Η κοινωνική αλληλεγγύη στους Γαργαλιάνους στην δεκαετία του 1930

Από τα «Τετράδια Ιστορίας» του Παναγιώτη Α. Κατσίβελα , ιατρού .

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς πολλές φορές εκ του πνεύματος αυτών των εορτών , δίνουν μια επί πλέον αφορμή για αφύπνιση της κοινωνικής αλληλεγγύης , της ευαισθησίας , της προσφοράς με στόχευση την συνεργασία των ανθρώπων και την κοινωνική συνοχή . Υπάσχουν βέβαια και άνθρωποι και σύλλογοι , που δεν περιμένουν τις γιορτές, για αυτήν τη δραστηριότητα . Αυτές οι σκέψεις μας φέρνουν στους Γαργαλιάνους στην δεκαετία του 1930 . Όπως έχουμε γράψει και άλλοτε την περίοδο αυτή δραστηριοποιείται στη πόλη των Γαργαλιάνων , ο σύλλογος γυναικών « Αρωγή» . Πρώτη πρόεδρος του Συλλόγου ήταν η κ. Χρυσηΐδα Λαμπροπούλου με αντιπρόεδρο την κ. Νίκα Διακουμοπούλου δασκάλα, δυο γυναίκες εμβληματικές για την κοινωνία των Γαργαλιάνων . Δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς , ότι σ’ αυτή την κοινωνία , αναπτύχθηκαν δράσεις και αναλήφθηκαν πρωτοβουλίες, που ξεπερνούσαν την εποχή τους . Την εποχή, που οι Γυναίκες δεν έχουν ακόμα κατακτήσει το δικαίωμα στην κοινωνία , στους Γαργαλιάνους συνέρχονται εις συλλόγους . Βέβαια η κοινωνία των Γαργαλιάνων κομίζει αδιαλείπτως την έννοια της προόδου από τον 19ο αιώνα , όπως με επόμενα δημοσιεύματα θα παρουσιάσουμε . Επίσης στη κοινωνία αυτή συντελούνται κοινωνικές αλλαγές αλλά και γεγονότα, που αποτελούν πρωτοπορία για όλη τη Χώρα .

Το πότε άρχισε την δραστηριότητά του , ο εν λόγω σύλλογος μέχρι τώρα δεν έχει γίνει σαφής Η παλαιότερη καταγραφή για τον σύλλογο είναι η προσφορά – δωρεά του ιατρού Νείλου Σαραντόπουλου εις μνήμην του πεθερού του και Δημάρχου της πόλεως Νικολάου Σκιαδά , όπου κατέθεσε εις τον Σύλλογο «Αρωγή» 1000 δραχ. ( 7- 12- 1932- Πατρίς του Πύργου) .

Το 1933 γίνεται συνέλευση του συλλόγου , όπου αποκομίζουμε σημαντικές πληροφορίες για την δραστηριότητα του . Αξιοσημείωτη είναι η προσέγγιση και ο σεβασμός των προσωπικών δεδομένων και ο σεβασμός στην ανθρώπινη ανάγκη, γεγονός που δεν πρέπει να προσπεράσουμε .

ΕΚ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ

-Από την δράσιν του συλλόγου γυναικών η «Αρωγή»

– η αντίληψη κάποιων περί φιλανθρωπίας

Εχθές συνήλθε εις γενική συνέλευση ο Σύλλογος κυριών της πόλεως μας η «Αρωγή» . Κατ’ αυτήν επρόκειτο να λογοδοτήσει επί των πεπραγμένων του συλλόγου το πρώην συμβούλιο . Την πρόεδρο του Συλλόγου κ. Χρυσηίδα Λαμπροπούλου αντιπροσώπευσε η αντιπρόεδρος του παλαιού Διοικητικού Συμβουλίου κ. Νίκα Διακουμοπούλου , η οποία απεπειράθη να αναπτύξει εις την γενική συνέλευση την Φιλανθρωπική Δράση του συλλόγου .

Κατά την κ. Διακουμοπούλου ο Σύλλογος δια της αόκνου προσπάθειας και της εν γένει συμβολής των συμπολιτών μας εις το φιλανθρωπικό του έργον κατώρθωσε να έρθει αρωγός εις πλείστες πάσχουσες οικογένειες .

Κατά δε το μέχρι του παλαιού διοικητικού συμβουλίου χρονικό διάστημα διένειμε ο Σύλλογος υπέρ των 16000 δραχ. εξαντλήσας σχεδόν ολοσχερώς το Ταμείον του .

Εις το μέρος όμως τούτο δεσποινίς τις εκ των παρευρισκόμενων κατά παρέμβαση των καταστατικών δικαιωμάτων των μελών , έψεξε τη προγενέστερα Διοίκηση , ιδία δε το τρόπον της διαθέσεως των χρημάτων προς τους πάσχοντας και εν τέλει για να αποδείξει τους ισχυρισμούς της, εζήτησε όπως τεθούν τα βιβλία του Συλλόγου εις την διάθεση της Γενικής Συνελεύσεως .

Το τοιούτον δημιούργησε , αληθές πανδαιμόνιο , πρώτης δηλωσάσης άρνηση προς τούτο της επί της λογοδοσίας κ. Διακουμοπούλου .

Ορθώς δε κατά την γνώμη μας , έπραξε τούτο . Εάν δεν απατώμεθα , υπάρχει και εξελεγκτική επιτροπή , η οποία ως αντιπρόσωπος της Συνελεύσεως θα ημπορούσε να ασκήσει έλεγχο των βιβλίων , εάν παρίστατο ανάγκη. Αλλά αδιαφόρως τούτου και εφ΄ όσον κρατεί η αντίληψη ότι η φιλανθρωπία πρέπει να είναι κοινόν μυστικόν κατά παράβασιν πάσης ηθικής εννοίας και αρχής , τότε δεν βλέπομε και δεν δυνάμεθα να χαρακτηρίσομε τοιούτον είδος φιλανθρωπίας , όταν οι πάσχοντες και βοηθούμενοι καθίστανται το έρεισμα βολής και το όπλο δια τους εσωτερικούς διαπληκτισμούς . Ορθώς , ορθότατα η κ. Διακουμοπούλου , είπεν ότι τα βιβλία του Συλλόγου, εις τα οποία καταγράφονται οι τυγχάνοντες βοήθεια , είναι ιερά . Θα αποτελέσει ράπισμα κατά της φιλανθρωπίας η κοινοποίηση των ονομάτων εκείνων προς τους οποίους ο Σύλλογος έτεινε ευσπλαχνική την χείρα δια να αποσείσει έστω και επ΄ ολίγον , το βαρύ άλγος της δυστυχίας των . Λόγοι δε σεβασμού και στοιχειώδους αξιοπρέπειας επέβαλαν , όπως τηρηθεί η μυστικότητα αύτη .

Γράφοντες ως ανωτέρω , δεν θέλομε να αποσείσομε τον έλεγχο , αλλά ο έλεγχος αυτός θα εδύνατο να γίνει με απόλυτο μυστικότητα , υπό της εξελεγκτικής επιτροπής της άλλως τε εντεταλμένης προς τούτο και ουχί υπό του τυχόντος μέλους του Συλλόγου .

Διότι εν τοιαύτη περιπτώσει και προς αποφυγήν ασέμνων διαπληκτισμών , θα ήταν προτιμότερο να αναρτήσει ο Σύλλογος πινακίδα εις το κέντρο της πλατείας εν η να αναγράφονται τα ονόματα των εκάστοτε βοηθουμένων εκ του Συλλόγου, προς ικανοποίηση και της τοιαύτης τυχόν υπαρχούσης μανταλιτέ !.

Αλλά τούτο θα αποτελέσει οικτρά παρερμηνεία του πνεύματος της φιλανθρωπίας .

Θα ήταν προτιμότερο αντί να ζητούνται τοιαύτα ερείσματα αντιπολιτευτικής δράσεως , επί βλάβη της φιλανθρωπίας, να καταστεί συνείδηση ο σκοπός του Συλλόγου και εν αγαστή ομονοία να βαδίσει προς το υψηλόν αυτού έργον .

« Πατρίς» του Πύργου» ,1933

Την ίδια χρονιά η «Αρωγή» παίρνει πρωτοβουλίες και κάνει κάτι που για εκείνη την εποχή είναι ρηξικέλευθο. Αναθέτει σε θεατρική ερασιτεχνική ομάδα , να ανεβάσει ένα έργο με σκοπό να αποκτήσει έσοδα για την κοινωνική δράση της . Και απευθύνεται σε ένα σπουδαίο πολυτάλαντο Γαργαλιανιώτη τον Τάκη Αλεξόπουλο που ως Πέτρος Ολύμπιος διαπρέπει στην λογοτεχνία και την δημοσιογραφία. Δεν μένει μόνο σε μια ερανική συγκέντρωση χρημάτων, από τους έχοντες , προχωράει και στη αναπαραγωγή πολιτισμού, γεγονός που εκπλήσσει και σήμερα. Ιδέ άρθρο στο ιστότοπο και την κάτω διεύθυνση https://www.gargalianoionline.gr/%CE%AD%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B8%CE%B5%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B8%CF%81%CE%AF%CE%B1%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BB/, με τίτλο «Ένας θεατρικός θρίαμβος στους Γαργαλιάνους και ο Σύλλογος γυναικών «Η Αρωγή» τη δεκαετία του 1930! [εικόνες]» στις 15 Νοεμβρίου 2020

Αλλά δεν σταματούν όλα στο Σύλλογο « Αρωγή» , η κοινωνία και η κοινότητα κάνουν ακόμα ένα βήμα πιο μπροστά .

ΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΣΥΣΣΙΤΙΑ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ

Στην πόλη μας τον τελευταίο καιρό παρατηρείται μια ζωηρά κίνησις υπέρ του παιδιού και ειδικότερα υπέρ του μικρού μαθητή .

Από πέρυσι χάριν στις φροντίδες του προέδρου μας κ. Νικολάου Σκούντζου και το ενδιαφέρον του Νομάρχου μας κ. Παπαδήμα κτίζεται ένα θαυμάσιο διδακτήριον Δημοτικής εκπαιδεύσεως όμοιο του οποίου αμφιβάλλομε αν έχει να επιδείξει έτερον ολόκληρος ο νομός μας . Η οικοδόμησή του ευρίσκεται εν τω περατούσθαι και γρήγορα οι φωτεινές αίθουσες αυτού θα δεχθούν τον μικρόκοσμο της πόλης μας , που μέχρι τούδε εδιδάσκετο εις ανθυγιεινά κατά το πλείστον κτίρια .

Αλλά το ενδιαφέρον της κοινωνίας μας δια τον τρυφεράς ηλικίας μαθητόκοσμο , δεν σταματά με τη λύση του προβλήματος της στέγης αυτού . επεκτείνεται και εις την φροντίδα δια την τροφή του .

Έτσι προέκυψαν τα μαθητικά συσσίτια Γαργαλιάνων , τα οποία άρχισαν να λειτουργούν , από δεκαημέρου . Εις αυτά σιτούνται δωρεάν καθημερινώς 160-180 φτωχοί μαθητές και μαθήτριες .

Είναι μια χαρά να βλέπει κανείς το μεσημέρι τα μικρά αυτά παιδάκια να τρώγουν εις την ειδική αίθουσα του φαγητού σερβιριζόμενα από τις καλύτερες κυρίες και δεσποινίδες των Γαργαλιάνων οι οποίες με αξιέπαινο ζήλον βοηθούν εις την Παρασκευή του φαγητού και φροντίζουν δια την εν γένει επιτυχία των συσσιτίων .

Επίσης είναι αξιέπαινος – ο όλος ιδιαιτέρως – ο κ. Θεοδόσιος Ζάνης , που προΐσταται της σχετικής κινήσεως και εργάζεται τόσον δια την προπαγάνδα της ιδέας του συσσιτίου όσον και δια την ενίσχυση των οικονομικών πόρων αυτών .

Εις τους μικρούς μαθητές, εκτός της αρίστης ποιότητος φαγητού , χορηγείται και ανάλογος μερίς άρτου δωρεάν και αυτού .

Επειδή η κοινωνία μας καθώς και οι μικρές οργανώσεις του τόπου μας προθύμως συνέτρεξαν και συντρέχουν το ταμείο του συσσιτίου προβλέπεται ότι τούτο θα λειτουργήσει ανέτως όλον το σχολικό έτος .

Επειδή ο χώρος μας δεν το επιτρέπει να αναφέρομε ονομαστικώς τις ευγενικές κυρίες , που φροντίζουν δια την παρασκευή του φαγητού καθώς και τους πολιτισμένους κυρίους που βοηθούν οικονομικώς το συσσίτιο, παρακαλούμε να μας συγχωρέσουν δι΄ αυτό .Εκφράζομε δε από αυτή τη στήλη σ’ όλους γενικώς τους εργαζομένους και εργαζόμενες διά το συσσίτιο θερμά μας συγχαρητήρια .

Τέτοια φιλάνθρωπος κίνηση τιμά υπέρ το άλλο την πόλη μας .

Β.Δ. Χ.

30 Μαρτίου 1938, έτος Ε’ αριθ. φυλ. 191

Αγών της Τριφυλίας.