Πικρή γεύση άφησε η τρίτη κατά σειρά µεγάλη πληρωµή (µετά απ’ αυτές του περασµένου Οκτωβρίου και του ∆εκεµβρίου) για το έτος δηλώσεων 2023, καθώς, στις περισσότερες περιπτώσεις τα χρήµατα που πιστώθηκαν στους λογαριασµούς των αγροτών ήταν σχεδόν τα µισά απ’ αυτά τα οποία οι ίδιοι περίµεναν, µε βάση το κλίµα που οι αρµόδιες αρχές και οι σύµβουλοι καλλιεργούσαν. Μάλιστα, οι πρώτες εκτιµήσεις κάνουν λόγο για µια «τρύπα» της τάξης των 100 εκατ. ευρώ από τους λογαριασµούς των παραγωγών.
Η εικόνα που διαµορφώνεται λίγες ώρες µετά την ολοκλήρωση των πιστώσεων είναι ότι στις µεν συνδεδεµένες αρκετοί δικαιούχοι έχουν µείνει απλήρωτοι, είτε γιατί δεν διαβιβάστηκαν τα στοιχεία εµπορικής πράξης (καταχωρίσεις ποσοτήτων) είτε γιατί δεν έγιναν οι απαιτούµενοι έλεγχοι επιλεξιµότητας (παθογένεια του συστήµατος ΟΣ∆Ε). Στα οικολογικά σχήµατα τα πράγµατα αποδείχθηκαν ακόµα πιο δύσκολα, καθώς οι ακροβασίες του Στρατηγικού Σχεδίου, η έλλειψη πολιτικού ρεαλισµού και οι αδυναµίες του συστήµατος διαχείρισης των ενισχύσεων από την πλευρά του ΟΠΕΚΕΠΕ, οδήγησαν σε µια οπισθοχώρηση των στρεµµατικών ενισχύσεων από τις µέσες τιµές που προέβλεπαν οι δηµόσιες αρχές. Και σαν να µην έφτανε αυτό, οι περισσότεροι µελετητές – σύµβουλοι, «καρπώθηκαν» και µια αµοιβή της τάξεως του 10%, αφού προηγουµένως είχαν φροντίσει να εξασφαλίσουν την υπογραφή – εξουσιοδότηση των δικαιούχων ενίσχυσης αγροτών για να την εισπράξουν.
Όσον αφορά δε τα υπόλοιπα της περσινής ενιαίας, η επίσηµη ανακοίνωση των αρµοδίων µιλά για «υπόλοιπα βασικής ενίσχυσης, αναδιανεµητικής και νεαρής ηλικίας γεωργών για το έτος 2023, καθώς επίσης και ποσά πληρωµής σε 6.815 ΑΦΜ που αποδεσµεύτηκαν για το έτος 2023 µετά από έλεγχο, πολλά από τα οποία παρέµεναν δεσµευµένα για περισσότερα από τρία έτη», χωρίς να αναφέρει κανένα ποσό.
Σε επόµενη φάση αµροδίως γίνεται λόγος για συµπληρωµατική πληρωµή, µετά τις σχετικές διορθώσεις, ωστόσο ακόµα τίποτα δεν είναι βέβαιο, ενώ δεν υπάρχει ακόµα συγκεκριµένο πλάνο πληρωµών. Μόνη υποχρέωση, κατά τα γνωστά, η εξόφληση όλων των εκκρεµοτήτων του έτους µέχρι το τέλος Ιουνίου. Αν υπολογιστεί ότι αρχές του Ιουνίου είναι οι Ευρωεκλογές δεν αποκλείεται να προηγηθεί µια διορθωτική πίστωση, πριν την τελευταία που ορίζει ο κοινοτικός κανονισµός.
Μεγάλη η τρύπα στις συνδεδεµένες
Το µεγαλύτερο πρόβληµα της εν λόγω πληρωµής αποδείχθηκαν οι συνδεδεµένες ενισχύσεις. Πρώτη φορά φέτος δεν έφτασε ο χρόνος για να γίνουν οι σχετικές καταχωρήσεις ποσοτήτων και µια σειρά από προϊόντα, µε τον φορέα να ανοίγει το σύστηµα για εκ νέου διορθώσεις και να παραπέµπει σε µια επόµενη πίστωση. Στους χαµένους και οι δικαιούχοι συνδεδεµένης σπόρων σποράς, σε περιοχές που επλήγησαν από ακραία καιρικά φαινόµενα, καθώς δεν υπάρχουν πορίσµατα ΕΛΓΑ, µε τους αρµόδιους να διαβεβαιώνουν τους παραγωγούς ότι το ζήτηµα θα τακτοποιηθεί µε αιτήµατα ανωτέρας βίας στις αρµόδιες περιφερειακές διευθύνσεις του Οργανισµού, προκειµένου να συµπεριληφθούν σε επόµενη συµπληρωµατική πληρωµή.
Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση του Αγροτικού Συνεταιρισµού Καστοριάς, που καλεί όσους δικαιούχους συνδεδεµένων ενισχύσεων του έτους 2023 για τις καλλιέργειες βρώσιµων οσπρίων, κτηνοτροφικών ψυχανθών, αραβόσιτου, µήλων, σανοδοτικών ψυχανθών, σπόρων σποράς δεν πληρώθηκαν, να επικοινωνήσουν µε τους εµπόρους στους οποίους πούλησαν τα προϊόντα τους, εάν έχουν καταχωρήσει στην ειδική εφαρµογή του ΟΠΕΚΕΠΕ τις παραδοτέες ποσότητες των προϊόντων τους.
Τέλος, να σηµειωθεί ότι αρκετές είναι οι συνδεδεµένες που παρουσιάζουν διαφορές στις τιµές µεταξύ 2022 και 2023. Σηµαντική είναι η µείωση στα µήλα (από 40,59 ευρώ σε 23,76 ευρώ), στην κορινθιακή σταφίδα (από 56,1 ευρώ σε 36,93 ευρώ), στη βιοµηχανική ντοµάτα (από 80,5 ευρώ σε 44,63 ευρώ), στο πορτοκάλι προς χυµοποίηση, (από 58,8 ευρώ σε 21,85 ευρώ) και στα πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή (από 75,6 ευρώ το στρέµµα σε 20,25 ευρώ). Αντίθετα, αυξηµένες ήταν οι ενισχύσεις στο σκληρό σιτάρι (από 5,83 ευρώ για το 2022 στα 8,88 ευρώ το στρέµµα το 2023), στα όσπρια (από 18,13 ευρώ σε 44,12 ευρώ το στρέµµα) και στα πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή (από 12,15 ευρώ το 2022 σε 18,17 ευρώ το στρέµµα για το 2023).
