Το ΙΟC, Διεθνές Συμβούλιο Eλαιοκομίας, είναι ένας διεθνής οργανισμός υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης Ολομέλειας πολλοί εκπρόσωποι χωρών έμειναν με το ‘’στόμα ανοιχτό’’ από τις αποφάσεις για την ανανέωση των θέσεων από νέα πρόσωπα .
Η Ιταλία είχε να αντιμετωπίσει διάφορα κακά νέα όπως την αποπομπή του επικεφαλής του χημικού εργαστηρίου του ΙΟC.
Όπως γράφει ο Alberto Grimelli, διευθυντής του TeatroNaturale.it: «Σε λιγότερο από μία ώρα μετά την επανεκλογή του Τυνήσιου, Abdelladif Ghedira, ως Εκτελεστικού Διευθυντή –πρόκειται για την πιο ισχυρή θέση κλειδί- όπως επίσης και του Ισπανού Jaime Lillo ως αναπληρωτή του και γενικού διευθυντή επιστημονικής έρευνας, μάθαμε την ‘’καλή είδηση’’ για τον Ιταλό επικεφαλής του χημικού εργαστηρίου του ΙΟC: απολύθηκε. Το κίνητρο για την απόλυση ήταν πολύ σουρεαλιστικό: ήταν πολύ καλός, κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου των έξι μηνών, κι άλλωστε ήταν νικητής του σχετικού διαγωνισμού.
Η αντικατάσταση πραγματοποιήθηκε σε χρόνο ρεκόρ, από μία Τυνήσια, ‘’κατά σύμπτωση’’ της ίδιας εθνικότητας με τον εκτελεστικό διευθυντή, έτοιμη να καταλάβει τη θέση του Ιταλού που απολύθηκε.
Ποιος άραγε είναι ο λόγος για μια τέτοια βιασύνη; Μια μαλακότερη στάση απέναντι στη «μεταρρύθμιση» της οργανοληπτικής δοκιμασίας του πάνελ τεστ, σκέπτεται, κι όχι αβάσιμα, ο Alberto Grimelli, διευθυντής του TeatroNaturale.it.
Η πρόταση της Ισπανίας, η οποία εδώ και πολύ καιρό βρίσκεται υπό συζήτηση, στην πραγματικότητα οδηγεί σε αποδυνάμωση της οργανοληπτικής δοκιμής. (Εδώ και πολλά χρόνια, η κοινοτική νομοθεσία επιβάλλει υποχρεωτικά την οργανοληπτική δοκιμασία του πάνελ τεστ. Μόνο αν εξακριβώνεται η απουσία ελαττωμάτων στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, τότε μπορεί να πωλείται στα ράφια των σούπερ μάρκετ καθ όλη τη διάρκεια μέχρι την ημερομηνία λήξης του.
Τι θα ήθελε η Ισπανία (και όχι μόνο); Να μπορεί να διατίθεται στην αγορά σαν “Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο” αρκεί να έχει περάσει τον αρχικό έλεγχο στο στάδιο της εμφιάλωσης ώστε τους υπόλοιπους μήνες μέχρι την ημερομηνία λήξης να μην μπορεί πλέον να αμφισβητηθεί. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε μια ουσιαστική διευκόλυνση για μείγματα ελαίων αμφίβολης προέλευσης και ποιότητας.
Ο Grimelli στο άρθρο του συνεχίζει και εξηγεί πολύ καλά: «Στους διαδρόμους της έδρας του ΙΟC στη Μαδρίτη λέγεται ότι οι εκκαθαρίσεις των Ιταλών θα μπορούσαν επίσης να συνεχιστούν. Είναι ισχυρός ο πειρασμός να δούμε σε αυτή τη σειρά απίστευτων γεγονότων μια συνωμοσία της Τυνησίας και της Ισπανίας ενάντια στην Ιταλία. Ίσως, θα μπορούσε να αποτελεί ένα λάθος. Μια απλοϊκή ερμηνεία, την οποία σκέφτομαι στο μυαλό μου, ειδικά εάν επιβεβαιωθούν οι ειδήσεις που αναφέρθηκαν από την εφημερίδα Olive Oil Times, που θέλει να αναθέτει ο ΙΟC, υπό την ηγεσία του Ghedira, στην εταιρεία Arabffi με επικεφαλής τον φίλο του Hayssam Jaffan, τα καθήκοντα της διάδοσης του προτύπου του ελαιολάδου του ΙΟC στον αραβικό κόσμο. Θα ήταν κάπως περίεργο και ανώμαλο, για άλλη μια φορά χωρίς προηγούμενο, ότι ένας διεθνής οργανισμός, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, να αναθέτει παρόμοιο έργο σε μια ιδιωτική κοινοπραξία εταιρειών που αποκομίζουν κέρδη από το ελαιόλαδο.
Εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε, μαζί με την ιστορική σχέση του Jaime Lillo -του σημερινού αναπληρωτή γεν. διευθυντή του ΙΟC- με τον κόσμο των ισπανικών συνεταιρισμών, ο συνδετικός άξονας που θα μπορούσε να ανακαλυφθεί δεν είναι μεταξύ των κρατών αλλά μεταξύ των λόμπυ: εκείνων των μεγάλων και πολύ μεγάλων ισπανικών συνεταιρισμών με τη μαροκινή και τυνησιακή ελαιοκομική βιομηχανία».
***
Από ελληνικής πλευράς θα ήθελα να σχολιάσω:
1. Το άρθρο αντικατοπτρίζει και απηχεί τις ιταλικές απόψεις και συμφέροντα. Γι’ αυτό ίσως και αποσιωπά την επί πολλά έτη παντοκρατορία της Ιταλίας -επί εποχής Fausto Luchetti- στο IOC (και στην Κομισιόν). O Fausto Luchetti, πρώην στέλεχος της Κομισιόν, είναι εκείνος, που ως εκτελεστικός διευθυντής του IOC έδωσε ζωή και υπόσταση σε ένα υπολειτουργούντα Οργανισμό, διοργανώνοντας τις πρώτες επιτυχημένες εκστρατείες προώθησης της κατανάλωσης και απογειώνοντας τις πωλήσεις ελαιόλαδου στις Η.Π.Α. Το ότι κατηγορήθηκε για τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων του ίσως να ήταν η απαρχή των μετέπειτα αλλαγών συσχετισμών.
2. Το άρθρο είναι εξόχως ενημερωτικό και χρήσιμο, αφορά άμεσα και τα ελληνικά συμφέροντα όπως θα (απο)δείξουμε στη συνέχεια.
3. Το ιταλικό άρθρο φωτίζει με τον πιο εναργή τρόπο τις συγκρούσεις ισχυρών συμφερόντων, όχι μόνο στο προσκήνιο αλλά και στο παρασκήνιο του IOC. O υπογράφων αυτά τα ελληνικά σχόλια έχει επανειλημμένα επισημάνει, γραπτά και προφορικά, σε κάθε ευκαιρία, ότι για πρώτη φορά η Ελλάδα στη διαδρομή του ΙΟC (από το 1953), δε διαθέτει ούτε έναν, έστω χαμηλόβαθμο (;!), υπάλληλο. Δυστυχώς, συνεχόμενες κυβερνήσεις και αρμόδιοι υπουργοί και γραμματείς, όπως ο προσφάτως μετά από θητεία 4,5 ετών απελθών κ. Χ.Κασίμης, παρά το σημαντικότατο έργο που επιτέλεσαν, δεν πρόλαβαν να ασχοληθούν και με το θέμα αυτό, το οποίο δεν είναι καθόλου ταπεινό και ασήμαντο.
4. Πράγματι, το ζήτημα της υποχρεωτικότητας της οργανοληπτικής μεθόδου κατάταξης των παρθένων ελαιόλαδων είναι κορυφαίας, στρατηγικής σημασίας για το ελληνικό ελαιόλαδο, το οποίο διεκδικεί, ως μόνο συγκριτικό του πλεονέκτημα στο διεθνή ανταγωνισμό, την υψηλή του ποιότητα. Και δεν χρειάζονται εδώ περαιτέρω εξηγήσεις.
5. Πράγματι, στο ζήτημα του πάνελ τεστ, τα ελληνικά συμφέροντα συμπίπτουν με τα ιταλικά. Άλλωστε αυτό συμβαίνει και για μια σειρά άλλων θεμάτων μιας και οι ελαιοκομίες των δύο χωρών έχουν πολλά κοινά σημεία. Γεγονός που θα δικαιολογούσε μια στενότερη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, όπως άλλωστε ο υπογράφων αυτά τα σχόλια, ως ΑΞΙΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΉ πριν λίγα χρόνια, είχα επιχειρήσει να εγκαθιδρυθεί μαζί με ιταλικές οργανώσεις ελαιοπαραγωγών μέσω των προγραμμάτων του ΟΕΦ και του σλόγκαν «μαζί» («in sieme»).
Προοπτική ανάπτυξης της Ελαιοκομίας της Ηπείρου, ΤΕΙ Ηπείρου, Βασίλης Ζαμπούνης, Μάνος Γεώργιος, Τμ. τεχνολόγων Γεωπόνων, σελίδα 39
Δυστυχώς, οι τότε ηγεσίες του ΥΠΑΑΤ δεν αξιολόγησαν επαρκώς τη σημασία τους. Αλλά και τα τελευταία 4,5 χρόνια δεν είδαμε πρωτοβουλίες του ΥΠΑΑΤ και του αρμόδιου Γραμματέα Αγροτικής Πολιτική και Κοινοτικών Πόρων προς αυτές τις κατευθύνσεις διπλωματίας.
6. Δεν ξέρω αν πρόκειται για αβλεψία ή για ηθελημένη αποσιώπηση, πάντως ο Ιταλός αρθρογράφος, στο εξαιρετικό πράγματι άρθρο του, δεν αναφέρεται καθόλου στον τουρκικό παράγοντα, ο οποίος έχει αναδειχθεί σε ισχυρότατο πόλο εξουσίας στον IOC τα τελευταία χρόνια. Ο Τούρκος εκπρόσωπος – υπάρχει και δεύτερος – με την υποστήριξη του προέδρου Ερντογάν, παρά το ότι δεν είχε ελαιοκομική προϋπηρεσία και γνώσεις, έχει καταλάβει το 2ο σε σημασία πόστο, ως επικεφαλής της υπηρεσίας αρμόδιας για τις εκστρατείες προώθησης της κατανάλωσης του IOC, οι οποίες αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα σε σχέση με εκείνες που διεξάγει η ίδια η Ε.Ε. Να σημειώσουμε επίσης την έντονα επιθετική διεκδικητική στάση της Τουρκίας, η οποία έχει κατά καιρούς απαιτήσει να μεταφερθεί η έδρα του IOC από την Μαδρίτη στην Άγκυρα, να καθιερωθούν τα τουρκικά ως επίσημη γλώσσα μαζί με τα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, αραβικά (μην αναρωτηθεί κανείς για τα ελληνικά…)
7. Τέλος να συμπληρώσουμε σαν μια τελευταία “πινελιά” της ελληνικής εσωστρέφειας και απουσίας από τα διεθνώς δρώμενα, ότι η απουσία μας από το IOC συμπίπτει με την απουσία μας και από την αρμόδια διεύθυνση της Κομισιόν, όπου επίσης παραδοσιακά είχαμε έναν υπάλληλο, θέση που πρόσφατα χάσαμε και κανένας δεν συγκινήθηκε.
(Για το εθνικό μας προϊόν, θα λέγανε κάποιοι…)
Βασίλης Ζαμπούνης
Υ.Γ. Για να μην δημιουργηθεί καμμία παρεξήγηση, η επιμονή μου και συνεχής υπόμνηση ότι πρέπει οπωσδήποτε η Ελλάδα να καλύψει τις δυο αυτές θέσεις, σε IOC και σε Κομισιόν, δεν υποκρύπτει κανένα απολύτως προσωπικό, ιδιοτελές, κίνητρο. Πριν από πάρα πολλά χρόνια συνέβη μια τραγική σύμπτωση – ο αιφνίδιος θάνατος του Λέοντα Μελά. Τώρα πια είναι πολύ αργά για τέτοιες φιλοδοξίες. Ας αναλάβουν οι νεώτεροι.
