…Σαν τέτοια μέρα η Κύπρος όλη πήρε τα όπλα για την τιμή
Πριν λίγες ημέρες εορτάσαμε τα 200 χρόνια από τη μεγάλη Επανάσταση του Γένους για την αποτίναξη του Tουρκικού ζυγού. Σκοπός αυτών που σήκωσαν τα όπλα εναντίον του Τούρκου δυνάστη δεν ήταν η δημιουργία ενός κρατιδίου, δίκην προτεκτοράτου σε μία γωνιά της Βαλκανικής. Σκοπός της Επαναστάσεως του ‘21 ήταν η εθνική ολοκλήρωση, δηλαδή η δημιουργία ενός κράτους που να περιλαμβάνει στους κόλπους του συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς. Και τούτο γιατί οι Έλληνες στα τετρακόσια και πλέον χρόνια της σκλαβιάς είχαν ζυμωθεί με το «πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ‘ναι».
Με βάση αυτό το δόγμα της Εθνικής ολοκληρώσεως η Ελλάδα άρχισε να μεγαλώνει εδαφικά και με τους απελευθερωτικούς αγώνες των 1912-13 υπερδιπλασιάστηκε και παρά την Μικρασιατική καταστροφή το Ελληνικό κράτος δεν έπαψε να ενδιαφέρεται για τους απομείναντες εκτός συνόρων Ελληνικούς πληθυσμούς, όπως στη Βόρειο Ήπειρο, στα Δωδεκάνησα και στην Κύπρο. Τα Δωδεκάνησα τελικώς ενσωματώθηκαν στον Εθνικό κορμό στις 31 Μαρτίου 1947.
Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, στον οποίο οι Έλληνες (Ελλάδος και Κύπρου) αγωνίστηκαν στο πλευρό των νικητριών δυνάμεων, αναζωπυρώθηκαν οι ελπίδες των Ελλήνων της Κύπρου για Εθνική δικαίωση. Αλίμονο όμως.
Επάνω από τις διακηρύξεις για Δημοκρατία, Ελευθερία… τίθενται τα συμφέροντα των ισχυρών. Έτσι η Αγγλία, αποικιοκρατική δύναμη, αρνήθηκε να εκχωρήσει το δικαίωμα της Αυτοδιαθέσεως στον Κυπριακό λαό, το οποίο θα οδηγούσε νομοτελειακά στην ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, όπως φάνηκε στο δημοψήφισμα του Ιανουαρίου του 1950 όπου το 96% των κατοίκων της Κύπρου ψήφισε υπέρ της Ενώσεως.
Όταν πλέον απέτυχαν διπλωματικές προσπάθειες της Ελληνικής Κυβερνήσεως και της Κυπριακής ηγεσίας, ξεκίνησε σαν σήμερα την 1η Απριλίου 1955 ο ένοπλος αγώνας Εθνικής Οργανώσεως Κυπρίων Αγωνιστών, της θρυλικής ΕΟΚΑ, υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη του Ελληνικού στρατού Γεωργίου Γρίβα, που έλαβε το συμβολικό όνομα Διγενής (από τον Διγενή Ακρίτα). Πολιτικός αρχηγός του αγώνος ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’. Ο Ελληνισμός της Κύπρου όρθωσε το ανάστημά του την πρωταπριλιά του 1955 και βάδισε στα αχνάρια που είχαν αφήσει οι Ομηρικοί ήρωες, ο Κίμωνας, ο Ευαγόρας, οι Ακρίτες, ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός και οι απαγχονισθέντες της 9ης Απριλίου του 1821.
Ο αγώνας ήταν σκληρός και άνισος. Δεκάδες επιθέσεις, ενέδρες κατά Αγγλικών στόχων. Σύσσωμη η νεολαία πύκνωσε τις τάξεις της ΕΟΚΑ και σήκωσε στους νεανικούς ώμους της τον αγώνα για την “Ένωση”. Από τη μία άκρη της Κύπρου έως την άλλη ακούγονταν το κροτάλισμα των όπλων, οι εκρήξεις των βομβών και οι φωνές των μαθητών που διαδήλωναν με ένα σύνθημα: «Ένωση».
Σ’ αυτόν τον αγώνα οι «πολιτισμένοι» Άγγλοι έδειξαν όλη τους την θηριωδία και την βαρβαρότητα. Συλλήψεις, φυλακίσεις βασανιστήρια, εκτελέσεις με κορυφαία απάνθρωπη ενέργεια την αγχόνη. Εκεί οδήγησαν εννέα αγωνιστές της ΕΟΚΑ, εννέα νεαρά Ελληνόπουλα των οποίων το μόνον «αμάρτημα» ήταν ότι ζητούσαν την εφαρμογή των αρχών του ΟΗΕ, την Ελευθερία της ιδιαιτέρας των πατρίδος και την Ένωσή της στον Εθνικό κορμό.
Εκεί, στην αγχόνη, ας στρέψουμε και εμείς σήμερα, νοερά το βλέμμα μας και να τιμήσουμε την παλικάρια και το ήθος, τον ηρωισμό και την βαθιά Χριστιανική πίστη τους, όπως φαίνεται από τις προθανάτιες επιστολές τους, οι οποίες είχαν κάτι το μεγαλειώδες.
Ας θυμηθούμε τα ονόματα αυτών των ηρώων του νεωτέρου Ελληνισμού.
Μιχ. Καραολής (23 ετών)
Ανδρ. Δημητρίου (22 ετών)
Ανδρ. Ζάκος (25 ετών)
Ιακ. Πατάτσος (22 ετών)
Χαριλ. Μιχαήλ (21 ετών)
Μιχ. Κουτσόφτας (22 ετών)
Ανδρ. Παναγίδης (22 ετών)
Στελ. Μαυρομμάτης (24 ετών)
Ευαγόρας Παλληκαρίδης (19 ετών)
Ας τους θυμηθούμε διότι η λησμονιά είναι χειρότερη από την αγχόνη.
Ας θυμηθούμε και τα τελευταία τους λόγια πριν την αγχόνη που έγραψαν στους αγαπημένους.
-«Η ώρα του θανάτου πλησιάζει μας την ψυχή μας φωλιάζει ηρεμία».
-«Αισθάνομαι τον εαυτό μου ισχυρόν και γαλήνιον, γιατί έχω το Χριστό μέσα μου».
-«Θέλω να ξέρεις πως ο αδελφός σου πεθαίνει με το χαμόγελο στα χείλη, γιατί ο Θεός τον αξίωσε να φτάσει μέχρι τέλους χωρίς να λιποψυχήσει».
-«Μη λυπάστε γιατί δεν θα με χάσετε. Mε αφιερώνετε στην πατρίδα».
-«Η νύχτα φέγγει ολόχαρη. Μανούλα μου κοιμάσαι; ή βλέπεις τ’ άστρα κι αγρυπνάς και μένανε θυμάσαι;»
-«Αν και είμεθα σε δύσκολη θέση πάλιν ο θαυματουργός μας Χριστός μας δίνει ελπίδα και κουράγιο».
-«Λατρευτά μου παιδιά σας εύχομαι να γινήτε καλοί Χριστιανοί και καλοί Έλληνες Κύπριοι».
Σημ. ο Ιάκωβος Πατάτσος (22 ετών) είχε τρία παιδιά.
-«Ο Χριστός είναι πάντα συντροφιά στα κελιά μας».
Έτσι αντιμετώπισαν το θάνατο οι μεγάλοι εκείνοι νεκροί*. Γαλήνιοι, θαρραλέοι, με πίστη στο Θεό και στο δίκαιο του αγώνα τους. Θυσιάστηκαν για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, για την Εθνική ολοκλήρωση. Είναι θαμμένοι αυτοί οι τιμημένοι νεκροί μέσα στην φυλακή, διότι οι Άγγλοι δεν τους έδιναν στους δικούς τους να τους θάψουν. Ολοκλήρωση της βαρβαρότητας.
Τα «φυλακισμένα μνήματα» είναι σήμερα τόπος προσκυνήματος των απανταχού Ελλήνων. Η θυσία τους ας οδηγήσει πάντοτε τους Έλληνες νέους. Αξίζει να καθιερωθεί η 1η Απριλίου σαν ημέρα της Ελληνικής νεολαίας, γιατί εκείνη και στην Κύπρο και στην Ελλάδα με τις πάνδημες για δηλώσεις στήριξε τον αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59.
Ας είναι αθάνατοι στη μνήμη των Ελλήνων.
Δημήτριος Κυρ. Καρδαράς
*Ψάλλοντας το «Τη Υπερμάχω…» και άδοντας τον Εθνικό μας Ύμνο
