Πώς µοιράζονται τα χρήµατα για τις ζωοτροφές

Μετά τη δημοσίευση της απόφασης στήριξης των κτηνοτρόφων ύψους 89 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του πολέμου στο κόστος παραγωγής της κτηνοτροφίας, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Β’, 5873, 18/11/2022), η «ΥΧ» συνομίλησε με παραγωγούς από τους τέσσερις κλάδους εκτροφής που ενισχύονται (αιγοπροβατοτροφία, βοοτροφία, πτηνοτροφία, χοιροτροφία), ζητώντας τους ένα πρώτο σχόλιο για το σκεπτικό του μέτρου στήριξης και το αποτέλεσμα που αναμένεται να έχει αυτό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην απόφαση, που υπογράφει ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στύλιος, τα ποσά στήριξης ορίζονται με κατηγορίες (κλάσεις) ανάλογα με το μέγεθος της εκτροφής του εκάστοτε δικαιούχου, δηλαδή ανάλογα με τον αριθμό των ζώων που θα δηλώνεται στην αίτηση στήριξης, επιβεβαιώνοντας πλήρως τα πρόσφατα ρεπορτάζ της εφημερίδας μας.

Πλέον αναμένεται η πρόσκληση, ώστε να καταθέσουν τα αιτήματά τους οι κτηνοτρόφοι, σε ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα λειτουργήσει στις αμέσως επόμενες ημέρες. Κατά την αίτησή τους, οι υποψήφιοι προς στήριξη θα πρέπει να δηλώνουν ότι δεν έχουν υποβάλει αίτηση για άλλο εθνικό ή ενωσιακό πρόγραμμα.

Μετά την κατάθεση των αιτήσεων, θα δημοσιευθεί προσωρινός πίνακας δικαιούχων, με δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής ενστάσεων εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία που θα προσδιορίζεται στην πρόσκληση. Θα ακολουθήσει τελικός πίνακας παραδεκτών και μη παραδεκτών αιτήσεων στήριξης.

Τα ποσά και οι λεπτομέρειες της στήριξης

Υπενθυμίζεται ότι το κονδύλι προέρχεται από το ΠΑΑ, συνεπώς υπάρχουν περιορισμοί από το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει ανώτατο όριο ενίσχυσης ανά είδος εκτροφής, ενώ προβλέπεται συγκεκριμένη διαδικασία με προβλεπόμενα βήματα, μέχρι να δουν οι δικαιούχοι τα χρήματα στους λογαριασμούς τους.

Σύμφωνα με το ΦΕΚ, οι παραγωγοί με πάνω από 100 αιγοπρόβατα ή πάνω από 15 βοοειδή πρέπει να τεκμηριώνουν την παραγωγική δραστηριότητά τους βάσει κύκλου εργασιών μεγαλύτερου ή ίσου των 2.000 ευρώ σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ (δεν ισχύει για τη Βόρεια Εύβοια).

Η στήριξη χορηγείται σε δύο δράσεις: Δράση 1 (εκτατική αιγοπροβατοτροφία και βοοτροφία) και Δράση 2 (εντατική αιγοπροβατοτροφία – βοοτροφία – πτηνοτροφία – χοιροτροφία).

Στην αιγοπροβατοτροφία ενισχύονται οι παραγωγοί με ενήλικα ζώα (θηλυκά ή/και αρσενικά άνω του ενός έτους) για κρέας-γάλα, ενώ στη βοοτροφία ενισχύονται οι παραγωγοί με ζώα ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας για κρέας-γάλα.

Επίσης, σε όλες τις εκτροφές προβλέπεται «μπόνους» νησιωτικότητας 15% (συμπεριλαμβάνονται επίσης η Εύβοια και η Κρήτη), αλλά και ξεχωριστά ποσά στήριξης για τους πυρόπληκτους κτηνοτρόφους των οποίων η έδρα της εκμετάλλευσης είναι στη Βόρεια Εύβοια. Στην κρεοπαραγωγό πτηνοτροφία ενισχύονται οι εκτροφείς που έσφαξαν ορνίθια (μη ενήλικες όρνιθες). Στην αβγοπαραγωγό πτηνοτροφία ενισχύονται οι παραγωγοί που εκτρέφουν όρνιθες του γένους Gallus Gallus. Στη χοιροτροφία, οι παραγωγοί που έσφαξαν χοιροειδή, σε τόνους (βλ. σχετικό πίνακα).

Ποσά στήριξης ανά είδος εκτροφής

Αιγοπροβατοτροφία (εκτατική – εντατική)

Βοοτροφία (εκτατική – εντατική)

Πτηνοτροφία (κρεοπαραγωγής)

Πτηνοτροφία (αβγοπαραγωγής)

Χοιροτροφία

«Ευπρόσδεκτο μέτρο, αλλά με μικρή αποτελεσματικότητα», λένε οι κτηνοτρόφοι

Η «ΥΧ» ζήτησε από παραγωγούς διάφορων εκτροφών και μεγεθών εκμετάλλευσης να σχολιάσουν το μέτρο στήριξης. Αρκετοί εξ αυτών με εντατικές εκτροφές σημείωσαν ότι τα ποσά είναι ιδιαίτερα μικρά συγκριτικά με τους τζίρους τους. Ορισμένοι επεσήμαναν ότι το μέτρο δεν είχε στόχευση στην παραγωγικότητα, αλλά στο να λάβουν τη στήριξη όσο το δυνατόν περισσότεροι παραγωγοί, ακόμα και αν αυτό κόστισε από την αναλογικότητα της κατανομής των ποσών. Κάποιοι, τέλος, θεωρούν ότι το προηγούμενο μέτρο στήριξης, που είχε υλοποιηθεί βάσει του 2% του τζίρου, είχε συγκεκριμένα πλεονεκτήματα σε σχέση με το παρόν.

Ο Γιάννης Τσιτσιλίδης, αγελαδοτρόφος από τις Σέρρες, μας είπε τα εξής: «Για τις 210 αγελάδες που διατηρώ, με τα παράγωγά τους, η ενίσχυση που θα λάβω καλύπτει τη σίτιση των ζώων μου για ελάχιστες ημέρες. Αυτή την περίοδο χρειάζομαι περίπου 2.700 ευρώ ημερησίως για να καλυφθούν οι ανάγκες της μονάδας σε ζωοτροφές. Με το 2%, είχα λάβει πολύ μεγαλύτερο ποσό. Επίσης, δεν θεωρώ λογικό να παίρνει κάποιος με 125 αγελάδες την ίδια στήριξη με κάποιον που έχει 200 αγελάδες. Δηλαδή, οι υπόλοιπες 75 αγελάδες δεν ταΐζονται; Δεν έπρεπε να ενισχύονται κι αυτές;».

Ερωτώμενος πόσο πλήρωνε τις ζωοτροφές πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και πόσο πουλά το γάλα του τώρα, μας είπε: «Τον Νοέμβριο του 2021, η τιμή παραγωγού για το γάλα μου έφτανε τα 39 λεπτά/κιλό. Ωστόσο, το κόστος για τις ζωοτροφές ήταν γύρω στα 1.400 ευρώ ημερησίως. Σήμερα, το γάλα μου αγοράζεται στα 59 λεπτά/κιλό».

Ο Χρήστος Τσομπάνος είναι αγελαδοτρόφος από τη Θεσσαλονίκη και αναπληρωτής πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας. Μιλώντας στην «ΥΧ», τάχθηκε υπέρ της λογικής του μέτρου. «Επειδή συμμετείχα και σε σχετική επιτροπή, όπου συζητήθηκε εκτενώς το θέμα, θεωρώ ότι όπως χορηγείται τελικά η στήριξη είναι η καλύτερη λύση και θα ήθελα να συγχαρώ την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ. Είναι ο δικαιότερος τρόπος ώστε να πάρουν όλοι στήριξη. Με το προηγούμενο μέτρο, βάσει του τζίρου, υπήρχαν για παράδειγμα κτηνοτρόφοι εκτατικών εκτροφών που δεν μπορούσαν να παρουσιάσουν τζίρους. Προσωπικά με τον τζίρο είχα πάρει 4.000 ευρώ, τώρα παίρνω 7.000 ευρώ», τονίζει.

Ο Θωμάς Καρυπίδης, προβατοτρόφος από το Κιλκίς, σχολίασε την απόφαση ως ευπρόσδεκτη – επί της αρχής. «Η στήριξη είναι ευπρόσδεκτη και το ΥΠΑΑΤ θεωρώ ότι προσπάθησε να βρει μια λύση βάσει και των ευρωπαϊκών κανονισμών. Βέβαια, θα μπορούσε να πει κάποιος ως αντίλογο ότι, με τη λογική που δίνεται η στήριξη, δεν επιβραβεύει την παραγωγή. Όταν τα 952 πρόβατα και τα 2.000 πρόβατα παίρνουν το ίδιο ποσό, δεν στηρίζεται η παραγωγή. Επιπλέον, ο ελάχιστος τζίρος των 2.000 ευρώ είναι ένα πολύ χαμηλό ποσό που μπορεί να το εκμεταλλευτούν κάποιοι που παράγουν ελάχιστα και να “κοροϊδέψουν” το σύστημα. Για τους μικρούς είναι ευνοϊκό, για τους πιο μεγάλους είναι άδικο».

Στη συνέχεια, ο κτηνοτρόφος ρωτήθηκε σε ποιον βαθμό καλύπτονται οι ανάγκες του σε ζωοτροφές από τη στήριξη: «Το ποσό στήριξης που λαμβάνω εγώ βάσει του αριθμού των προβάτων που δηλώνω μου καλύπτει ποσότητα ζωοτροφών που επαρκεί για περίπου έξι έως οκτώ ημέρες», μας είπε. Κατά τον κ. Καρυπίδη, οι σύνθετες ζωοτροφές είναι 25% ακριβότερες σε σχέση με πριν από τον πόλεμο. Όσον αφορά την τιμή παραγωγού, σημείωσε ότι «πριν από τον πόλεμο αγόραζαν το γάλα μου περίπου 1,20 ευρώ/κιλό. Φέτος τον Οκτώβριο πληρώθηκα στο 1,70 ευρώ/κιλό, αλλά θα πρέπει να δούμε πώς θα διαμορφωθεί η τιμή στην εξέλιξη της σεζόν».

Δηλώσεις στην «ΥΧ» παραχώρησε και ο αιγοτρόφος από την Άρτα, Χαρίλαος Βασιλάκης: «Έχω 95 αίγες. Απ’ ό,τι διάβασα, θα λάβω στήριξη 520 ευρώ. Αυτά είναι κοροϊδία. Αν θέλουν πραγματικά να βοηθήσουν την κτηνοτροφία, να πάνε βάσει τιμολογίων. Όποιος δουλεύει, να αμείβεται. Το λέω αυτό παρά το γεγονός ότι την προηγούμενη φορά, βάσει τζίρου, είχα λάβει μικρότερο ποσό».

Ο αναπληρωτής πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πτηνοτροφίας και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Οργανώσεων Πτηνοτρόφων, Ηλίας Αλεξίου, ανέφερε πως «χονδρικά το ποσό στήριξης μπορεί να καλύψει το 20% της ζημιάς που έχει πάθει ο πτηνοτρόφος από την αύξηση του κόστους των ζωοτροφών. Δεν είναι αμελητέο. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν κάποιες ανισορροπίες, λόγω των μεγάλων αποστάσεων στον αριθμό των πτηνών που ενισχύονται. Για παράδειγμα, στα κοτόπουλα κρεοπαραγωγής, ένας παραγωγός με 250.001 κοτόπουλα και ένας με 349.999 κοτόπουλα, θα πάρουν τα ίδια χρήματα. Δεν είναι τόσο λογικό. Επίσης, με το 2%, το μάξιμουμ στην πτηνοτροφία για μια μονάδα ήταν 35.000, ενώ τώρα είναι μόλις 15.000».

Ο πρόεδρος της Νέας Ομοσπονδίας Χοιροτροφικών Συλλόγων, Γιάννης Μπούρας, μιλώντας στην «ΥΧ», δήλωσε: «Καλοδεχούμενο το μέτρο και η προσπάθεια στήριξης. Η ενίσχυση βέβαια είναι αμελητέα. Αντιλαμβανόμαστε ότι υπήρχαν και περιορισμοί από τον ευρωπαϊκό Κανονισμό. Το πλαφόν των 15.000 ευρώ για τον δικό μας κλάδο ήταν ό,τι χειρότερο, μας σκοτώνει. Ευελπιστούμε να υπάρξει και συνέχεια στα μέτρα στήριξης, γιατί έχουμε πληγεί πιο πολύ από όλους τους κλάδους, εμείς και οι πτηνοτρόφοι. Όπως γνωρίζετε, τα δικά μας κόστη σε ζωοτροφές είναι ανελαστικά».

Σε ερώτησή μας πώς εξελίχθηκε το κόστος των ζωοτροφών και η τιμή παραγωγού πριν και μετά τον πόλεμο, ο ίδιος σημείωσε ότι «οι επιβαρύνσεις στις ζωοτροφές είχαν ξεκινήσει εδώ και ενάμιση χρόνο, ωστόσο κορυφώθηκαν με τον πόλεμο. Συνολικά, το κόστος τους αυξήθηκε στο 100%, λόγω των πολύ μεγάλων αυξήσεων στις χονδροειδείς, που είναι το 70% του σιτηρεσίου μας, και στη σόγια. Επιπλέον, τα βιταμινούχα και τα αμινοξέα έχουν υπερδιπλασιαστεί. Ως προς την τιμή παραγωγού, πουλούσαμε από 1,30 έως 1,50 ευρώ/κιλό, κάτι που σημαίνει ότι εδώ και πολλούς μήνες μπαίναμε μέσα, ήμασταν πάνω από το κόστος παραγωγής. Εδώ και λίγους μήνες έχουμε ανέβει στο 1,90 ευρώ/κιλό και βρισκόμαστε λίγο πάνω από το κόστος».