Πλεόνασμα 5 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 27% σε ετήσια βάση, εμφάνισε το αγροτικό ισοζύγιο της ΕΕ τον Ιανουάριο του 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Κομισιόν.
Όπως προκύπτει από αυτά, οι ευρωπαϊκές εξαγωγές ανήλθαν σε 18,4 δισ. ευρώ τον πρώτο μήνα του έτους, σημειώνοντας αύξηση 2% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023 και 4% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2024, παίρνοντας ώθηση από τις ανεβασμένες τιμές του ελαιολάδου, των επιτραπέζιων ελιών και των παρασκευασμάτων δημητριακών. Αντίθετα, μειωμένες ήταν οι εξαγωγές των υπόλοιπων φυτικών ελαίων και των γαλακτοκομικών.
Τον ίδιο μήνα, η αξία των ευρωπαϊκών εισαγωγών διαμορφώθηκε σε 13,4 δισ. ευρώ, νούμερο που συνιστά μείωση 5% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2023, αλλά αύξηση 10% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024. Ενισχυμένη ήταν η αξία των εισαγωγών ελαιολάδου, επιτραπέζιων ελιών και προϊόντων κακάο σε αντίθεση με τους ελαιούχους σπόρους και τα δημητριακά, που καταγράφηκαν μειώσεις.
Ανεβασμένες οι εξαγωγές παρά την πτώση
Αξιοσημείωτο είναι ότι η αύξηση στις εξαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων της ΕΕ επιτεύχθηκε παρά τη μείωση των τιμών σε βασικά εξαγωγικά προϊόντα, όπως τα σιτηρά, τα παρασκευάσματα δημητριακών, τα άλευρα και τα δημητριακά. Οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών και ελαιολάδου της ΕΕ κατέγραψαν τη μεγαλύτερη αύξηση 146% σε αξία από τον Ιανουάριο του 2023 (+175 εκατομμύρια ευρώ), γεγονός που αποδίδεται στις ανεβασμένες τιμές τους, με τους όγκους να παραμένουν σταθεροί.
Η άνοδος στις τιμές, αλλά και στις ποσότητες βρίσκεται πίσω από την αύξηση 10% (+119 εκατ. ευρώ) στις εξαγωγές των παρασκευασμάτων και συστατικών τροφίμων, κατηγορία που κατέχει την πρώτη θέση στις εξαγωγές της ΕΕ (10% του συνόλου σε αξία).
Ενισχυμένες κατά 152% σε όγκο και κατά 76 εκατ. ευρώ σε αξία ήταν οι εξαγωγές ζάχαρης και ισογλυκόζης, παραμένοντας σε υψηλό επίπεδο μετά την άνοδο που σημείωσαν στα τέλη του 2023. Αναφορικά με τις εξαγωγές σιτηρών, αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά τις μειωμένες τιμές, η αξία τους παρουσίασε αύξηση 5%, ενώ ανοδικά, σε ποσοστό 44%, κινήθηκε και ο όγκος τους (κυρίως στο σιτάρι).
Από την άλλη πλευρά, με την εξαίρεση του ελαιολάδου, οι εξαγωγές των υπόλοιπων φυτικών ελαίων υποχώρησαν τον Ιανουάριο 43% (-176 εκατ. ευρώ), λόγω της μείωσης των τιμών, αλλά και των ποσοτήτων. Πτωτικά κινήθηκαν σε ποσοστό 7% (-108 εκατ. ευρώ) και οι εξαγωγές γαλακτοκομικών, επίσης λόγω των χαμηλότερων τιμών, παρέμειναν ωστόσο στη δεύτερη θέση με ποσοστό 8% στο σύνολο των ευρωπαϊκών εξαγωγών.
Αμετάβλητοι οι βασικοί προορισμοί
Το Ηνωμένο Βασίλειο παρέμεινε ο πιο δημοφιλής προορισμός για τα αγροδιατροφικά προϊόντα της ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας το 23% της συνολικής αξίας των εξαγωγών και καταγράφοντας τη μεγαλύτερη αύξηση (+304 εκατ. ευρώ ή 8%) σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023.
Δεύτερος βασικός προορισμός που απορρόφησε το 12% της συνολικής αξίας των ευρωπαϊκών εξαγωγών ήταν οι ΗΠΑ, με την αξία των αποστολών να ενισχύεται κατά 179 εκατ. ευρώ (+9%) σε ετήσια βάση, γεγονός που αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στους
αυξημένους όγκους και στις τιμές των επιτραπέζιων ελιών και του ελαιολάδου.
Παρότι διατήρησε την τρίτη θέση στην κατάταξη των προορισμών, οι εξαγωγές προς την Κίνα υποχώρησαν 141 εκατ. ευρώ (-11%), κυρίως λόγω του μειωμένου όγκου και των χαμηλότερων τιμών των παρασκευασμάτων δημητριακών και του χοιρινού κρέατος. Τέλος, μειωμένες κατά 163 εκατ. ευρώ ήταν οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της ΕΕ προς τη Ρωσία.
Αυξημένες οι εισαγωγές κακάο
Στο πεδίο των εισαγωγών, η άνοδος που καταγράφουν τα στοιχεία της Κομισιόν αποδίδεται στις αυξημένες κατά 353 εκατ. ευρώ (+20%) εισαγωγές της κατηγορίας καφέ, τσαγιού, κακάο και μπαχαρικών. Ομοίως, στους αυξημένους όγκους και στις τιμές –ως συνέχεια της τάσης που ξεκίνησε από το 2023– αποδίδεται η σημαντική αύξηση 80 εκατ. ευρώ (+168 εκατ. ευρώ) που καταγράφηκε στις εισαγωγές ελιών και ελαιολάδου σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023.
Αντίθετα, μειωμένη κατά 34% ήταν η αξία των εισαγωγών σιτηρών, λόγω των χαμηλότερων όγκων, αλλά και των τιμών τους. Στην υποχώρηση των τιμών, εξάλλου, οφείλεται η υποχώρηση 14% και 25% που καταγράφηκε στις εισαγωγές των ελαιούχων σπόρων και των φυτικών ελαίων.
Η κατάταξη των προμηθευτών
Κύρια χώρα προέλευσης των ευρωπαϊκών εισαγωγών παρέμεινε η Βραζιλία, με μερίδιο 10% επί του συνόλου, καθώς η αύξηση στις εισαγωγές ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνούχων φυτών αντιστάθμισε την πτώση στα σιτηρά, με αποτέλεσμα οι εισαγωγές από την εν λόγω χώρα να εμφανίζουν τον Ιανουάριο μικρή αύξηση 2%.
Στο 10% ανήλθε και το μερίδιο στις ευρωπαϊκές εισαγωγές της Ουκρανίας, η οποία αύξησε μεν τους εισαγόμενους όγκους σε δημητριακά και ελαιούχους σπόρους κατά +17% και 7% αντίστοιχα, ωστόσο οι τιμές ήταν μειωμένες σε ποσοστό 2% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2023. Τρίτος κυριότερος προμηθευτής της ΕΕ ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, παρά τη μείωση 5% στην αξία των εισαγωγών σε σχέση με πέρυσι.
Τη μεγαλύτερη αύξηση (83% ή +260 εκατ. ευρώ) παρουσίασαν οι εισαγωγές από την Ακτή Ελεφαντοστού, προφανώς λόγω των μεγαλύτερων όγκων και των αυξημένων προϊόντων κακάο. Από την άλλη, μειώσεις στις εισαγωγές παρατηρήθηκαν από την Αυστραλία (-313 εκατ. ευρώ, -78%, κυρίως σε ελαιοκράμβη), την Ινδονησία (-235 εκατ. ευρώ, -44%, κυρίως λόγω μειωμένων εισαγωγών φοινικέλαιου) και την Αργεντινή (-170 εκατ. ευρώ, -35%, κυρίως μειώσεις σε γεύματα σόγιας).
