο πέλαγος δημιουργώντας μια ευχάριστη θαλασσινή τοπιογραφία, συναντάμε την πόλη της Πύλου.

Με την πρώτη ματιά η νεοκλασική γοητεία της πολιτείας, το πανόραμα του κατάστικτου από νησάκια κόλπου και τα ατάραχα νερά της Γιάλοβας θα σε καθηλώσουν.

Και ακόμη δεν έχεις δει τίποτα!

Μόνο σαν ξεκινήσεις τις περιηγήσεις σε στεριά και θάλασσα θα αρχίσεις να αντιλαμβάνεσαι το μεγαλείο αυτού του ξεχωριστού τόπου.

Η ευρύτερη περιοχή της Πύλου με το πολυμορφικό της τοπίο συνδυάζει αρμονικά βουνό και θάλασσα, λιμνοθάλασσες και λαχταριστές παραλίες, ήπια βουνά που κρύβουν στα φαράγγια τους πανέμορφους καταρράκτες και είναι ένας πραγματικός παράδεισος για τον φυσιολάτρη-περιπατητή.

Με αφετηρία λοιπόν τις υποδομές που υπάρχουν στην Πύλο και στα γειτονικά παραθαλάσσια μέρη και χωρίς τον συνωστισμό των ξένων επισκεπτών, που τα προηγούμενα χρόνια κατέκλυζαν τον τόπο, μπορείς να ξεκινήσεις αναγνωριστικές εκδρομές για να γνωρίσεις τη μεσσηνιακή φύση και να ανακαλύψεις μαγικές τοποθεσίες στην ακτογραμμή και στα μεσόγεια.

Μάλιστα, αυτή η εποχή και μέχρι περίπου τα μέσα Ιουνίου συνδυάζει ευχάριστα την άνοιξη με το καλοκαίρι και είναι ιδανική για περιηγήσεις στα ακρογιάλια και τις ορεινές εξοχές.

Να, λοιπόν, μια θαυμάσια ιδέα για μια αξιόλογη εκδρομή μόλις επιτραπούν οι εκτός νομών μετακινήσεις και αρχίσουν να λειτουργούν και πάλι οι ξενοδοχειακές μονάδες.

Δρόμο παίρνω, δρόμο αφήνω: Η Πύλος απέχει από την Αθήνα 300 χλμ. Θα πάτε Καλαμάτα μέσω Τρίπολης και από εκεί μέσω Μεσσήνης θα καλύψετε τα 50 χιλιόμετρα που υπολείπονται. Εναλλακτικά από Τρίπολη προς Καλαμάτα μπορείτε να κατηφορίσετε για Κυπαρισσία και από εκεί για Πύλο (60 χλμ.). Διαδρομή πολύ ενδιαφέρουσα, όμως με αρκετές στροφές, ιδιαίτερα κοντά στη Χώρα Τριφυλίας.

Περίπατοι στην πόλη

Γύρω από το λιμάνι ποζάρουν τα νεοκλασικά αρχοντικά των εύπορων ναυτικών. Σε μικρή απόσταση από το παλιό λιμάνι συναντάμε την κεντρική πλατεία της Πύλου, αυτήν των Τριών Ναυάρχων. Το όνομά της οφείλεται στους ναυάρχους των Μεγάλων Δυνάμεων Κόδριγκτον, Δεριγνί και Χέιδεν, που ηγούνταν της ιστορικής ναυμαχίας. Στη δροσιά των θεόρατων πλατάνων απλώνουν οι καφετέριες τα τραπεζάκια τους. Στο κέντρο της ξεχωρίζει το μνημείο που στήθηκε το 1933 προς τιμήν των πεσόντων της ναυμαχίας.

Σε μικρή απόσταση από την πλατεία βρίσκεται το Αντωνοπούλειο Αρχαιολογικό Μουσείο. Στην άκρη της πόλης, στον δρόμο προς Μεθώνη, θα δείτε τις Καμάρες που δεν είναι τίποτα άλλο από τον αγωγό που τροφοδοτούσε με νερό το Νιόκαστρο. Κάποτε εδώ γινόταν ένα από τα σημαντικότερα πανηγύρια της Μεσσηνίας γι’ αυτό και οι παλιοί αναφέρουν την περιοχή ως «Πανηγυρίστρα».

Από το παλιό λιμάνι ή την πλατεία των Τριών Ναυάρχων μπορείτε να ανηφορίσετε ώς το Νιόκαστρο που βρίσκεται στη δεξιά άκρη του λιμανιού και κτίστηκε το 1573 από τους Τούρκους. Η θέα από τις επάλξεις του προς το Ιόνιο και τη Σφακτηρία είναι αφοπλιστική. Μέσα στο κάστρο στεγάζεται το Ινστιτούτο Υποβρυχίων Αρχαιολογικών Μελετών, ενώ σε διαμορφωμένο χώρο παρουσιάζονται ευρήματα από τη ναυμαχία του Ναβαρίνου (τηλ.: 27230-22010).

Εξερευνήσεις

Το φυσικό θαύμα της Βοϊδοκοιλιάς: Από το Πετροχώρι θα προσεγγίσετε την πολυφωτογραφημένη Βοϊδοκοιλιά με το χαρακτηριστικό ημικυκλικό σχήμα, τους αμμόλοφους και τα τροπικά νερά.

Αυτήν την εποχή είναι ήσυχη, οπότε θα απολαύσετε τις βουτιές σας χωρίς συνωστισμούς. Περπατώντας μέσα από τους αμμόλοφους θα ανηφορίσετε το μονοπάτι που οδηγεί μετά από έντονη ανάβαση στην κορφή του λόφου, όπου δεσπόζουν τα απομεινάρια του Παλιόκαστρου απ’ όπου θα έχετε την καλύτερη θέα της περιοχής. Στη μέση περίπου της διαδρομής θα βρεθείτε μπροστά στην εντυπωσιακή σπηλιά που φέρει το όνομα «Σπηλιά του Νέστορα». Από το σημείο αυτό θα αγναντεύσετε τη μοναδική θέα στη Γιάλοβα και στη Βοϊδοκοιλιά.

Περπατώντας στη Γιάλοβα: Η λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας είναι ένας από τους σπουδαιότερους μικρούς υγροτόπους της χώρας, αλλά ο νοτιότερος διεθνούς σημασίας υγροβιότοπος των Βαλκανίων. Θεωρείται σημαντικός σταθμός για χιλιάδες πουλιά πριν ξεκινήσουν την εναέρια διάσχιση της Μεσογείου με κατεύθυνση την Αφρική.

Φιλοξενεί 265 είδη πουλιών – δηλαδή το 63% των ειδών που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα (πηγή Ορνιθολογική Εταιρεία). Επίσης εδώ επιβιώνει μια μικρή αποικία περίπου τετρακοσίων ατόμων (μοναδική στην Ευρώπη) του Αφρικανικού Χαμαιλέοντα. Υπάρχουν μονοπάτια, χαραγμένοι ποδηλατόδρομοι και αρκετά διαμορφωμένα σημεία για παρατήρηση πουλιών.

Δυστυχώς, πολύτιμοι υγρότοποι σαν τη Γιάλοβα που υπάγονται στο δίκτυο Νatura 2000 και βρίσκονται διάσπαρτοι σε όλη την Ελλάδα, σήμερα, μετά μάλιστα και την ψήφιση του τελευταίου νομοσχεδίου για το περιβάλλον, κινδυνεύουν περισσότερο από ποτέ από διάφορες ανθρωπογενείς δραστηριότητες.

Καταρράκτες στο Πολυλίμνιο: Κοντά στο ορεινό χωριό Χαραυγή (23 χλμ. ανατολικά της Πύλου) θα συναντήσετε τους πανέμορφους καταρράκτες στη θέση Πολυλίμνιο. Το μονοπάτι ξεκινά από την άκρη του χωριού και είναι σημαδεμένο. Δεν θα περπατήσετε πάνω από 20 λεπτά ώσπου να βγείτε στην πρώτη λιμνούλα με την ονομασία «του Ιταλού», όνομα που πήρε από έναν Ιταλό στρατιώτη, ο οποίος πνίγηκε εδώ την περίοδο της Κατοχής. Η πεζοπορία μέχρι αυτό το σημείο είναι ευχάριστη και ήπια, το μονοπάτι είναι φαρδύ με κουπαστές και ξύλινες πεζογέφυρες. Συνεχίστε παράλληλα με το ποτάμι ώς τη λίμνη Κάδη και τον μεγάλο καταρράκτη. Από εδώ και πάνω αρχίζουν τα δύσκολα, καθώς η διαδρομή γίνεται έντονα ανηφορική και φρόνιμο είναι να ακολουθείτε με σχολαστικότητα το μονοπάτι (προσοχή, στην περιοχή έχουν συμβεί θανατηφόρα ατυχήματα) που καταλήγει μετά μια θεσπέσια διαδρομή στη θέση Μαυρολιμνιά.

Εκδρομή με καΐκι: Από το λιμάνι της θαλασσινής πολίχνης σαλπάρουν καθημερινά το καλοκαίρι τα πλοιάρια για το απέναντι ερημικό νησάκι της Σφακτηρίας και τα άλλα μικρονήσια. Αυτή είναι μια εκδρομή που θα πρέπει οπωσδήποτε να πραγματοποιήσετε. Η εμπειρία είναι μοναδική και οι περίπατοι στις ερημονησίδες θα σας μείνουν αξέχαστοι. Οι νησίδες βρίθουν από ερείπια και απομεινάρια του παρελθόντος. Εξίσου ενδιαφέρον είναι και το διπλανό νησάκι που οι ντόπιοι ονομάζουν Τσιχλί-Μπαμπά, όπου βρίσκεται χτισμένος ο φάρος και το μνημείο των πεσόντων Γάλλων. (Πληροφορίες για την ώρα αναχώρησης των εκδρομικών πλοιαρίων σκαφών τηλ.: 27230-23155)

Στο κάστρο της Μεθώνης: Μόλις 12 χιλιόμετρα νοτιότερα της Πύλου συναντάμε την καστροπολιτεία της Μεθώνης. Στη θέση που οι αρχαίοι ονόμαζαν «Μόθωνας Λίθος», κοντά στα απομεινάρια της αρχαίας πόλης Πήδασος, τον 13ο αιώνα οι Βενετσιάνοι έχτισαν ένα από τα σημαντικότερα κάστρα της Ανατολικής Μεσογείου. Από εδώ έλεγχαν το πολυσύχναστο θαλάσσιο πέρασμα προς την Κρήτη, το Αιγαίο και γενικά την Ανατολική Μεσόγειο. Σήμερα, στο εσωτερικού του επισκέψιμου κάστρου διασώζονται αποθήκες, στρατώνες, λουτρά, τμήμα τζαμιού, ο ναός της Μεταμόρφωσης και η λεγόμενη στήλη του Μοροζίνι, ένας κίονας δηλαδή από κόκκινο γρανίτη.

Η πανέμορφη αμμουδερή παραλία της Μεθώνης επίσης ενδείκνυται για τις πρώτες βουτιές.

Εδώ γράφτηκε η Ιστορία

Στον κόλπο του Ναβαρίνου, έγινε στις 20 Οκτωβρίου 1827 η περίφημη ναυμαχία που άλλαξε τη ροή της νεότερης Ιστορίας μας.

Η Πύλος είναι μια σχετικά καινούργια πόλη καθώς σχεδιάστηκε και χτίστηκε από Γάλλους μηχανικούς μετά την απελευθέρωση. Τιμής ένεκεν στον σοφό βασιλιά Νέστορα της δόθηκε το όνομα της αρχαίας ομηρικής πόλης, της οποίας η θέση εντοπίζεται λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα.

Ομως η περιοχή είχε ανέκαθεν στρατηγική σημασία για κάποιον που ήθελε να διαφεντεύει τη δυτική Πελοπόννησο. Ετσι, κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου εδώ έγιναν σφοδρές μάχες. Μάλιστα στην κοντινή νησίδα Σφακτηρία διακρίνονται ακόμη ίχνη αρχαίου οχυρού για την κυριαρχία του οποίου πολέμησαν οι Αθηναίοι με τους Σπαρτιάτες το 425 π.Χ.

Επίσης, σχεδόν σε όλες της νησίδες του κόλπου ο επισκέπτης θα συναντήσει μνημεία Ελλήνων αγωνιστών και φιλελλήνων που σκοτώθηκαν από την εκστρατεία του Ιμπραήμ, τον Απρίλιο του 1825, αλλά και κατά τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου.