Για το ποιο είναι το πιο ιστορικό πολεμικό πλοίο στην ιστορία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) δεν χωρά καμία αμφιβολία: Το θωρηκτό (για την ακρίβεια, θωρακισμένο καταδρομικό) «Αβέρωφ»κατέχει αδιαμφισβήτητα τον τίτλο, καθώς συνέβαλε αποφασιστικά στη νίκη στους Βαλκανικούς Πολέμους, ως ναυαρχίδα του ελληνικού ναυτικού που συνέτριψε σε δύο αποφασιστικές ναυμαχίες τον τουρκικό στόλο, κλείνοντάς τον στα Δαρδανέλλια. Επίσης, συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες του και κατά τις επόμενες, ταραγμένες δεκαετίες, παρά την ηλικία του- φτάνοντας μάλιστα μέχρι και στον Ινδικό Ωκεανό, όπου περιπολούσε κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το «Αβέρωφ» ως ναυαρχίδα του στόλου σε μια εποχή που κυριαρχούσαν στις θάλασσες τα θωρηκτά (αν και το ίδιο, όπως προαναφέρθηκε, από τεχνικής άποψης δεν ήταν θωρηκτό- ειδικά δεδομένων των χαρακτηριστικών των πολεμικών της κατηγορίας των «dreadnought» εκείνης της περιόδου), προφανώς και ήταν ένα μεγάλο πλοίο, ακόμη και με τα σημερινά δεδομένα, με εκτόπισμα γύρω στους 10.100 τόνους. Συγκριτικά οι φρεγάτες κλάσης S, οι οποίες αποτελούν σήμερα τη «ραχοκοκαλιά» του ΠΝ έχουν εκτόπισμα γύρω στους 3.600 τόνους, ενώ τα εκτοπίσματα των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ του στόλου κυμαίνονται μεταξύ 3.300 και 3.500 τόνων. Σε περίπου ίδιο πλαίσιο κινούνταν και τα αντιτορπιλικά κλάσης Adams, που παροπλίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και θεωρείται πως ήταν μεταξύ των πλέον «βαρέων» μονάδων του ΠΝ κατά τη σύγχρονη εποχή.
Ωστόσο ο «Αβέρωφ» δεν ήταν το πλοίο με το μεγαλύτερο εκτόπισμα που είχε ποτέ στην ιστορία του το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό: Ενδεικτικά, τα δύο αμερικανικής κατασκευής θωρηκτά που αγοράστηκαν εσπευσμένα από την ελληνική κυβέρνηση το 1914, μετά τους Βαλκανικούς, προς αντιστάθμιση των τουρκικών ναυτικών εξοπλισμών, «Λήμνος» και «Κιλκίς» ήταν μεγαλύτερου εκτοπίσματος, στους 13.000/14.000 τόνους.
Ωστόσο τα δύο αυτά σκάφη δεν είχαν σε καμία περίπτωση «καριέρες» αντίστοιχες του «Αβέρωφ», καθώς δεν ήταν απολύτως κατάλληλα για τις ανάγκες του ελληνικού στόλου, αν και είδαν υπηρεσία σε Α′ Παγκόσμιο, Κριμαία και Μικρασιατική Εκστρατεία. Επίσης, στην ίδια ευρύτερη «κατηγορία» ήταν και το καταδρομικό «Έλλη» (ο «διάδοχος» του ευδρόμου που τορπιλίστηκε από τους Ιταλούς στην Τήνο), ή αλλιώς το πρώην ιταλικό «Eugenio di Savoia» που παραχωρήθηκε στην Ελλάδα μετά το τέλος του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου, στους 8.800/10.600 τόνους εκτόπισμα.
Φτάνοντας στο σήμερα, το πλοίο που κατέχει τον τίτλο του μεγαλύτερου πλοίου του ΠΝ είναι το πλοίο γενικής υποστήριξης (ΠΓΥ) «Προμηθεύς» (Α-374), στους 13.400 τόνους με πλήρη φόρτο, με διαστάσεις 146,5/21/13.1 μέτρα (συγκριτικά ο «Αβέρωφ» είναι στα 140, τα «Κιλκίς» και «Λήμνος» ήταν στα 114 μέτρα, ενώ το «Έλλη» ήταν μακρύτερο, γύρω στα 180 μέτρα). Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του ΠΝ, ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία Ελευσίνας με βάση τα σχέδια του πλοίου υποστηρίξεως ETNA του Ιταλικού Ναυτικού. Η καθέλκυσή του έγινε στις 19 Φεβρουαρίου 2002 και η ύψωση της σημαίας στις 8 Ιουλίου 2003. Αποτελεί το τρίτο πλοίο με το όνομα αυτό στην ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού και, όπως σημειώνεται στην ιστοσελίδα, «το μεγαλύτερο σε εκτόπισμα που υπήρξε ποτέ».
Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να αναφερθεί πως όλα τα προαναφερθέντα πλοία θα ωχριούσαν μπροστά στο μεγαλύτερο και ισχυρότερο πολεμικό πλοίο που ΘΑ αποκτούσε το ελληνικό ναυτικό: Ο λόγος για το θωρηκτό «Σαλαμίς» (και το προοριζόμενο «αδελφό» του, «Βασιλεύς Κωνσταντίνος»), που προοριζόταν να διατηρήσει την ελληνική υπεροπλία στη θάλασσα απέναντι του οθωμανικού στόλου, διαδεχόμενο τον «Αβέρωφ». Θα ήταν ένα πραγματικό «θηρίο» 19.500 τόνων, «καθαρό» θωρηκτό Dreadnought, με βαριά θωράκιση και οπλισμό…το οποίο όμως, μέσα στη «θύελλα» του Α′ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν ολοκληρώθηκε, ούτε και παραδόθηκε ποτέ.
