«Η Κομισιόν είναι πλήρως ενήμερη για τη δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στον τομέα του ελαιολάδου», δηλώνει σε πρόσφατη επιστολή του ο γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Κομισιόν, Wolfgang Burtscher, απαντώντας σε αντίστοιχη επιστολή των COPA-COGECA σχετικά με τις συνέπειες της συσσώρευσης αποθεμάτων από την αρχή του 2019 και της αβεβαιότητας στο εξωτερικό εμπόριο, σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές εδώ και αρκετούς μήνες.
Οι δύο ευρωπαϊκές οργανώσεις στην επιστολή, που απηύθυναν προ μηνός στην Κομισιόν, ζητούσαν και πρότειναν μέτρα στήριξης του τομέα, που τελευταία βιώνει και τις επιπτώσεις της κρίσης του κορωνοϊού. Στην απάντησή του, ο κ. Burtscher αναγνωρίζει το πρόβλημα των τιμών, για την αντιμετώπιση του οποίου, όπως υποστηρίζει, εφαρμόστηκε προηγουμένως το μέτρο στήριξης της ιδιωτικής αποθεματοποίησης.
Ωστόσο, ο ίδιος χαρακτηρίζει πρόωρη την εφαρμογή ενός νέου μηχανισμού αποθεματοποίησης, λαμβάνοντας υπόψη τις αβεβαιότητες της νέας σοδειάς και τους συνολικούς περιορισμούς του προϋπολογισμού. Μάλιστα, όπως ενημερώνει, η συνολική κατανάλωση στον τομέα σε σύγκριση με άλλους τομείς αποδείχτηκε σχετικά σταθερή από το ξεκίνημα της πανδημίας, ενώ οι εξαγωγές ελαιολάδου προς τρίτες χώρες αυξήθηκαν κατά 10% έναντι των αντίστοιχων περσινών το πρώτο εξάμηνο της περιόδου 2019/2020.
Τα μέτρα στήριξης και η προσοχή που συνιστάται στις εναλλακτικές προτάσεις
Στην απαντητική επιστολή, που φέρνει στο φως η «ΥΧ», αναφέρονται μηχανισμοί και μέτρα που μπορούν να στηρίξουν τον τομέα, όπως τα προγράμματα προώθησης, ενώ η υποστήριξη ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών μέσω επιχειρησιακών προγραμμάτων, που καταρτίζουν οργανώσεις παραγωγών και οι ενώσεις τους, περιλαμβάνεται επίσης στην πρόταση της Επιτροπής για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, με επέκταση του πεδίου εφαρμογής, αναφορικά με την πρόληψη κρίσεων και τη διαχείριση κινδύνων.
Η δημιουργία μηχανισμών απόσυρσης προϊόντων, που ζητούν οι παραγωγοί, δεν προβλέπεται στη νέα ΚΑΠ, αντ’ αυτού, όπως ενημερώνει ο επικεφαλής της DG Agri, έχει προταθεί μία προσθήκη άρθρου στον κανονισμό της ΚΟΑ, παρόμοιου με αυτό για τον αμπελοοινικό τομέα, που θα επιτρέπει σε παραγωγικά κράτη-μέλη την υιοθέτηση κανόνων αγοράς για τη ρύθμιση της προσφοράς.
Αναφορικά δε με την εναλλακτική χρήση πυρηνέλαιου για την παραγωγή βιοντίζελ, αίτημα που διατυπώθηκε από την ισπανική πλευρά, ο ίδιος το επέκρινε, εφιστώντας την προσοχή σε προτάσεις που θα μπορούσαν να βλάψουν τη φήμη του ευρωπαϊκού ελαιολάδου, ενός προϊόντος που χαρακτηρίζεται από υψηλή ποιότητα και οφέλη για τη διατροφή.
Η αναφορά για υπερπλεονάσματα
Εκείνο, όμως, που προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον, είναι η αναφορά ότι «η Κομισιόν επίσης αποτιμά το εάν υπάρχει ο κίνδυνος μίας συστημικής υπερπαραγωγής και υπέρβαση ποσοτήτων στην εσωτερική αγορά». Σημειώνεται πως τεκμηρίωση τέτοιων περιπτώσεων συχνά κατά το παρελθόν οδηγούσε σε μέτρα διαρθρωτικών παρεμβάσεων, που δεν απέκλειαν τον περιορισμό ενός κλάδου, της καλλιέργειας κ.λπ.
Ο κ. Burtscher, μάλιστα, απευθυνόμενος στις ευρωπαϊκές οργανώσεις, υποστήριξε ότι «θα πρέπει να εργαστούμε μαζί για να αξιολογήσουμε την έκταση του φαινομένου, ώστε να βρεθούν αποτελεσματικές λύσεις».
Η «ΥΧ» ζήτησε από τον γεν. γραμματέα των COPA-COGECA, Pekka Pesonen, να σχολιάσει εάν ισχύει η ύπαρξη συστημικής υπερπαραγωγής και ποια μέτρα πρέπει να περιμένει κανείς σε αυτό το ενδεχόμενο. O κ. Pesonen επιβεβαιώνει την ύπαρξη της επιστολής που παρελήφθη από τις οργανώσεις και επεξεργάζεται, και χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο, το χαρακτήρισε «μακρινό, αλλά πιθανό».
Αντίθετα, την ύπαρξη συστημικής υπερπαραγωγής στην Ευρώπη απέρριψε, απαντώντας σε ερώτηση της «ΥΧ», ο Rafael Sanchez de Puerta, πρόεδρος του τομέα στους Συνεταιρισμούς Αγροδιατροφής της Ισπανίας και υπεύθυνος ελαιολάδου στις επιτροπές των ευρωπαϊκών οργανώσεων. «Το διάγραμμα της παραγωγής ελαιολάδου ακολουθεί μία “πριονωτή πορεία”. Κάποιες χρονιές υπάρχει μεγαλύτερη παραγωγή από τη ζήτηση, λόγω των καιρικών συνθηκών, και άλλες η παραγωγή υπολείπεται της ζήτησης» σχολίασε. Πρόσθεσε ακόμη ότι «έχουμε εξηγήσει στην Κομισιόν πως δεν υπάρχει πρόβλημα συστημικής υπερπαραγωγής, αλλά ότι κάποιες συγκεκριμένες χρονιές υπάρχει υπερπαραγωγή, λόγω ευνοϊκών καιρικών συνθηκών».
Έρχεται κι άλλη χρονιά υπερπαραγωγής
Σύμφωνα με τον κ. Sanchez, χρονιά υπερπαραγωγής θα είναι και η επόμενη, με τεράστια, όπως ανέφερε «παραγωγή στην ΕΕ, κυρίως στην Ισπανία, λόγω των ανοιξιάτικων βροχοπτώσεων».
Σε ερώτηση της «ΥΧ» για τις επιπτώσεις που έχουν αυτές οι αυξομειώσεις, υποστήριξε ότι «μεγαλύτερο πρόβλημα έχουν οι καλλιεργητές λιγότερο παραγωγικών και ευνοημένων περιοχών με υψηλότερα κόστη, που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν του άλλους ως προς την τιμή. Μπορούν να ανταγωνιστούν σε επίπεδο προστιθέμενης αξίας, ποιότητας κ.ά., αλλά όχι στην τιμή», σημείωσε. «Αυτοί οι παραγωγοί χρειάζονται ειδική στήριξη, αλλά και να γίνουν μέλη σε συνεταιρισμούς, μειώνοντας κόστη, πραγματοποιώντας καλές επενδύσεις, διασφαλίζοντας προστιθέμενη αξία και ενδυναμώνοντας τον ρόλο τους στην εφοδιαστική αλυσίδα» υποστήριξε, προσθέτοντας ότι «γι’ αυτό ο τομέας ζητά ειδική στήριξη στη νέα ΚΑΠ και προωθεί τους συνεταιρισμούς σε αυτά τα πεδία».
Χρειάζεται εξέλιξη του τομέα και δίχτυ ασφαλείας στο εισόδημα του παραγωγού
«Θα πρέπει να εξελιχθούμε ως τομέας, αλλά να υπάρχει κι ένα δίχτυ ασφαλείας όταν σε ακραίες συνθήκες οι τιμές παραγωγού πέφτουν πάρα πολύ», υποστήριξε στην «ΥΧ» ο Φώτης Σουσαλής. Ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης ανέφερε ότι «πρέπει να ανεβάσουμε τον μέσο όρο ποιότητας, αλλά να ενδυναμωθούν και οι ελληνικές τυποποιητικές εταιρείες που προωθούν επώνυμα το προϊόν, δημιουργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο μία υπεραξία που γυρνά στον παραγωγό».
ypaithros.gr
