Από τα Τετράδια Ιστορίας , του Παναγιώτη Α. Κατσίβελα , ιατρού.
Το καλοκαίρι σε προδιαθέτει σε πιο ελαφρά αναγνώσματα. Αλλά αλήθεια πως να ήταν τα καλοκαίρια στην περιοχή μας παλιά; Ας πούμε πριν τον Πόλεμο . Ο σημαντικός λογοτέχνης μας ,Πέτρος Ολύμπιος κατά κόσμον Τάκης Αλεξόπουλος, έγραφε στην εφημερίδα «Πατρίς» του Πύργου αριθ. φυλ. 14306 στις 20 Αυγούστου 1932 ,στη σελ. 3:
Σαν «την μαρμαρωμένη πόλη» των παραμυθιών της Χαλιμάς , έτσι κατάντησε το καλοκαίρι τους Γαργαλιάνους . Η ανία βαριά και καταθλιπτική απέμεινε η μόνη συντροφιά στα έρημα σοκάκια , που αντιβοούν την ηχώ των βημάτων μας. Όλος ο κόσμος η πολυθόρυβη αυτή κοσμοπλημμύρα που κατέκλυζε άλλοτε την πλατεία και τα κέντρα , αποτραβήχτηκε στην εξοχή και δεν παρέμειναν παρά κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι , οι έμποροι και το προσωπικό των τραπεζών και ελάχιστοι ακτήμονες .Και όλοι αυτοί εκτός από την τρομερή ανία που δοκιμάζουν κατάντησαν και βορά των κουνουπιών και των άλλων πετούμενων, που αφθονούν στην πόλη μας , χάριν εις την καθαριότητά της και άγνωστον που αλλού .
Ο άλλος κόσμος ο πολύς τραβήχτηκε στην εξοχή άλλοι για την συγκομιδή της σταφίδος και άλλοι για να παραθερίσουν . Στου « Βαρνάβα» έχει κατασταλάξει ή ντόπια διανόηση , άλλοι πάσης κατηγορίας και τάξεως στο Μάραθο και το Βρωμονέρι και στις άλλες αγροτικές περιοχές, όπου έχει μεταφερθεί η περίφημη κίνησις των Γαργαλιάνων .
Ως τόσο δεν παρατηρείται και ο περυσινός οργασμός των παραθεριζόντων . Πέρυσι ο Μάραθος είχε καταντήσει σωστή Γλυφάδα . Η μικρή πίστα του καφενείου Γιαννουκάκη , ήταν άλλοτε γεμάτη από εύθυμα και όμορφα ζευγάρια χορευτών . Φέτος μάτην το γραμμόφωνο καλεί τους εραστές της Τερψιχόρης .Προτιμούν όλοι τους να απολαμβάνουν την μαγεία της θάλασσας και το φρέσκο αεράκι πέρα τους στροβίλους και τα μπαλάνς του χορού . Ο Μάραθος φέτος φαίνεται αποκαμωμένος . Η ομορφιά του όμως θα είναι πάντα ευχάριστη. Η βραδιά στο Μάραθο ξανασαίνει και δίνει σχεδόν καινούργια ζωή και σφρίγος…
Καθόμαστε μια βραδιά στη πλατεία του καφενείου του Γιαννουκάκη . Μια θαυμαστή γαλήνη είχε απλώσει το γαλανό ατζάλι της στην ολόστρωτη θάλασσα και κάποιο καϊκάκι αγωνιζόταν να σύρει το σκάφος του στο αραξοβόλι . Αγέρι δεν τάραζε τα πανιά του , πούπερναν χρώμα σκούρο καθώς κατέβαινε το σούρουπο .
Σαν γόνδολες που ονειροπαρμένους χιμαιροκυνηγούς φάνταζαν οι βάρκες στην απέραντη της θάλασσας γαλήνη . Η πρώτη σαν ένα μελαγχολικός σιδηρούς ιππότης έχυνε στη γαλανή πλημμύρα το σκούρο ίσκιωμά της . Λες πως όλα αραβουργικά στέκονται μα βαθιά σιγή στην άμετρη γαλήνη που γιόμιζε ξεκούραση τη ζωή . Τα κυματάκια απαλό νανούρισμα των καραβιών στην αγκαλιά της θάλασσας φθάναν ξεψυχισμένα και φλοίσβιζαν στα βράχια , ψέλνοντας κάποιο ήσυχο , απόκοσμο τραγούδι, που δεν λάλησε κανείς μέχρι τώρα . Και όπως ξεδιπλώνονταν αργά , σαν κιτρινισμένες σελίδες , κάποιου παλιού βιβλίου , μοιάζαν τους ελιγμούς του φιδιού που σέρνεται νωχελικά στην πυρωμένη γης . Κάποιες ηλιαχτίδες του φεγγαριού γλυστρούσαν λαμποκοπώντας , στους ελιγμούς των απαλών κυμάτων , λες και έσερνε ένα απαλό χέρι θεϊκό στη θάλασσα διαμάντια…
Φωτοπλημμυρισμένο ένα θεόρατο καράβι πρόβαλε πέρα στον γαλανό ορίζοντα …
Ησυχία ..ησυχία ..γαλήνη και ξεκούραση παντού …Μόνο του καφετζή η φωνή αντίβοσκε στην μυσταγωγική εκείνη βουβαμάρα και το γραμμόφωνο , που ξύπνησε για να θυμίσει με τα τραγούδια του ..ω, ας μην τα λέμε τα παλιά . είναι αμαρτία σε τούτη τη στιγμή …
Όπως οι πεταλούδες μαζεύονται γύρω από το φως της λάμπας , έτσι και η πλατειούλα κείνη πλημμύρισεν από γνωστές και άγνωστες ομορφιές για να δώσει καινούργια όψη στο όμορφο χωριό . Και όμως οι αχτίδες του φεγγαριού σαν αχτίδες του φεγγαριού σαν διαμαντικά και περαζέρες λαμποκοπούσαν στων απλών κυμάτων τις κορφές έτσι λάμπανε και κάτι μάτια , μάτια γαλανά , πράσινα , μαύρα .
…Μα από μάτι καστανό σαν με γλυκοκυττάζει
Δεν μπορώ να φυλαχτώ ! Θεός να με φυλάξει .
Όπως λέει και ο Γ. Δροσίνης .
Και με τη ψυχή γιομάτη από το φως ουρανίων και επιγείων αστεριών ξανάρθαμε στην σκοτεινή ανία της « Μαρμαρωμένης πόλης»
Πέτρος Ολύμπιος
Σεπτέμβριος 1932
Εχω προπολεμική φωτογραφία των αδερφών του πατέρα μου να ποζάρουν στον Λαγκούβαρδο με μαγιό και καπέλα κατά την διάρκεια του καλοκαιρινού μπάνιου.
Εννοείται ο Λαγκούβαρδος ήταν ένας Χαβανέζικος παράδεισος με χρυσαφένια άμμο και πράσινους αμμόλοφους, χωρίς την πανούκλα από τα κομμένα καλαμια τα οποία έχουν κόψει οι τριτοκοσμικοί εργολάβοι της περιφέρειας και στην συνέχεια τα έχουν παρατήσει κομμένα για να τα παρασύρουν τα βρόχινα ύδατα και να τα ρίξουν στην θάλασσα ώστε να επιστρέψουν με τα κύματα.
Επίσης στην φωτογραφία δεν υπάρχουν τα σκουπίδια, τα μπάζα, το χαλίκι (!!!!) και τα απομεινάρια διάφορων κατασκευών…
Το τι σκουπίδια αφήνουν οι λουόμενοι, ειδικά οι επισκέπτες από Αθήνα και άλλα μέρη, δεν περιγράφεται.
Πολύ βρώμα, ειδικά διπλα από τα αυτοκίνητά τους. Μονο σε τριτοκοσμικές χώρες βλέπεις τόσο σκουπίδι.
Τουλάχιστον οι παραλίες στην Καλαμάτα είναι καθαρές χωρίς αυτό το απίστευτο σκουπιδοριό.