Για την σημερινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, έχει χυθεί αρκετό «μελάνι», καθώς υπάρχουν προσδοκίες ότι το τετ α τετ θα αποτελέσει ορόσημο μιας νέα εποχής χωρίς κρίσεις και (τουρκικές) προκλήσεις στις σχέσεις Αθηνών – Αγκύρας.
Χθες, ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι η συνάντηση ενδέχεται να είναι «το πρώτο βήμα επανεκκίνησης» των ελληνοτουρκικών σχέσεων, υπογραμμίζοντας αφενός ότι οι δύο χώρες «δεν είναι καταδικασμένες να ζουν με ένταση», και αφετέρου ότι μπορούν να χαράξουν έναν οδικό χάρτη «για την επίλυση της σημαντικότερης γεωπολιτικής διαφοράς, της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ, σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο».
Το διάστημα που προηγήθηκε της συνάντησης, η Αθήνα επιχείρησε να εκπέμψει ένα μήνυμα αυτοπεποίθησης δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην σημασία του διαλόγου αλλά και στην ύπαρξη (πολλαπλών και λειτουργικών) διαύλων μεταξύ των δύο πλευρών.
Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις βρέθηκαν σε χαμηλό βαρομετρικό την τελευταία τετραετία, με υπαιτιότητα της Άγκυρας. Ως εκ τούτου, η ελληνική πλευρά κρατά «μικρό καλάθι» για την ουσία της συνάντησης.
«Οι διμερείς σχέσεις ήταν εξαιρετικά δύσκολες. Τι μπορεί να αλλάξει σε 20’;» σημείωναν στo Aftodioikisi αξιωματούχοι με άριστη γνώση των δεδομένων. Οι ίδιες πηγές έκαναν λόγο ότι πρόκειται περισσότερο για μια «συνάντηση αβροφροσύνης».
Πέραν της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν, αναμένονται ξεχωριστές συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας, Γιώργου Γεραπετρίτη και Νίκου Δένδια, με τους τούρκους ομολόγους τους.
Σε αυτές αναμένεται να οριστικοποιηθεί αρχικά το ξεπάγωμα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και σε επόμενο χρόνο η συνέχιση των διερευνητικών επαφών οι οποίες είχαν σταματήσει στον 64ο γύρο. Ακόμα, φαίνεται ότι θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην διμερή «Θετική Ατζέντα» που περιλαμβάνει ζητήματα της λεγόμενης χαμηλής πολιτικής (τουρισμός, οικονομία, εμπόριο, κλπ) και την οποία από πλευράς Ελλάδος «έτρεξε» και συνεχίζει ο υφυπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Φραγκογιάννης.
Ο κ. Φραγκογιάννης χαίρει της απολύτου εμπιστοσύνης του Κυριάκου Μητσοτάκη και για αυτό παρέμεινε στο χαρτοφυλάκιο της Οικονομικής Διπλωματίας και της Εξωστρέφειας.
Τον Ιούνιο του 2022, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στη Θεσσαλονίκη, ο υφυπουργός Εξωτερικών μαζί με την διπλωματική σύμβουλο του Πρωθυπουργού, Άννα Μαρία Μπούρα, συναντήθηκαν με τον τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών, Φαρούκ Καϊμακτσί. Τότε, οι δύο πλευρές συμφώνησαν «ήρεμα νερά», τα οποία εν συνεχεία η Άγκυρα φρόντισε να ταράξει.
Συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη, 13 -03- 2022 (ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ/EUROKINISSI)
Σοβαρό κανάλι και σοβαρά ερωτήματα
«Τα ΜΟΕ είναι μια θεματική, η πλέον σοβαρή, από τα κανάλια του ελληνοτουρκικού διαλόγου» σημείωναν στο Aftodioikisi ανώτεροι διπλωματικοί αξιωματούχοι που έχουν χειριστεί τον φάκελο των Ελληνοτουρκικών σε κρίσιμες περιόδους.
Όσον αφορά στις διερευνητικές επαφές, οι ίδιες πηγές εξέφραζαν την απαισιοδοξία τους ότι με την παρούσα συγκρότηση δεν μπορούν να προχωρήσουν περεταίρω από το σημείο που έχουν φτάσει μέχρι τώρα.
Είναι γεγονός ότι μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία, οι διμερείς σχέσεις έχουν περιέλθει σε φάση μιας κάποιας «νηνεμίας». Αυτό που προβληματίζει έμπειρους πρέσβεις είναι μέχρι πότε η Άγκυρα δεν θα κάνει παραβιάσεις, υπερπτήσεις, εμπλοκές και θαλάσσια επεισόδια. Κλείστηκε το αναθεωρητικό και επεκτατικό δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» στο χρονοντούλαπο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής ή αποσύρθηκε προσώρας από την επικαιρότητα;
Ένας άλλος σοβαρός προβληματισμός αφορά στην αμερικανική προμήθεια F-16 στην Τουρκία. Τι διασφαλίζει, πρακτικά, την Ελλάδα, ότι όταν η γείτονα τα παραλάβει δεν θα τα χρησιμοποιήσει εναντίον της;
Λαύριο
Τις περασμένες ημέρες, εκκενώθηκε και ουσιαστικά έκλεισε μια δομή που φιλοξενούσε Κούρδους πρόσφυγες στο Λαύριο. Η εν λόγω είδηση είχε μεγάλη απήχηση στον τουρκικό Τύπο, ο οποίος πανηγύρισε για «το κλείσιμο της δομής που φιλοξενούσε ‘’τρομοκράτες’’».
Διαχρονικά, η Άγκυρα κατηγορεί την Αθήνα ότι στην περιοχή του Λαυρίου φιλοξενεί και εκπαιδεύει τρομοκράτες. Η κίνηση της ελληνικής πλευράς, λίγες μέρες πριν τη σημερινή συνάντηση, εκτιμάται από ορισμένους ως ένα σημάδι «καλής θέλησης».
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Aftodioikisi, το ζήτημα του Λαυρίου είχε συζητηθεί στην τελευταία συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, τον Μάρτιο του 2022 στην Κωνσταντινούπολη.
Συναντήσεις με Μακρόν – Σολτς και το μήνυμα σε Ράμα
Μετά τη συνάντηση με τον Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός αναμένεται να συναντήσει τον Πρόεδρο της Γαλλίας, Εμάνουελ Μακρόν, τον Καγκελάριο της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς και τον Πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι.
Τέλος, χθες, ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον αλβανό ομόλογό του Έντι Ράμα, στον οποίον, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έθεσε μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της παράνομης κράτησης του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας και μέλους της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, Φρέντι Μπελέρη, απαιτώντας «να επιλυθεί άμεσα» το θέμα.
