Ο Λ. Κατσώνης και οι Γαργαλιάνοι ( Μέρος Β΄)

Ο Λ. Κατσώνης και οι Γαργαλιάνοι (Μέρος Β΄)

Από τα « Τετράδια Ιστορίας» του Παναγιώτη Α. Κατσίβελα , ιατρού.

 

Ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος .

Ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος από τους Γαργαλιάνους ήταν αδελφός του προεστού των Γαργαλιάνων ,πρωτοσύγκελου Άνθιμου Ανδριανόπουλου(1722-1811) , συγγενής των Αγαπηνών .Δεν έχει διευκρινισθεί η ακριβής αυτή σχέση. Η λαϊκή παράδοση θέλει τον Άνθιμο Ανδριανόπουλο , ως «πρωτοσύγκελο Αγαπηνό » . Η πιθανότερη σχέση είναι , η μητέρα των Αντωνίου και Διονυσίου Αγαπηνών να είναι αδελφή των προαναφερομένων Ανδριανόπουλων , Το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει στους χρόνους της Επανάστασης του 1821 , ούτε και ύστερα στους Γαργαλιάνους.

Τόσον ο Άνθιμος όσο και ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος συμμετείχαν στα Ορλωφικά , όπως και πολλοί προεστοί της Πελοποννήσου , με αρχηγό τον προεστό της Καλαμάτας Παναγιώτη Μπενάκη .

Μετά την καταστροφή , ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος έμεινε συνδεδεμένος με τον Ρωσικό παράγοντα. Πιθανολογείται, ότι ακολούθησε τους Ρώσους μετά το τέλος του 1^ου Ρωσοτουρκικού πολέμου . Το ότι , ορίζεται από την Ρωσία ως «οφικίαλος Ρούσος» στον 2^ο Ρωσοτουρκικό πόλεμο στην περιοχή της Ηπείρου, μας κάνει ,βάσιμα να υποθέσουμε , ότι ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος εντάχθηκε όπως και οι άλλοι Έλληνες που προσέφυγαν στην Ρωσία , στο Ελληνικό Τάγμα της Μπαλακλάβα

Εικ. Παναγιώτης Μπενάκης

στην περιοχή της Κριμαίας. Στοιχεία, συνηγορούντα προ αυτό , είναι η βαθιά γνωριμία και η σχέση του με τον Λ. Κατσώνη , τον Σωτήρη Λουΐζη και άλλους σημαντικούς Έλληνες της περιόδου αυτής.

Ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος ήταν και αναγνώστης στην εκκλησία , γι’ αυτό και πολλές φορές αναφέρεται ή και υπογράφει, ως Αναγνώστης Ανδριανόπουλος .

Οι επικρατούσες συνθήκες – Ο πολεμικός περίγυρος.

Δέκα τρία χρόνια μετά την ήττα του 1^ου Ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-1774 ) ακολουθεί νέος ατυχής πόλεμος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την Ρωσία , η οποία έχει συμμαχήσει με την Αυστρία . Διεξάγει αλληλοδιαδόχως πολέμους με την Γαλλία , την Ρωσία , την Αγγλία. Τον Αύγουστο του 1787 ξεσπά ο 2^ος Ρωσοτουρκικός πόλεμος.

Στην Αυτοκρατορία επικρατεί χάος, με σκληρές διαμάχες των ομάδων , που κάποτε παίρνουν τη μορφή αυλικών ταραχών και ανταρσιών των γενίτσαρων , βλάπτουν ακόμη περισσότερο , τον ήδη διαβρωμένο , κρατικό μηχανισμό . Η εξασθένηση της ισχύος του σουλτάνου, αναπτερώνει τις ελπίδες των υποδουλωμένων λαών, πως γρήγορα θα αποτινάξουν το ξένο ζυγό , και δίνει ώθηση στον εθνικοαπελευθερωτικό τους αγώνα.

Το 1785 αρχίζει ο πρώτος πόλεμος που διεξήγαγε ο Μαχμούτ πασάς Μπουσατλή της Σκόδρας, που επαναστάτησε και αποσχίστηκε από την εξουσία του Σουλτάνου . Ο Μαχμούτ συγκεντρώνει μεγάλο στρατό από γενναίους και ανθεκτικούς στρατιώτες και ξεκινά επίμονες προσπάθειες για να διευρύνει τα σύνορα του πασαλικίου του. Η πρώτη εκστρατεία του είναι εναντίον του Μαυροβουνίου τον Ιούνιο του 1785 , με στρατό 20.000 ανδρών.

Το Μάρτιο του 1787 πεθαίνει ο Κούρτ πασάς της Αυλώνας . Μετά από τριών ετών εμφύλιο πόλεμο , με τον Μεχμέτ μπέη , γιό του Κούρτ πασά , στη θέση του αποθανόντος, στο πασαλίκι της Αυλώνας , παίρνει ο Ιμπραήμ μπέης, γαμπρός του πασά .

Οι χριστιανοί των Παραλίων της Αδριατικής και του Ιονίου περίμεναν την εμφάνιση του ρωσικού στόλου για να πάρουν τα όπλα . Ο Στρατηγός Ζαμπαρόφσκι , ήταν υπεύθυνος να στρατολογήσει εθελοντές από ντόπιους για την ρωσική μοίρα που ήταν έτοιμη να ξεκινήσει για την Μεσόγειο .

Ο Ζαμπαρόφσκι , είχε εξαιρετικές σχέσεις με τον Λ. Κατσώνη , η οποία κράτησε μέχρι και την οριστική επιστροφή του στην Ρωσία.

Ο Αλή πασάς τον Απρίλιο του 1787 ορίζεται δερβετζής (1) πασάς ,στα Τρίκαλα. Το αξίωμα αυτό έδινε το δικαίωμα στον κάτοχό του να διατηρεί στρατό σε όλες τις περιοχές της δικαιοδοσίας του , τα όρια της οποίας , δεν είναι αυστηρά προσδιορισμένοι. Παίρνει στην εξουσία του την Θεσσαλία και τον Οκτώβριο του 1788 , αλλά πρέπει να συνέβη νωρίτερα , το 1787.(2) εξουσιάζει το πασαλίκι των Ιωαννίνων .

Ο Αλή πασάς για να διατηρήσει την πολιτική του ύπαρξη , θεωρεί απαραίτητο να επιτύχει την προστασία μιας ξένης δύναμης . Αναπτύσσει σταθερές σχέσεις με τον Γάλλο πρόξενο στην Πρέβεζα. Είναι η εποχή που η Γαλλία έχει μεγάλη επιρροή στο Διβάνιο.

Τον Φεβρουάριο του 1789 , αρχίζουν οι εχθροπραξίες με τους Σουλιώτες, που ήταν απαρχή ενός πολύ σκληρού πολέμου που κράτησε πάνω από 15 χρόνια .

Το Ιούνιο του 1789 , ο Αλή πασάς συνθηκολογεί με τους Σουλιώτες με όρους μη συμφέροντες για τον ίδιο.

Τον χειμώνα του 1789 -1790 επιτροπή από αγωνιστές του Σουλίου και της Ηπείρου γενικότερα ζητούν , την βοήθεια της Ρωσίας , τους οποίους εγκαταλείπει , προς χάριν του Αλή Πασά των Ιωαννίνων .

Ο Λ. Μπενάκης (3)αποφάσισε να επωφεληθεί από τις τεταμένες σχέσεις του Αλή πασά με την Πύλη για να δημιουργήσει μαζί του πολιτικούς δεσμούς , επειδή υπολόγιζε πολύ στην επιρροή που είχε στην νότιο παλαιά Ήπειρο , και αιτιολογούσε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ρωσίας , τα οφέλη από τις συνομιλίες ,μεταξύ του:

« Κι αν ακόμα ο Αλής πασάς δεν επιδοκιμάζει τα σχέδιά μας, ακόμα και τότε θα έχουμε οφέλη , επειδή όλοι οι Αλβανοί Τούρκοι , γνωρίζοντας ότι διατηρώ αλληλογραφία με αυτόν , δεν πρόκειται να κουνηθούν από την θέση τους» .

Ο πασάς , καταρχήν, ήταν πρόθυμος να έλθει σε επαφή με τη Ρωσία , πολύ περισσότερο που γνώριζε την κακή για την Οθωμανική Αυτοκρατορία τροπή του Πολέμου. Επίσης γνώριζε τις διασυνδέσεις της ρωσικής κυβέρνησης με τον ορθόδοξο πληθυσμό της Ελλάδας και της Αλβανίας και συγκεκριμένα την αποστολή αντιπροσωπείας των Σουλιωτών στην Πετρούπολη το 1789-1790, καθώς και το ονομαζόμενο ελληνικό σχέδιο της Αικατερίνης Β΄. Ο ίδιος , από την πλευρά του , προσδοκούσε την ενδυνάμωση της θέσης του στο εσωτερικό και , στο εξωτερικό , να αναγκάσει όλους να τον λάβουν υπ’ όψη τους στην περίπτωση διαμελισμού της Αυτοκρατορίας. […]

Η έκθεση ενός Ρώσου στρατηγού(4) , που διηύθυνε τις εκστρατείες των στολίσκων στη Μεσόγειο , αναφέρει :

« Τα τελευταία χρόνια ο Αλή πασάς κολακεύει τους Έλληνες , που τους εξομοιώνει πάντα με τους Τούρκους . Στο στρατό του υπηρετούν Έλληνες και Τούρκοι και συχνά διοικούν οι πρώτοι , όπως τώρα ο καπετάν Ανδρούτσος , που από την αρχή του πολέμου υπηρετούσε στο στολίσκο του Συνταγματάρχη και Ιππότη Λάμπρου Κατσώνη και τώρα έχει υπό την διαταγή του 3000 άνδρες που υποτίθεται ότι εκφοβίζουν τους στασιαστές, ενώ στην πραγματικότητα πιέζουν τους Τούρκους που δεν εμπιστεύεται ο πασάς».

[…]Τις διαπραγματεύσεις που άρχισε ο Μπενάκης με τον Αλή πασά στα μέσα του 1789 δεν είχαν επιτυχή εξέλιξη . Ο Γραμματέας του πασά Προκόπης , που ήταν ο κύριος μεσάζων , έπεσε σε δυσμένεια . Εκτός αυτού , φαίνεται ότι δεν είναι η ακατάλληλη η στιγμή. […] Οι συνομιλίες επαναλαμβάνονται τον Φεβρουάριο του 1791 μετά από πρωτοβουλία του Αλή πασά , που μέσω του Lassalle ανακοίνωσε στον Μπενάκη και τον Ρώσο αρμοστή στην Σικελία στρατηγό Ψαρρό, ότι «αποφάσισε να είναι με το μέρος της Ρωσίας στην περίπτωση , που τον διαβεβαιώσουν ότι μετά το τέλος του Πολέμου θα παραμείνει ανεξάρτητος» . Οι Ρώσοι αντιπρόσωποι απάντησαν ότι τέτοια υπόσχεση εκ μέρους της κυβερνήσεως μπορεί να δώσει μόνο ο πρίγκιπας Ποτέμκιν.

Όταν ο Ψαρρός έμαθε ότι μετά την πτώση της Κίλιας(5) ο Αλή έλαβε κατηγορηματική διαταγή να μεταβεί στο μέτωπο με 20.000 άνδρες, θεώρησε ότι «δεν του άρεσε καθόλου μια τέτοια διαταγή» και αποφάσισε να τον βοηθήσει να παραβιάσει της διαταγή της Πύλης. Συμφωνήθηκε λοιπόν και πραγματοποιήθηκε αυτό το σχέδιο: Ο Ψαρρός έγραψε μια «επιστολή» προς τους προύχοντες των Ελληνικών και Αλβανικών χωριών προτρέποντάς τους να βοηθήσουν το ρωσικό στόλο , διαφορετικά τα χωριά τους « θα καταστραφούν ολοσχερώς» . Την ίδια « επιστολή» έστειλε και στον Αλή πασά , που με την σειρά του την γνωστοποιεί στην Πύλη , προσθέτοντας ότι τάχα την έλαβε από τους Έλληνες και Αλβανούς προεστούς μαζί με την παράκληση να βοηθήσει, και ζήτησε συγνώμη επειδή σημαντικό μέρος του στρατού του θα έπρεπε να παραμείνει στην περιοχή για να υπερασπίσει τα παράλια και , ως εκ τούτου, δεν θα ήταν σε θέση να εκτελέσει τις διαταγές του μεγάλου Βεζίρη . Στον Ψαρρό υποσχέθηκε « να σπείρει τη φιλονικία μεταξύ των υπολοίπων πασάδων και μ’ αυτό το τρόπο να αναγκαστούν να παραμείνουν στην θέση τους . Έτσι θα μπορούσε να δικαιολογηθεί και μπροστά στην Πύλη ότι δεν ήταν ο μόνος που θα είχε λόγους να παραμείνει στο τόπο του». Ο ναύαρχος Gibbs, επιφορτισμένος με τις υποθέσεις των στολίσκων στην Μεσόγειο, γράφει προς τον Ποτέμκιν: « Ο προαναφερθείς Αλή πασάς , που είναι πολύ ευνοϊκά διατεθειμένος προς εμάς, υποσχέθηκε να στείλει σύντομα στην Εκλαμπρότητά Σας τους αντιπροσώπους του με προτάσεις που υπηρετούν τα συμφέροντά μας και για τις οποίες οφείλω προηγουμένως να Σας διαφωτίσω». (Περιγράφεται αυτή η λεπτομέρεια για να έχουμε , μια πληρέστερη εικόνα της πολιτικής της Ρωσίας , έναντι των Ελλήνων , το βαθμό της ειλικρίνειας και των προθέσεων τους) .

Παράλληλα ξεσπά η Γαλλική Επανάσταση και ακολουθεί μια περίοδος μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών στη Γαλλία, που διήρκεσε από το 1789 έως το 1799. Ανέτρεψε τη μοναρχία, καθιέρωσε μια μορφή δημοκρατίας, πέρασε από περιόδους βίαιων πολιτικών ταραχών, και κατέληξε σε μια δικτατορία υπό τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Πολλές από τις αρχές της επανάστασης μεταδόθηκαν προς τη Δυτική Ευρώπη και πέρα από αυτή. Εμπνευσμένη από φιλελεύθερες και ριζοσπαστικές ιδέες, η επανάσταση άλλαξε ριζικά την πορεία της σύγχρονης ιστορίας, προκαλώντας παγκοσμίως μείωση των απόλυτων μοναρχιών και αντικατάστασή τους από δημοκρατίες.

Αναμφίβολα η Γαλλική Επανάσταση επέδρασε ,αν όχι καθόρισε , την πολιτική των άλλων ηγεμονικών δυνάμεων της Ευρώπης όσο αφορά τα επαναστατικά κινήματα στην Ελλάδα , τα Βαλκάνια και την Ιταλία.

Ιωάννης Ανδριανόπουλος(Ι.Α) στην Ήπειρο.

Ο Ι.Α. κατόπιν εντολής της Ρωσικής ηγεσίας έρχεται στην Ήπειρο , ως «Οφικίαλος Ρούσος»(6) με σκοπό να στρατολογήσει Έλληνες , που θα ξεσηκωνόντουσαν κατά των Τούρκων στο πλευρό των Ρώσων στον 2^ο Ρωσοτουρκικό πόλεμο που ήδη είχε αρχίσει, από τον Οκτώβριο του 1787.

Πότε ακριβώς εγκαταστάθη ο Ι. Α. στην Ήπειρο , δεν είναι γνωστό. Υπάρχει επιστολή υπογεγραμμένη , την οποία παραθέτουμε από την Παλαιά Ήπειρο(6) , με ημερομηνία 15 Αυγούστου 1788. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο ορισμός του και η ανάληψη των καθηκόντων του είχε γίνει γρηγορότερα από τις αρχές του 1788 τουλάχιστον.

Σημαντικές προσωπικότητες , γνωστοί από τον προηγούμενο πόλεμο υπογράφουν την επιστολή , όπου ζητούν να τους ορισθεί αρχηγός ο Ταγματάρχης ( μαγγιόρος) , Λουΐζης Σωτήρης .

Ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος προς την Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄ .

1788 Αυγούστου 15 Ήπειρος Παλαιά.

Δια μέσου του ενυπόγραφου ημών γράμματος δηλοποιούμεν ημείς οι υποκάτωθεν γεγραμμένοι ότι τους απέραντους μήνες του χειμώνος του ενεστώτος χρόνου με το να μην μας ήτον εις το φως οι εγκύκλιες επιστολές όπου εδώ εις τους συναδέλφους μας εστάλθησαν εκ μέρους της βασιλείας παρά του αυτοκρατορικού πληρεξουσίου μινίστρου εις την Τοσκάνα Κόντε Δημητρίου Κυρίου Μοτζενίγου , ότι οι αυτές να εδήλωναν τον ερχομόν του κυρίου Μαγιόρ Σωτήρη και τα όσα αυτές επεριείχον σχεδόν εις ημάς άγνωστα , μάλλον δε αυτοί έκρυψαν εις ημάς τας επιστολάς και των αυτών γραφόμενα και έλεγον μας άλλα και άλλα. Όθεν ημείς μη γιγνόσκοντες τον δόλον που ενέδρευον εις την αυτήν υπόθεσιν , μάλλον δε ακούοντες μάλλον δε ακούοντας συχνάκις αυτοί να κηρύττωσι ότι εις αυτούς ήλθεν η εξουσία της αυτής όλης υποθέσεως χωρίς να ημπορώμεν ημείς να μάθωμεν την αλήθειαν και ποιος να είναι ο απεσταλμένος επίτροπος της βασιλείας , αλλά τότε έλεγεν ο εις να είναι , πότε δε άλλος.

Τοιούτω τρόπω ημείς έχοντες τον ζήλον ως πιστοί δούλοι της βασιλείας , ως αρνιά άκακα , απονηρεύτως υπεγράφημεν και εκαταπείσθημεν εις τα πανούργα αυτών γράμματα , τα οποία δεν ωφέλησαν εις ουδέν , αλλά μάλλον να εγείρουν μάχας και συγχύσεις καθ’ ημών και να πλατύνουν τα αυτά εις το φως ου μόνον τοις εδώ Ενετίοις αλλά το περισσότερον των περικυκλούντων ημάς εναντίων και αλλοπίστων Τουρκών και αφήνομεν να ειπούμεν τας καταδρομάς εν λόγω και έργω τω αυτώ μαγιόρω σταλθέντι Σωτήρη και ου μόνον αυτώ αλλά και τον προσταλθέντα κυρ Αργύρη Περσιάνο ενέδρευον τον κατ’ αυτού θάνατον κηρύττοντες γοΐνη και ψευδήν της βασιλείας.

Τοίνυν δε όπου σήμερον είδομεν το αληθινό φως της ημών αυτοκρατορίσσης και τα βασιλικά αυτής προστάγματα , άτινα ενεχειρίσθησαν τω πιστοτάτω και συνετώ αυτής μαγιόρω Σωτήρη και ποτέ εδικώ μας συνεργώ και συμβοηθώ ως ημείς εν τη προ παρεληλυθότι μάχη μάλα καλώς γινώσκομεν ετοίμως και ασμένως εις αυτόν ετρέξαμεν , δίδοντας αυτώ τας ημάς υπογραφάς και τους συνήθεις όρκους τη αυτοκρατορική μεγαλειοτάτι και ήδη έτοιμοι να χύσωμεν το ημών αίμα προς διαφέντευσιν της ορθοδοξάτης ημών βασιλίσσης ( είη το αυτής μνημόσυνον αΐδιον και ατάραχον και θριαμβευτικόν κατά τοις αλλογενείς υπεναντίοις ) και ομοίως γονυπετώς δεόμεθα τη ευσπλαγχνικωτάτη ημών βασιλίσση , ίνα δεχθή ημάς υπό την αυτήν σκέπην και εν τούτω δώση ημίν συνεργόν και συμβοηθόν τον παρόντα μαγιόρον Σωτήρη προς ανακουφισμόν και ανάπτυξιν του ημετέρου γένους και το περισσότερον δια να αποβαλθούν και ησυχάσουν τα κοινά σκάνδαλα και αλληλομαχίαι των κακοπίστων και επιβουλευόντων τη αυτοκρατορική μεγαλειότητι , οίτινες αποβλέποντες το οικείον αυτοίς συμφέρον διώκουσι και καταδαπανώσι το αληθινόν συμφέρον της βασιλείας.

Δια ταύτα τα άνω αληθινά και ζωντανά δίκαια αύθις , δις και τρις , δεόμενοι τη ορθοδοξάτη και ευσπλαγχνικωτάτη ημών μητρί και αυτοκρατορίσση και τοις λοιποίς μεγιστάσι τη αυτή μεγαλειοτάτη , ίνα δια μέσω του αυτού προσκηνυτού μας γράμματος εισακουσθώμεν παρά τη αυτοκρατορική δυνάμει , όπως εις ημάς χαρίση τον ρηθέντα μαγιόρ Σωτήρη και εις αυτόν σταλθούν τα κατά καιρόν προς ημάς διορισθέντα όρδινα , ούτω δε ο ύψιστος και πανοικτίρμων Θεός να πολυχρονή και μακροημερεύη , στηρίζη και διαφυλάττη το αυτής ύψος εις αιώνας αιώνων απεράντους να υποτάξη υπό της αυτής πόδας πάντα εχθρόν και πολέμιον τη υμετέρα αυτοκρατορική δυνάμει και τον αυτής πανυπερυψηλότατον διάδοχον Παύλον Πετρόβικ δούκαν μέγαν του ιμπερίου και των αυτού ερασμίων διαδόχων , γένοιτο αν.

Ιωσήφ γγηνάκας καθηγούμενος της αγίας μονής ζαλλόγγου (8)

καπετάν ειοαννης ανδριανοπουλος αναγνοστης

καπεταν κηρκος (9)

καπεταν άνδρια μπούας (10)

πασχάλις κιρκος

καπεταν αδαμ ρερα

καπεταν τενετες νατζος λακιότης) (11)

πάνο τζηρας (12)

θανάσσης πάντζας δεσήλας

Ιωάννης πάντζας δεσήλας

Καπετάν μίτζος αστραχάς

πανταλαίων μαυρομμάτης

Λουίζης Σωτήρης (13).

Ο Λουΐζης Σωτήρης καταγόταν από το νησί Αγία Μαύρα (Λευκάδα), σπούδασε Ιατρική και φιλοσοφία στην Βενετία.

Οι Ρώσοι για αντιπερισπασμό στέλνουν τον Λ. Σωτήρη να αναμιχθεί ενεργά στα επαναστατικά κινήματα των Βαλκανίων και της Ηπείρου. Ο Νικόλαος Κασομούλης στο βιβλίο του Ενθυμήματα Στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων (1821-1833) τόμος Α΄ σελ. 60 αναφέρει ότι ο Λουΐζης Σωτήρης ήταν ο παλιός πρόξενος των Ρώσων στην Πρέβεζα. Ήταν αυτός που μυστικά θα ξεσηκώσει τους Σουλιώτες κατά των Τούρκων. Ο Πρωτοψάλτης στο βιβλίο του, «Η επαναστατική κίνησις των Ελλήνων κατά τον δεύτερον επί Αικατερίνης Β΄ Ρωσοτουρκικόν πόλεμον» αναφέρει ότι ήταν προσωπική επιλογή της Αυτοκρατόρισσας Αικατερίνης να σταλεί ο Λουΐζης Σωτήρης και να πείσει τους οπλαρχηγούς των Σουλιωτών να ξεσηκωθούν κατά των «αγαρηνών της Ρούμελης». Έτσι μετά από διαπραγματεύσεις ο Λουΐζης Σωτήρης παίρνει την πολυπόθητη έγγραφη δήλωση 11 οπλαρχηγών με προεξάρχοντες το Μάρκο Μπότσαρη και Λάμπρο Τζαβέλα. Ως αποτέλεσμα ο Αλή Πασάς θα ξεκινήσει τις πρώτες πολεμικές συγκρούσεις που θα κρατήσουν σχεδόν για δυο δεκαετίες.

Κατά όλη την διάρκεια αυτή, ο άνθρωπος των Ρώσων παραμένει ο Λουΐζης Σωτήρης. Ήταν αυτός που θα ενισχύει τους Σουλιώτες με προμήθειες όπλων και πυρομαχικών αμοιβές καθώς και θα τους απονείμει τίτλους και βαθμούς του ρωσικού στρατού. Τέτοια ήταν η ανάμιξη του στην επιχείρηση, που όταν Ρώσοι και Βρετανοί άλλαξαν, για τα δικά τους συμφέροντα, για κάποιο χρονικό διάστημα τη στάση τους απέναντι στους τούρκους, οι επιχορηγήσεις διακόπηκαν. Χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κασομούλης «η ξαφνική ανακοπή του κινήματος που προήλθε από Ρωσική διαταγή (ειδοποιηθέντες να σταματήσουν) βοηθούσε τον Αλή. Το πατριωτικό κίνημα διεύθυνε και συντηρούσε μυστικά ο Έλληνας παλιός πρόξενος της Ρωσίας στην Πρέβεζα Λουΐζης Σωτήρης».

Ο Λουΐζης Σ. είχε μεγάλη αντιπαλότητα με τον Π. Μπιτσίλη από την Χειμάρρα , γενικό πρόξενο της Ρωσίας στην Αλβανία.

Ο Ι. Α. δουλεύει δίπλα στον Λουΐζη Σωτήρη ως στρατολόγος όπως αποκαλύπτει η ακόλουθη επιστολή , όπου στρατολογεί δύο σημαντικούς οπλαρχηγούς από τον άγιο Ιωάννη της Πρέβεζας .Αρχικώς , εκτός από την φροντίδα και την μέριμνα για τον Στολίσκο του Λ. Κατσώνη είχε δράση και στην περιοχή της Ηπείρου για την υποστήριξη και ενίσχυση των Σουλιωτών στον πρώτο πόλεμο εναντίον του Αλή πασά.

Ο Ι. Ανδριανόπουλος στρατολόγος στην Ήπειρο .

Ο Ι.Α. κομίζει μαζί του , το Μανιφέστο της Αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β΄, που καλούσε τους Έλληνες να επαναστατήσουν κατά των Τούρκων:

«…να συμμετάσχουν στην επιθυμία της στο να ελευθερώσει την ορθόδοξη εκκλησία από τον θεοσταγή Τουρκικό ζυγό . Να λάβουν τα όπλα και να μεταβούν να αποδιώξουν τους εχθρούς του χριστιανικού ονόματος από τους τόπους τους οποίους άδικα άρπαξαν και να αναλάβουν οι Έλληνες την αρχαία ελευθερία τους και εθνική ανεξαρτησία…»(14)

Επιβεβαίωση της δράσης του αποτελεί η επιστολή του προς τον Λουΐζη Σωτήρη:

Εκλαμπρότατε σιορ Σωτήρη δουλικώς προσκυνώ

1788 Αυγούστου 21 Πρέβεζα

Σου δίνω το ριπόρτο υπογεγραμμένο ιδιοχείρως μου. Εδώ ήλθε ο καπετάν Κώστας Αγιαννώτης Κουκουλιάρη με μεγάλη προθυμία και ζήλον για να έμπη στο σερβίτζιο της αυτοκρατορίσσης ιπερατρίτζας , οποίος έστειλε και το παιδί του στην Μισσήνα μ’ εκείνους που εμπαρκαρίστηκαν από δω και ήτανε και εις τον πόλεμον τον πρωτυτερινό και εστάθη άνδρας εις τον εχθρόν και υπεσχέθη για εκατό νομάτους. Συνάζοντας αυτόν τον αριθμόν να δίνεται η πατέντα του κατά τας προσταγάς που έχεις τόσον αυτουνού ωσάν και των πενηντάρχων και μπαϊραχταραίων και δεκάρχων. Έρχοντας οι στρατιώται να έχης την έννοια τους ναν τους περάσης το πρεβιζιόν , ώστε να μπαρκαριστούνε σ’ εκείνον τον τόπον όπου ορίζεις , έτζι σε παρακαλώ και εγώ να τον αγαπάς , τι καθώς έχει τον έπαινο και καθώς τον ηξεύρω από τον απερασμένο πόλεμο τόσο αυτόν ωσάν και τον Ιωάννη Αλήπαντρο Περιστέρην οποίος είναι πενήνταρχος , τι και αυτός εστάθη ανδρείος εις τον απερασμένον πόλεμο , ταύτα ξαναπροσκυνώ

δούλος της ταπεινός της εκλαμπρότητητά της

Ιοάννης ανδριανόπουλος αναγνοστης

οφηκίαλος ρούσος

και αν χρειαστούν άσπρα εις το μπαρκάρισμα να τους τα δώσης , τα οποία κλειούνται την πάγκαν τους . Όποιος θέλει να πάη για να φέρη τους στρατιώτας και ναν του δώσης πενήντα -εκατό γρόσια για να κάνη έξοδα στο δρόμο που έρχονται .

( Σερβίτζιο = υπηρεσία , πατέντα= ανοικτή επιστολή , μπαϊρακτάρης= σημαιοφόρος , άσπρα = χρήματα)

(Από το Αρχείο Λουΐζη Σωτήρη – Γενικά Αρχεία του Κράτους Συλλογή Βλαχογιάννη Στ΄11)

Ο Ι. Ανδριανόπουλος υπερασπίζεται τον Λ. Κατσώνη στην Τεργέστη .

Ο Λ. Κατσώνης, μετά την πρώτη έξοδο στο Αρχιπέλαγος , στα τέλη του 1788 , καλείται και πάλι στη Τεργέστη να επιδιορθώσει το στολίσκο του αλλά και να δώσει εξηγήσεις , μιας έχει προκαλέσει τον φθόνο των ανταγωνιστών του , αλλά και τις διαμαρτυρίες των Γάλλων και Σικελών για τις επιδρομές , που είχε κάνει σε πλοία με την σημαία τους.

Στα Ρωσικά Κρατικά Αρχεία (13) υπάρχει ένα αποκαλυπτικό απόσπασμα από την δράση του Ι. Ανδριανόπουλου , αλλά και για την πίστη του στον Λ. Κατσώνη, στο κίνημα του οποίου είναι ένθερμο στέλεχος. Μάλιστα αναφέρεται ως πλοίαρχος . Ο Ι.Α. ενώπιον του Προξένου Σ. Βαρούχα , του κόμη Συνταγματάρχη Βοηνόβιτς και του ταξίαρχου πρίγκιπα Μεσιζέρσκι υπερασπίζεται τον Λ. Κατσώνη , για τον οποίον σχεδιάζουν να του αφαιρέσουν την διοίκηση του Στόλου του και να του το ανακοινώσουν στο πέρασμά του από τις Συρακούσες της Σικελίας τον οποίον ανάγκαζαν να περάσει από το Λειοδικείο εκεί , όπου ο Στρατηγός Gibbs , θα του ανακοίνωνε την απόφαση – διαταγή. Σημειωτέον, ότι ο Ι.Α. συνομιλεί με την ανώτατη ιεραρχία των Ρώσων στην Τεργέστη.

Εικ. Ναυμαχία του Λ. Κατσώνη στην Άνδρο

(ΡΚΑ ΠΝΣ τομ. 197 καταγ.1 Φ 99, σελ. 14 σε μετάφραση Τ. Τσίτσοβιτς ( Αδημοσίευτο Γριγκόρι Αρς )

«… Αφού έφθασαν με τον Ελαφρύ Στόλο στην Τεργέστη έπειτα από τα κατορθώματα στο Αρχιπέλαγος και ιδιαίτερα μετά την τελευταία μάχη , ο Ταγματάρχης είχε την τιμή να δεχθεί τις διαταγές του Εξοχοτάτου Στρατηγού Ζαμπορόφσκι. Με την πρόθεση να μην επιβαρύνει τα καθήκοντα των υπευθύνων , προμηθεύτηκε από φίλους ένα μέρος των εφοδίων Ένας από αυτούς δεν τήρησε την υπόθεση αρωγής.[…]

Ωθούμενος όμως ( Ο Κατσώνης) από τον ζήλον της Υπερτάτης Υπηρεσίας παρακάλεσε τον ταξίαρχο πρίγκιπα Μεσιζέρσκι , ο οποίος σύμφωνα με τις διαταγές του Εξοχότατου Στρατηγού Ζαμπορόφσκι , έπρεπε να ικανοποιήσει το αίτημά του και να τον εφοδιάσει με τα αναγκαία. Εκείνος αρνήθηκε οποιαδήποτε βοήθεια. Ο Ταγματάρχης είπε στον Μεσιζέρσκι , ότι δεν θα εκπλήρωνε τα καθήκοντά του και εκείνος του απάντησε ότι ίσως να υπήρχαν και μυστικά καθήκοντα. Αφού ο Ταγματάρχης τον διαβεβαίωσε , ότι του ήταν αδύνατον να αναχωρήσει χωρίς τα αναγκαία εφόδια , του απάντησε , ότι αν αδυνατούσε να αναχωρήσει , θα έβρισκε κάποιον άλλον για να τον αντικαταστήσει στην διοίκηση του στόλου. Αυτή η απάντηση εξόργισε τον Ταγματάρχη , αναγνώρισε τις διαβολές και τις προσπάθειες του Κυρίου Συνταγματάρχη Βοηνόβιτς , που αγωνιζόταν να αποκτήσει ο ίδιος την διοίκηση του Στόλου , διαπίστωσε την αλήθεια των συνεχών προειδοποιήσεων του κυρίου Προξένου Βαρούχα , όσον αφορά τον σκοπόν και τις επιθυμίες του Βοηνόβιτς και είδε τον κίνδυνο που υπήρχε να αμαυρωθεί η δόξα που εκείνος προσπάθησε να αποκτήσει με το αίμα του. Ο Πλοίαρχος Αναγνώστης Ανδριανόπουλος πληροφορήθηκε από τον ίδιο τον Πρίγκιπα ότι ο ταγματάρχης ήταν μόνο Διοικητής στην Τεργέστη και ότι θα έφτανε στις Συρακούσες θα του αφαιρούσαν την διοίκηση και θα τον αντικαθιστούσαν με κάποιον άλλον , και είχε το θάρρος να τον υπερασπισθεί, ενώπιον του του Εξοχοτάτου ταξιάρχου και του εξοχοτάτου Προξένου Βαρούχα, καθώς και του κόμη Βοηνόβιτς. Τι μεγάλη έκπληξη όμως. , Εκλαμπρότατε Πρίγκιπα , αποτέλεσε το γεγονός ότι ένας άνθρωπος με τόσο περιορισμένα χαρίσματα πίστεψε ότι θα ήταν εύκολο να τον ατιμάσει! Συμβουλεύτηκε ένα δικηγόρο , ο οποίος συνέταξε μια διαμαρτυρία . Είναι γνωστή η άγνοια του Ταγματάρχη Λάμπρου στα επιστημονικά θέματα , γι’ αυτό δεν είναι αν απορεί κανείς πως άφησε να ξεφύγουν όροι διφορούμενοι και ποιος μπορεί να διαβεβαιώσει ότι και αυτή δεν ήταν μια άλλη απόπειρα των Εχθρών του; Διαμαρτυρήθηκε επομένως ο Ταγματάρχης και ζήτησε να μην αναχωρήσει πριν δικαιολογηθεί. Ο Εξοχότατος πρίγκιπας Μεσιζέρσκι πληροφόρησε για τα γεγονότα τον Εξοχότατο Στρατηγό Ζαμπορόφσκι. Δεν περίμεναν οι εχθροί του Ταγματάρχη Λάμπρου η μάλλον οι προδότες της Ρωσίδας Μεγαλειοτάτης , να φθάσουν οι ενδεδειγμένες αποφάσεις του Στρατηγού Ζαμπορόφσκι , αλλά κατέληξαν στο να πείσουν τον Κύριον Ταξίαρχον να αποφασίσει να συλλάβει τον Ταγματάρχην και να τον οδηγήσει σ’ ένα Πύργο , ως ένοχο σοβαρού εγκλήματος. Μια τέτοια πράξη , εκτός από το να προσβάλει τον Ταγματάρχη , πρόσβαλε επίσης ένα ολόκληρο Έθνος , το οποίο προτιμά να περάσει από τη λεπίδα του σπαθιού παρά να υποταχθεί στη διοίκηση ενός Μεγίστου Εχθρού , αφού κατέκτησε με τη ζωή του τιμές….»

Και υπάρχει συνέχεια :

«Η κατάσταση , ειδικά στους άνδρες των πληρωμάτων του Κατσώνη, ήταν αρκετά δύσκολη . Υπήρξε αγανάκτηση και υπερένταση για την άδικη και μειωτική συμπεριφορά του Μεσιζέρσκι προς τον γενναίο πολεμιστή διοικητή τους. Με αναφορά τους στον Ποτέμκιν εκφράζονται με οξύτητα κατά του Μεσιζέρσκι και ζητούν «…να αποκατασταθεί η τιμή του…» . Ομοίως η τοπική ελληνική ομογένεια αντέδρασε άμεσα. Ο Αρς σημειώνει « Η σύλληψη του Κατσώνη προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στην Ελληνική παροικία της Τεργέστης ` Ο Π. Φερριέρης , Ρώσος αξιωματικός, που ήταν μάρτυρας των γεγονότων , ανέφερε στις 3 Φεβρουαρίου 1789 από την Τεργέστη. « …Εδώ όλος ο Ελληνικός πληθυσμός καταβάλει όλες τις προσπάθειες για να ενθαρρύνει τον Ταγματάρχη Λάμπρο και να τον βοηθήσει […] κατά τον Φερριέρη , όταν ο Κατσώνης στις 8 Μαρτίου βγήκε από το φρούριο , ο λαός τον χαιρέτησε με τις κραυγές :

Ζήτω η Αικατερίνη η Δευτέρα!

Ζήτω ο Ιωσήφ ο Δεύτερος!

Ζήτω ο Λάμπρος!» (15)

Ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος στο Πόρτο Κάγιο , στην βάση του Λ. Κατσώνη.

Εικ. Η σημαία του Λ. Κατσώνη μετά την αυτονόμησή του .

Τον Μάϊο του 1792 ο Κατσώνης δημοσίευσε το Μανιφέστο του( Φανέρωση) , στο οποίο υπογράμμιζε τη δυσαρέσκεια των Ελλήνων και ότι τα συμφέροντά τους, δεν διαφυλάχθηκαν , ότι θυσίασαν τα συμφέροντα των Ελλήνων. Έκανε λόγο για την υπόχρεη , καλή και αφοσιωμένη σχέση του προς την Αικατερίνη ΙΙ , για τις πολεμικές επιτυχίες του Στόλου του , για τις μεγάλες και ηρωικές προσπάθειες που υπέφεραν και για τις οποίες , ωστόσο , δεν έλαβαν τίποτα σύμφωνα με τους όρους της ειρήνης που υπογράφηκε . Υπογράμμισε ότι οι Έλληνες συνεχίσουν τον Πόλεμο έως ότου « να αποκτήσουν τα δικαιώματα που τους ανήκουν» , καθώς επίσης ότι πλέον θα αρχίσει να ενεργεί για τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας.

Ο Ι.Α. αποστέλλεται στο Πόρτο Κάγιο μεταφέροντας την οδηγία στον Λ. Κατσώνη να εγκαταλείψει τον Αγώνα του , παράλληλα μεταφέρει προμήθειες και χρήματα για τον Στολίσκο του . Μετά παραμονής του , λίγων ημερών παραλαμβάνει από τον Κατσώνη την «Φανερωμένη» όπως αποκαλούσε ο αρχηγός το Μανιφέστο του, για να το κοινοποιήσει και να το παραδώσει στον Γιάρη.

Γράφει ο Π. Στάμου , στο έργο του «Ο Αξιωματικός Λάμπρος Κατσώνης και ο Ρωσικός στολίσκος στο Αιγαίο» σελ. 408 :

«..Το μυστήριο της αξιοπιστίας της Φανέρωσης ήρθαν πολύ πρόσφατα να λύσουν τα ΒρΑ. . Σύμφωνα με την αναφορά της 10ης Ιουνίου 1792 του προξένου της Βρετανίας στην Ζάκυνθο Spiridon Foresti (16) προς τον Άγγλο Υπουργό των Εξωτερικών , λόρδο Granville Manifesto del col. Lampro Cazzoni, με ημερομηνία 5 Μαΐου 1792, στα Ιταλικά. Στο διαβιβαστικό γράμμα ο Βρετανός Πρόξενος γράφει : « … όπως είχα την τιμή να σας αναφέρω στις 23 του περασμένου …σχετικά με τις κινήσεις του Ρωσικού Στολίσκου που διοικείται από τον Λάμπρο Κατσώνη …σας είχα ενημερώσει ότι ο κ. Γιάρη , γραμματέας του στρατηγού Σαβυάρο , έλεγε ότι θα αποστελλόταν στην Μάνη προκειμένου να πείσει τον Κατσώνη να εγκαταλείψει με τον Στολίσκο του εκείνο τον τόπο …αργότερα αρνήθηκε αυτήν την αποστολή , αλλά έστειλε ένα πλοίαρχο ονομαζόμενο Αναγνώστη , που κατοικεί εδώ και ενεργεί ως πράκτορας των υποθέσεων του Στολίσκου και ο οποίος μετέφερε τα χρήματα μαζί του…που είχαν μεταφερθεί εδώ δια χρήση τους ( Σημ. από τον Στολίσκο) …Ο καπετάν Αναγνώστης , μετά από μερικές ημέρες παραμονής στη Μάνη διαπιστώνοντας ότι οι προσπάθειες να πείσει τον Κατσώνη δεν απέδωσαν , ούτε και να λάβει τις προμήθειές που του έφερνε . .. επέστεψε φέρνοντας επιστολή στον κ. Γιάρη από τον Συντ. Κατσώνη , η οποία διαβίβαζε ένα Μανιφέστο , που περιείχε τους λόγους που τον ανάγκασαν στην ανάγκη να λάβει τα μέτρα που έλαβε και διακήρυξη των μελλοντικών προθέσεών του. Αυτό το μανιφέστο για την αυθεντικότητα του οποίου έχουμε λόγους που πείθουν , είναι γραμμένο στην νέα ελληνική , μεταφράστηκε σωστά στα ιταλικά ,… ένα αντίγραφο του οποίου έχω την τιμή να σας εσωκλείω….»

Ο Ι.Α. συναντήθηκε με τον Κατσώνη στο Πόρτο Κάγιο 1 ½ μήνα πριν την τελευταία μάχη του , που έγινε πιθανόν στις 28 Ιουνίου 1792. Και 1 μήνα μετά την εγκατάσταση του στην βάση τον Απρίλιο του 1792 . δέχτηκε επίθεση των Τούρκων στη βάση του εκεί. Ακόμα και η Γαλλία, φοβούμενη για τα εμπορικά της συμφέροντα, αφού από την περιοχή περνούσαν αρκετά γαλλικά εμπορικά πλοία, έστειλε δύο γαλλικά πολεμικά μονόκροτα, τα οποία, με τη συνεργασία 30 οθωμανικών πλοίων, επιτέθηκαν κατά του στόλου του Κατσώνη. Μετά από τρεις μέρες αντίσταση και δεινή σφαγή όσων αποβιβάζονταν από τους πολεμίους, κι αφού είχε σχεδόν χάσει τη μάχη, με δώδεκα συντρόφους του διέπλευσε στα Κύθηρα.

Ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος στην Ζάκυνθο , πράκτορας του Λ. Κατσώνη.

Ο Ι.Α. ευρισκόμενος στην Ζάκυνθο λειτουργεί ως πράκτορας του Λ. Κατσώνη και μάλιστα σε χρόνο μετά την Υπογραφή της Συνθήκης του Ιασίου τον Ιανουάριο του 1792 , οπότε και έληξε ο 2^ος Ρωσοτουρκικός πόλεμος με βαριά ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Είναι η περίοδος που ο Λ. Κατσώνης συνεχίζει την απέλπιδα επαναστατική προσπάθεια μόνος του εγκαταλελειμμένος από τους Ρώσους. Και στην πιο δύσκολη στιγμή του Λ. Κατσώνη , ο Ι. Ανδριανόπουλος του παραμένει πιστός , ως πραγματικός « Λαμπρινός».

Κέρκυρα 4 Μαΐου 1792 .Έγγρ. αριθμ. 34 – Ο Γενικός Προβλεπτής προς τον Δόγην. (17)

«…καταντά οσημέραι ενοχλητικώτερα η υπόθεσις των Ρώσων πειρατών , διότι ο αρχηγός τους Λάμπρος Κατσώνης , ίσως δεν έχει καμία άλλη οικονομική ευχέρεια , προσπαθεί να εξεύρει τα μέσα δια της βίας , δια της ανατροπής πάσης πειθαρχίας και δια της παραβιάσεως παντός δικαίου και η τακτική αυτή ακολουθείται θανασίμως από ένα εσμό προγεγραμμένων και απελπισμένων , αυτών δηλ. που αποτελούν τα πληρώματα του ακατανόμαστου στολίσκου …ανέφερα εις τα προηγούμενα έγγραφα , διάφορα επεισόδια δημιουργηθέντα υπό του Στολίσκου του Κατσώνη…Τώρα μου γράφουν ο Διοικητής της Ζακύνθου και ο αρχηγός της ναυτικής μοίρας Μόρο , ότι έφθασαν τα πράγματα εις τον κολοφώνα της απειθαρχίας , καθ’ όσον ούτε την Ρωσική σημαία σέβονται πλέον οι πειρατές του Κατσώνη.. Ηυρίσκοντο εις τον όρμο της Ζακύνθου ένα εμπορικό σκάφος υπό τον πλοίαρχον κάποιον Παντελή Μανιάτη , με ρωσική σημαία , προερχόμενο εκ Τεργέστης φέρον πλούσιο φορτίο δια την Σμύρνη. Το πλοίο ήτο εφοδιασμένο με δίπλωμα του κόμητος Gibbs Ναυάρχου και με πιστοποιητικά των προξένων Τεργέστης και Ραγούζας …Την 25 λήξαντος Απριλίου ο πλοίαρχος ήταν εις την ξηράν με το μεγαλύτερο μέρος του πληρώματος , ότε εθεάθη καταπλέον ρωσικό πειρατικό με πλοίαρχο κάποιο Φίλιππο Κονδαρή , υπολοχαγό , ο οποίος αποβιβασθείς ενεχείρισε μια επιστολή εις κάποιον καπιτάνιο Γιάννην Ανδριανόπουλον , επονομαζόμενον Αναγνώστην , όστις επερνούσε ως πράκτωρ του Ρωσικού στολίσκου του Κατσώνη. Επλησίασαν κατόπιν το εμπορικό και τοποθέτησαν επ’ αυτού το πλήρωμα του πειρατικού , το έδεσαν με τούτο και αποπειράθηκαν να αποπλέυσουν…προ τοιαύτης βιαίας πράξεως έτρεξεν ο πλοίαρχος Μανιατάκης με τους άνδρες του εις τον Ρώσο πρόξενο Δαμιανό Ζαγορούσκι τον οποίο παρεκάλεσαν να ζητήσει την επέμβαση του Διοικητή και την προστασία του δια την απελευθέρωση του Εμπορικού ούτινος περιφρονήθη η αυτοκρατορική σημαία. ..προσέτρεξε ο αρχηγός της ναυτικής μοίρας Μόρο , για να προασπίσει την διασυρθείσα αξιοπρέπεια του Δημοσίου ονόματος εις τον λιμένα της Υμετέρας Γαληνοτάτης και κατώρθωσε να συλλάβει το πειρατικό και να απελευθερώσει το εις αυτό δεμένο εμπορικό και τοποθέτησε ικανή φρουρά και πολεμικά πλοιάρια πέριξ των δύο …εγνώσθη ότι η επιστολή εκείνη που έφερεν ο διοικητής του πειρατικού Φίλιππος εις τον Ανδριανόπουλον ήτο του Λάμπρου Κατσώνη , ο οποίος διέτασσε αντεκδικήσεις κατά του Ρωσικού εμπορικού , διότι – έγραφεν ούτος-δεν θεώρησε καθήκον του να παρουσιασθεί προς του ιδίου , μόλις εισήλθε εις τα επ’ αυτού ελεγχόμενα ύδατα … ούτος φρονεί ότι το καθήκον τούτο το έχουν πάντα τα ρωσικά πολεμικά και εμπορικά πλοία που διέρχονται από τα μέρη ταύτα…μοι επεδόθη επιστολή και παρά του ενταύθα Ρώσου προξένου Μπενάκη , ο οποίος καταδικάζει ανεπιφύλακτα τα γενόμενα εις τον λιμένα της Ζακύνθου αντίθετα προς κάθε έννοια πειθαρχίας και αποδίδει μάλλον τα πάντα εις την αυθόρμητο διάθεση του πληρώματος να διαρπάσουν το φορτίο … με παρακαλεί τέλος να διατάξω όπως κρατηθεί το πειρατικό το ενεργήσαν την επίθεση κατά του εμπορικού χρησιμοποιουμένης , εν ανάγκη , και της βίας …Έδωκα τας αναγκαίας διαταγάς εις τον ευγενή Μόρο.

Κέρκυρα 4 Μαΐου 1792

Τελευταία ναυμαχία στο Πόρτο Κάγιο.

Εικ. Η τελευταία ναυμαχία του Λ. Κατσώνη στο Πόρτο Κάγιο.

Στα μέσα Ιουνίου ο Τουρκικός Στόλος απέκλεισε το Πόρτο Κάγιο και προετοιμάζει επίθεση από θάλασσα και ξηρά. Η Τουρκική Μοίρα και το Γαλλικό πλοίο έθεσαν το ναυτικό ορμητήριο του Λ. Κατσώνη υπό τα συνεχή και καταιγιστικά πυρά του πυροβολικού , καταστρέφοντας τα πολυβολεία της παράκτιας άμυνας και τις εγκαταστάσεις της επιφέροντας ζημίες στα πλοία του Κατσώνη, που ήταν αγκυροβολημένα. Στην συνέχεια έκαναν έφοδο . Κατά την διάρκεια τριών ημερών οι άνδρες των πλοίων του Κατσώνη και οι άνδρες του Ανδρούτσου αμύνονταν απελπισμένα και επίμονα , απέκρουαν επιτυχώς τις πολυάριθμες επιθέσεις των Τούρκων , οι οποίοι συνέχιζαν την επίθεση με αμείωτη ένταση. Η κατάσταση γινόταν κρίσιμη καθώς δεν είχαν κανένα να τους βοηθήσει. Οι δυνάμεις των αμυνόμενων στέρευαν . Η κατάσταση των για του πολιορκημένους έγινε ακόμα πιο πολύπλοκη ύστερα από την έναρξη των Επιχειρήσεων ενός σώματος αποτελούμενο από 7000 κατοίκους της Μάνης με διοικητή τον Μπέη της Μάνης Τζανέτο Γρηγοράκη. Ο Μπέης περίμενε πολύ καιρό , αναγκάστηκε όμως να υποχωρήσει στις κατηγορηματικές απαιτήσεις της Τουρκικής Στρατιωτικής Διοίκησης και των κεντρικών αρχών , και να αρχίσει την επίθεση στο Πόρτο Κάγιο με όλες τις δυνάμεις που διέθετε.

Ο Λ. Κατσώνης , βλέποντας το αδιέξοδο της περαιτέρω αντίστασης , αναγκάστηκε να αφήσει την οχυρωμένη του Βάση στα Νότια της Πελοποννήσου και με τους πλέον εμπείρους άντρες του να διαφύγει στα Κύθηρα και στην συνέχεια κρυφά από τις τουρκικές αρχές , να μεταβεί στο νησί της Ιθάκης . Εκεί , σκόπευε να συγκεντρώσει τους σκορπισμένους συνεργάτες του και να συνεχίσει περαιτέρω την ένοπλη αντίσταση. Οι Βενετικές αρχές , δεχόμενες ισχυρά πίεση από την πλευρά των Τούρκων και των συμμάχων τους , αναγκάστηκαν εντέλει να εκφράσουν την δυσαρέσκειά τους στην παραμονή του Λ. Κατσώνη στην επικράτεια τους και να του αρνηθούν το άσυλο. Ο Λ. Κατσώνης αναγκάζεται να κρύβεται ουσιαστικά από όλους : « δύο χρόνια συντηρείτο με ελεημοσύνες και ήταν εξορισμένος απ’ όλα τα μέρη σαν να είχε κηρυχθεί προδότης»

Αυτό ήταν το τίμημα για την επαναστατική του κίνηση εναντίον της επίσημης πολιτικής της Ρωσικής Κυβέρνησης και τους όρους της συνθήκης ειρήνης που υπογράφηκε στο Ιάσιο.

Για το παράπτωμα αυτό και πολύ μεγεθυμένο στα μάτια της Κυβέρνησης και της Αικατερίνης ΙΙ από τις δυσφημήσεις και τις κακοπροαίρετες συκοφαντίες των εχθρών και όσων των φθονούσαν, « όσοι υπηρετούσαν μαζί του κρεμάστηκαν – θυμόταν εκ των υστέρων ο Λ. Κατσώνης – και εμένα τον ίδιο με κατέδωσαν στους εχθρούς , από τους οποίους κρυβόμουν προκειμένου να διαφυλάξω τη ζωή μου σε Τουρκικό έδαφος.»

Εικ. Λ. Ανδρούτσος

Ο Ιωάννης Ανδριανόπουλος στην Αγία Πετρούπολη.

Η Ρωσία αναγνωρίζοντας την προσφορά του Ι. Αναγνωστόπουλου στους δύο Ρωσοτουρκικούς πολέμους , του απονέμει τον βαθμό του Ταγματάρχη του ρωσικού στρατού.

Ο Ι. Αναγνωστόπουλος διεκδικεί και επί πλέον αποζημίωση για την προσφορά του στον 2^ο Ρωσοτουρκικό Πόλεμο , ιδιαίτερα για την συμμετοχή του στον ρωσικό Στολίσκο του Λ. Κατσώνη .

Την 7 Απριλίου 1794 δημιουργείται μια επιτροπή για την αποκατάσταση όλων όσων ενεπλάκησαν στο εγχείρημα του Λ. Κατσώνη. Ειδικότερα η «Επιτροπή για την εξέταση των αξιώσεων ως τον πρώην στόλο στο Αρχιπέλαγος» με Διάταγμα της Αυτοκράτειρας , Αικατερίνης Β΄.

Πρέπει να σημειωθεί ότι με το Διάταγμα της Αυτοκράτειρας καθορίστηκε αυστηρά η προθεσμία υποβολής των παραπόνων και καταγγελιών προς την Επιτροπή « Από τους εδώ διαμένοντας ( Στην Αγία Πετρούπολη) μισός χρόνος και από τους διαμένοντας εις το εξωτερικό δύο χρόνια από την έναρξη των εργασιών της Επιτροπής , δηλ. στις 5 Μαΐου 1794.

Οι ενάγοντες κατατάσσονται δε δύο λίστες . Στην πρώτη καταγράφονται οι χρηματοδότες του Λ. Κατσώνη και στην δεύτερη όσοι πολέμησαν στον πλευρό του.

Στην 2^η λίστα καταγράφεται ο Ιωάννης ή Αναγνώστης Ανδριανόπουλος:

« …3. Ταγματάρχης Αναγνώστης Ανδριανόπουλος για μισθούς και δαπάνες 21.405 πιάστρα και 4 παράδες….» (18), (19)

Αυτό είναι το θέμα του , για το οποίο αναφέρει στην επιστολή του, προς τον αδελφό του πρωτοσύγκελο Άνθιμο στου Γαργαλιάνου , από την Αγία Πετρούπολη , την 4 Μαΐου 1795.

Απόσπασμα της Επιστολή προς τον Άνθιμο:

«Πανοσιώτατε και ημέτερε αυτάδελφε άγιε πρωτοσύγγελε Κύριε Κύριε Άνθιμε , την υμετέραν πανοσιότητα ευλαβώς προσκυνώ […]

Αι υποθέσεις μου ακόμη δεν έλαβον τέλος , όθεν και δεν ηξεύρω τι να σας γράψω , επειδή και δεν λαμβάνω καμίαν αποφασιστική απόκρισιν παρά της κομμήσειας , όπου εδιωρίσθη δια να θεωρήση τας αυτάς υποθέσεις όλας , παρά με πληρώνουν με το σήμερον και με το αύριον , ελπίδας όμως μοι δίδουν καλάς , πλην Κύριος οίδε τι τέλος έχουν να λάβουν […]

Αι δε ευχαί σας είησαν μοι βοηθαί και φύλαξις δι’ όλην μου την ζωήν .

Πετρούπολις 4 Μαΐου 1795.

Της υμετέρας πανοσιότητος

Ο γνήσιος αυταδελφός και ευλαβής δούλος σας .

Μη μπικραινόμαστε , αδελφέ , δια λόγου μου , τι τα βασίλεια έτσι έχουν μωρογάρια μα ότι άργησα δε θέλει μωρογάρι εδώ περισσότερο , ελπίζω στον πανάγαθο θεό , ογλήγορα θέλω μισίνο και καλήν μας αντάμωσιν να δώση ο θεός , άλλο δε σε παρακαλώ , να έχης την έννοια του Αντωνάκη.

μαγγηόρος αναγνόστης αντριανόπουλος.

Ο Αντωνάκης είναι ο Αντώνιος Αγαπηνός , προεστός και οπλαρχηγός των Γαργαλιάνων , παππούς του μακεδονομάχου Σαράντου Αγαπηνού ή Τέλλου Άγρα.

Η Επιτροπή εξέταζε προσεκτικά κάθε παράπονο που υποβαλλόταν και έβγαζε αρκετά βάσιμα και τεκμηριωμένα συμπεράσματα , στα οποία στηρίχθηκε η Αικατερίνη ΙΙ , και μετά τον θάνατό της ο Παύλος Ι , για να λάβουν την τελική απόφαση που, κατά κανόνα , ανακοινωνόταν δημόσια στην εφημερίδα « Τα νέα της Αγίας Πετρούπολης» […] στο Νο 83 της 16^ης Οκτωβρίου 1797 η εφημερίδα γνωστοποιούσε « Σύμφωνα με την Τσαρική απόφαση της Αυτής Αυτοκρατορικής Υψηλότητας , ανακοινώνεται από τον Στρατηγό -εισαγγελέα : Στον Ταγματάρχη Αναγνώστη Ανδριανόπουλο , στην αίτηση που υπεβλήθη από αυτόν προς την Αυτής Αυτοκρατορική Υψηλότητα με θέμα την χορήγηση προς αυτόν μισθού για την υπηρεσία του στον Στόλο του Συνταγματάρχη Λάμπρου Κατσώνη , ακολούθησε Τσαρική Διαταγή στην οποία απορρίπτεται η ικανοποίηση του αιτήματός του , καθώς ο Ανδριανόπουλος υπηρέτησε στον Στόλο του Κατσώνη , σαν αρμαδώρος (20) και έκανε τον αγγελιοφόρο στο νησί της Ζακύνθου χωρίς μισθό. …» (21)

Η δικαίωση του Σωτηρίου Λυριτζή.

Ο Ι. Ανδριανόπουλος κατηγορήθηκε ως «φιλότουρκος», τόσον αυτός όσον και ο αδελφός του πρωτοσύγκελος Άνθιμος από τον Τάσο Γκριτσόπουλο και τον Κυριάκο Σιμόπουλο (22), με αφορμή ένα απόσπασμα της επιστολής του Ι. Ανδριανόπουλου προς τον Άνθιμο της 4 Μαΐου 1795 , από την Αγία Πετρούπολη , ότι δήθεν κατέδωσε το δήθεν «επαναστατικό κίνημα των Μανιατών του 1795» . Όμως αυτό , όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα είναι , μια επιστημονική πλάνη , και μια κατάφορος αδικία προς τον αγνό αγωνιστή της Ελευθερίας , Ιωάννη Ανδριανόπουλο.

Ο Σωτήριος Λυριτζής σθεναρά απέκρουσε τις άδικες κατηγορίες , με πολύ λιγότερα ιστορικά δεδομένα από ότι έχουμε σήμερα , με όπλο την ορθή κρίση , την αξιοθαύμαστη ικανότητα να συνδυάζει τις πληροφορίες με τα γεγονότα , να κάνει υποθέσεις που επιβεβαιώνονται σήμερα και κυρίως να έχει βαθιά γνώση της Ιστορίας . Προς τούτο δημοσίευσε 3 πραγματείες με αυτό το θέμα. Γι’ αυτό και παραμένει ένας απαράμιλλος μελετητής της Ιστορίας.

Αποκαλυπτικός ο Γιούρι Πριάχιν , στο έργο του «Ο Λάμπρος Κατσώνης στην ιστορία της Ελλάδας και της Ρωσίας» , σελ. 87-89:

«…Επίσημη έκκληση του Υποστρατήγου Β.Σ. Τομαρά , σταλμένη με την προτροπή του Χιλίαρχου Λάμπρου Κατσώνη , προς τους διακεκριμένους και έχοντας κύρος αντιπροσώπους του πληθυσμού της Μάνης , σχετικά με την δημιουργία νέας έδρας – Βάσης για τον Ενωμένο στόλο στο νότιο άκρο της Χερσονήσου της Πελοποννήσου , μεταφέρθηκε διαμέσου του Νικολάου Κασίμη και των άλλων αγγελιοφόρων στην Πελοπόννησο και σχετικά γρήγορα απέφερε θετικό απ’ όλες τις απόψεις αποτέλεσμα που ικανοποιούσε τους πάντες. Ήδη στις 3 Αυγούστου 1791 , ο έμπιστος όλων των Ελλήνο- Ρώσων στην Μάνη , καπετάν Δημήτριος Γρηγοράκης έφθασε από την Μάνη στον Κάλαμο , στον Υποστράτηγο Τομαρά και του παρέδωσε την αίτηση « Έγγραφο των κατοίκων του Πόρτο Κάγιο και Πογκανιά στη Μάνη» , στο οποίο με την σύμφωνη γνώμη των κατοίκων της περιοχής , ικανοποιούνται όλα τα βασικά αιτήματα και επιθυμίες των Ρώσων σ’ ότι αφορά στην δημιουργία στο έδαφός τους μονίμου αγκυροβολίου του Ρωσικού Στόλου και επίσης στη δημιουργία Ναυτικής Βάσης του Ρωσικού Στόλου.

Στο συγκεκριμένο ιστορικό ντοκουμέντο , εξηγούνται μία προς μία οι θέσεις και οι αποφάσεις των Μανιατών. Οι σημαντικότερες από αυτές , που αφορούν στον Στόλο και την Βάση του , είναι οι ακόλουθες:

« … Δεύτερο: Προς ικανοποίηση της επιθυμίας της Εξοχότητάς Σας , παραχωρούμε τα μέρη μας στην βάση σας και το λιμάνι στον Στόλο

Τρίτο :Για την προστασία Σας θα έχουμε περίπου 3000 άνδρες του πεζικού , και θα προσπαθήσουμε όσο μπορούμε περισσότερο να βρούμε και άλλους για την φύλαξη των πλοίων σας .

Τέταρτο: επιπλέον δεσμευόμαστε να βοηθήσουμε την εξοχότητά Σας και στη θάλασσα , με την προϋπόθεση να θελήσουν οι δικοί μας να υπηρετήσουν στα πλοία…

Έβδομο: Όλοι εμείς οι αξιωματικοί δεσμευόμαστε να υπηρετήσουμε την εξοχότητά Σας μόνο στην ξηρά και όχι στην θάλασσα.

Όγδοο: Όσοι από εμάς υπηρετήσουν , θα τελούν υπό την ηγεσία του Αντώνη Γρηγοράκη ( καπετάνιου , θείου του Δημητρίου Γρηγοράκη ) και αυτός οφείλει να δίνει τις αναφορές του μόνο στην Εξοχότητά Σας , ως Ανώτατο Διοικητή , και στην συνέχεια στον κύριο χιλίαρχο Λάμπρο Κατσώνη , πιστό στην υπηρεσία της Αυτής Υψηλότητας και ο οποίος μας έκανε πρόταση για αυτήν την επιχείρηση ήδη από το προηγούμενο έτος.

Ενδέκατο: Ζητάμε ταπεινά από την Εξοχότητά Σας ως επιβεβαίωση όλων των αυτών να μας δώσει ένα έγγραφο με την υπογραφή σας και με την βεβαίωση ότι τα αιτήματά μας Σας ικανοποιούν , έγγραφο το οποίο μπορώ να το παραδώσω στην πατρίδα μου , ώστε να δώσω δυνάμεις στα αδέλφια μου.

Αυθεντικά υπογεγραμμένο από τον Δημήτριο Γρηγοράκη» Έτσι από τα μέσα Αυγούστου του 1791 ο Ρωσικός Στόλος έχει και Βάση….»

Παρ’ όλα αυτά οι Μανιάτες , έδωσαν το τελειωτικό κτύπημα στον Λ. Κατσώνη , όταν κατά την τελευταία ναυμαχία στο Πόρτο – Κάγιο 7000 Μανιάτες στην πιο δύσκολη στιγμή της μάχης , επιτέθηκαν εναντίον τους με επικεφαλής τον Μπέη της Μάνης , Τζανέτο Γρηγοράκη.

Το 1795 δεν έγινε κανένα εγχείρημα για Επανάσταση στην Μάνη και βεβαίως η Ρωσία είχε τακτοποιήσει τις σχέσεις με την Οθωμανική Αυτοκρατορία , ιδίως μετά την Γαλλική Επανάσταση που είχε αλλάξει τον κόσμο και οι ηγεμονικές δυνάμεις της Ευρώπης ήταν επιφυλακτικές σε κάθε νέο επαναστατικό εγχείρημα.

Οι Ρώσοι επανήλθαν στο Αρχιπέλαγος και το Ιόνιο τον Αύγουστο του 1798 πολεμώντας με την Γαλλία και σε απόλυτη συνεργασία με την Πύλη και τον Αλή πασά των Ιωαννίνων , όταν ο ρωσικός στόλος , υπό τον ναύαρχο Ουσακώφ «απελευθέρωσε» τα Ιόνια νησιά από τους Γάλλους και πέρασαν στην δικαιοδοσία της Ρωσίας.

Παραπομπές:

(1) δερβετζής πασάς , είναι ο διοικητής της φρουράς των δρόμων.

(2) μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα ότι προς το τέλος του 1787 ο Αλή είχε κατορθώσει να θέσει υπό τον έλεγχό του τα Γιάννενα και όλο το πασαλίκι. […] ένας από τους αλληλογράφους του Λ. Μπενάκη γράφει : « όλοι λένε ότι οι πράξεις του οδηγούν στο να γίνει ανεξάρτητος και με την πρώτη ήττα των Τούρκων να γίνει ένας δεύτερος Μαχμούτ πασάς» .

(3) Ο Λιβέριος Μπενάκης ήταν γιός του προεστού Παναγιώτη Μπενάκη , αρχηγού των Ελλήνων στα Ορλωφικά και της Ζαχαρούλας Μπενάκη που φιλοξενήθηκε το 1798 εις τους Γαργαλιάνους .Ο Λ. Μπενάκης ήταν πρόξενος της Ρωσίας στην Κέρκυρα , με πολυσχιδή δράση , που είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας . Πάντως αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι χειριζόταν προσωπικά την πολιτική της Ρωσίας στην Αλβανία και την Ήπειρο , όπως αποδεικνύουν Ρωσικά Αρχεία , όπου υπάρχουν πυκνές αναφορές του για τα δρώμενα στις ως άνω περιοχές , προς την το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Αυτοκρατορικής Ρωσίας.

(4) Γκριγκόρι Αρς , σελ. 145-160.

(5) Κίλια πόλη στο Δέλτα του Δούναβη μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας .

(6) Οφικίαλος Ρούσος = εντεταλμένος , ορισμένος υπεύθυνος , από του Ρώσους

(7)Η Ήπειρος διακρινόταν σε παλαιά , νότια της Χειμάρρας και μέχρι τον Αμβρακικό Κόλπο και σε Νέα άνω αυτής , με απροσδιόριστα τα βόρεια σύνορα.

(8) Ο ηγούμενος Ιωσήφ Γκινάκας , εκ Πρεβέζης αγωνίσθηκε για την ελευθερία της πατρίδας ,στο πλευρό του Λ. Ανδρούτσου , πατέρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου και του Λ. Κατσώνη . Ήταν στην επιτροπή των Σουλιωτών που επισκέφθηκε στην Αγία Πετρούπολη την Ρωσική Αυλή , όπου και ζήτησαν την βοήθεια των Ρώσων στο πόλεμο των Σουλιωτών με τον Αλή Πασά . Ήταν ένας από του «δώδεκα νομάτους» που φυλακίσθηκε μαζί με τον Λ. Ανδρούτσος στη φρικτά κάτεργα της Κωνσταντινούπολης μετά την παράδοσή του από του Ενετούς στους Τούρκους . Λίγες πριν τον φρικτή εκτέλεση του Λ. Ανδρούτσου ο Ιωσήφ Δκινάκας όπως και ο Πάνος Τζήρας με παρέμβαση της Ρωσίας , διέφυγαν την εκτέλεση. Ήταν ηγούμενος στην Μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλ . Η μονή είναι κτισμένη στο Ζάλογγο που έγινε θρύλος λόγω της πτώσης από την κορυφή του βράχου των Σουλιωτισσών , και πολύ κοντά στην αρχαία Κασιώπη. Το 1777 ο Κοσμάς ο Αιτωλός έμεινε εδώ ένα μήνα και στη συνέχεια επισκέφτηκε τη μονή Λεκατσά.

(9) Ο ταγματάρχης Χρήστος Κίρκος (19 Μαρτίου 1803 έως 20 Οκτωβρίου 1809 , οπότε και γύρισε στην Ελλάδα. ( Ιστορία Μπαλακλάβας , σελ. 110)

(10) Ο Ανδρέας Μπούας συνέχισε τον αγώνα εναντίον των Τούρκων στην Θάλασσα.

(11) Ο Λακιώτης σουλιώτης , συμμετείχε στην επιτροπή των Σουλιωτών που πήγε στην Αγία Πετρούπολη εκ μέρους των Σουλιωτών.

(12) Πάνος Τζήρας από τα Γιάννενα , η πορεία του ήταν ταυτόσημη με αυτή του ηγουμένου Ιωσήφ Γκινάκα . Διεβλήθη στο Λ. Μπενάκη και στην Ρωσική αυλή τον οποίον αποκαλούσαν αλχημιστή ή καλλιόστρο των Ιωαννίνων , πλην όμως η συμμετοχή του στο πλευρό του Λ. Ανδρούτσου και του Λ. Κατσώνη αποστομώνει τους κατηγόρους του.

(13) Λουιζέ Σωτήρης / Aloysius Sottiri, “Λόγοι περί της εκπορεύσεως του Θείου Πνεύματος και της μυστικής του Θεανθρώπου Κυρίου ημών Ευχαριστίας / πόνημα Λουίζε Σωτήρη του εν ιατροίς και συνταγματάρχου της αυτοκρατορίας των Ρώσσων. Νυν πρώτον εκδοθέντες δαπάνη των Κων. Γεωργίου Μπιτζίνου εξ Ιωαννίνων και Νικολάω Ποποβίτζη”, Εν Ελευθερουπόλει [Τεργέστη], αψπζ. [1787]. Κατά τον Ζαβίρα: ο συγγραφέας ονομάζετε Λουΐζης σωτήρι, ο εκ της νήσου της αγίας Μαύρας, (Λευκάδας) Ιατροφιλόσοφος και συνταγματάρχης του βασιλείου της Ρωσσίας. Κατά τον Θωμά Παπαδόπουλο, Σωτήρης Αλούσιος ή Λουίζε Λουδοβίκος, SOTERI Luigi Σωτήριος Αλούς, ή όπως υπογράφει ο ίδιος στο παρόν βιβλίο Aloysius Sottiri, ενώ σε βιβλίο του το 1814 αναφέρεται ως Λουδοβίκος Σωτήρης Μαγιόρος..`

(14) Στάμου Παν. , σελ.492 , Π. Χιώτου Ιστορικά Απομνημονεύματα , Κέρκυρα 1863 σελ. 475 Βλ. Eton Tableau tom.1, p 89. Το μανιφέστο διένειμε ο ταγματάρχης Σωτήρης στην Ήπειρο , την Αλβανία , την Πελοπόννησο και τα νησιά. , το μανιφέστο ευρέθη εις και δημοσιεύτηκε από Εμ. Πρωτοψάλτη στο Η Επαναστατική Κίνησις των Ελλήνων κατά τον Β΄ Ρωσοτουρκικό πόλεμο , Δελτίο της ΙΕΕΕ, τόμος 14 /1960 . σελ148.

(15) Στάμου Παν. , σελ. 212.

(16) Ό Σπυρίδων Φορέστης, μέλος της γνωστής ζακυθινής οικογένειας, έπαιξε σημαντικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της Επτανήσου στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Μολονότι αναφέρεται συχνά άπο τις πηγές, ή προσωπικότητα

και το έργο του δεν έχουν εξεταστεί ιδιαίτερα και συστηματικά, και αυτό αφήνει κενά και ασάφειες” π.χ. πριν διοριστεί Resident Minister στην Κέρκυρα, αναφέρεται ως πρόξενος τής Βρετανίας άλλοτε στην Κέρκυρα, άλλοτε στη Ζάκυνθο και άλλοτε στην Ήπειρο, στην τελευταία περίπτωση ίσως γιατί συγχέεται με το γιό του Γεώργιο.

Ήταν ένθερμος υποστηρικτής των βρετανικών συμφερόντων στην περιοχή και ή κατάληψη τής Ζακύνθου από τους Βρετανούς οφείλεται σε μεγάλο μέρος στις ενέργειες του.

(17) Μέρζτιος Κων/νος σελ. 38.

(18)Στάμου Παναγιώτη , σελ. 530

(19) Στην ΙΕΕΕ(( Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος) υπάρχει δερματόδετο βιβλίο , με αριθμό αρχείου 338 , το οποίο περιέχει στη ρωσική γλώσσα τις αποφάσεις της ειδικής επιτροπής της Αγίας Πετρούπολης , που έκρινε τις απαιτήσεις αποζημίωσης για την με οποιοδήποτε τρόπο συμμετοχή τους στο στόλο του Λάμπρου Κατσώνη.

(20) αρμαδόρος αρσενικό , (ναυτικός όρος, παρωχημένο, επάγγελμα) ο υπεύθυνος για την αρματωσιά, για την εύρεση των αναγκαίων εξαρτημάτων ενός πλοίου.

(παρωχημένο) εφοπλιστής, καραβοκύρης.

(21)Πριάχιν Γιούρι , σελ. 137

(22) Ο αδελφός του ( του πρωτοσύγκελου) Αναγνώστης , που βρισκόταν στην Ρωσία , κατέδωσε , δια μέσου του πρωτοσυγκέλου , στους Τούρκους τη μυστική επαναστατική αποστολή του Μανιάτη Δημητράκη Κουστο- Γρηγοράκη ( Τάσου Γκριτσόπουλου . «Μια επιστολή προς τον πρωτοσύγκελον Ανδριανόπουλον» Πελοποννησιακά τ. Γ-Δ ( 1958 -1959) σελ. 404 κ.ε. ) «Ο Άνθιμος Ανδριανόπουλος ήταν τουρκόφιλος , όπως και ο αδελφός Αναγνώστης και καταπολεμούσε κάθε κίνηση που θα μπορούσε να βλάψη το δοβλέτι» . «Οι Ρώσοι είχαν υποθάλψει από το 1795 κάποια επαναστατική κίνηση στην Μάνη . Ο Δημητράκης Κουτσο- Γρηγοράκης ταξίδευσε στην Μόσχα , ονομάστηκε μαγγιόρος , εφοδιάστηκε με έγγραφα και χρήματα και ανέλαβε μυστική αποστολή στο Μωριά» Κ. Σιμόπουλου . Ξένοι ταξιδιώτες Στην Ελλάδα .

Βιβλιογραφία :

1.Πριάχιν Γιούρι . Ο Λάμπρος Κατσώνης στην ιστορία της Ελλάδας και της Ρωσίας , επιμέλεια Στάμου Παναγιώτη , Αθήνα 2005 .

2. Στάμου Παναγιώτη «Ο Αξιωματικός Λάμπρος Κατσώνης και ο Ρώσικος στολίσκος στο Αιγαίο» , Εκδόσεις Παπασωτηρίου , Αθήνα 2011.

3. Γκριγκόρι Λ.Αρς , Η Αλβανία και η Ήπειρος στα τέλη του του ΙΗ΄ και στις αρχές του ΙΘ΄ αιώνα . Τα Δυτικοβαλκανικά Πασαλίκια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. , Gutenberg , Αθήνα 1994 .

4. Λυριτζής Σωτήριος , Γαργαλιάνοι Ο Τόπος και η ιστορία του. Μελετήματα .

Οι εκ Γαργαλιάνων Αδελφοί Ανδριανόπουλοι , Άνθιμος και Ιωάννης .

Η Μπενάκαινα στους Γαργαλιάνους.

Μία πληροφορία περί οργανώσεως Επαναστατικού Επιχειρήματος εις την Μάνη ( 1795)

Δήμος Γαργαλιάνων 2000.

5. Τάσου Γκριτσόπουλου . «Μια επιστολή προς τον πρωτοσύγκελον Ανδριανόπουλον» Πελοποννησιακά τ. Γ-Δ ( 1958 -1959.

6. Κ. Σιμόπουλου , Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα. τ. Γ1 Αθήνα 1975.

7. ΓΑΚ Συλλογή Βλαχογιάννη .Στ. 11

8. Πρωτοψάλτη Εμμανουήλ. Η Επαναστατική Κίνησις των Ελλήνων κατά τον Δεύτερον επί Αικατερίνης Β΄ Ρωσοτουρκικόν Πόλεμον (1787 – 1792) Αθήνα 1959

9. Μέρτζιος Κωνσταντίνος Δ. Νέαι ειδήσεις περί του Λάμπρου Κατσώνη και του Ανδρούτσου εκ των Αρχείων Βενετίας .Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών , τόμος 23 , αριθ. 3 , Αύγουστος 1957 .

10. Κοσομούλης Νικόλαος , Ενθυμήματα Στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων (1821-1833) τόμος Α΄, Αθήνα 2005.

11. Σωκράτης Αγγελίδης – Ορέστης Αγγελίδης, Η Ιστορία του Ελληνικού Τάγματος Πεζικού της Μπαλακλάβας της Κριμαίας (1774-1860)- Εκδόσεις Ερωδιός .

12. Ευγένιος Τάρλε , Ο Ναύαρχος Ουσακώφ στα Ιόνια Νησιά , εκδόσεις Εκάτη , Αθήνα 2002.