Με σκοπό την επιστημονική στήριξη της αλιευτικής διαχείρισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε ένα Κοινοτικό Πλαίσιο για τη συλλογή, διαχείριση και χρήση δεδομένων στον τομέα της Αλιείας και της Υδατοκαλλιέργειας, στο οποίο συμμετέχουν υποχρεωτικά όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα αυτό υλοποιείται από το Εθνικό Πρόγραμμα Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων με χρηματοδότηση από το ΕΠΑλΘ, συντονισμό από το ΥΠΑΑΤ και φορείς υλοποίησης τον ΕΛΓΟ-«Δήμητρα», το ΙΝΑΛΕ, που είναι ο συντονιστής φορέας, και το ΕΛΚΕΘΕ.
Το ΙΝΑΛΕ, στη Νέα Πέραμο Καβάλας, έχει την ευθύνη συλλογής επιστημονικών δεδομένων στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο. Οι δράσεις του περιλαμβάνουν συλλογή δεδομένων αλιευτικής δραστηριότητας και κοινωνικοοικονομικών και βιολογικών δεδομένων από την εμπορική αλιεία. Επίσης, είναι υπεύθυνο για την έρευνα του χελιού πανελλαδικά, την παρακολούθηση των κοινωνικοοικονομικών χαρακτηριστικών επιχειρήσεων μεταποίησης αλιευμάτων και υδατοκαλλιέργειας, αλλά και τη συλλογή δεδομένων για την ερασιτεχνική αλιεία στη Βόρεια και Δυτική Ελλάδα.
Η διαδικασία ορίζει την υποβολή των αποτελεσμάτων στην ΕΕ. «Τα δεδομένα στέλνονται εμπιστευτικά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αναθέτει σε εξειδικευμένες ομάδες επιστημόνων την επεξεργασία των δεδομένων της Μεσογείου και γίνονται εκτιμήσεις των αποθεμάτων», εξηγεί ο διευθυντής Ερευνών του ΙΝΑΛΕ και επιστημονικός υπεύθυνος του έργου, Δρ. Μάνος Κουτράκης.
«Έχουμε ανταποκριτές σε όλο το Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο και συγκεντρώνουμε στοιχεία για την εμπορική αλιεία. Επίσης, λαμβάνουμε δείγματα ψαριών από τα σημαντικότερα εμπορικά είδη και παρακολουθούμε τη βιολογία τους». Η αλίευση μικρότερων σε μήκος ψαριών από ό,τι στο παρελθόν αποτελεί ένδειξη ότι κάποια αποθέματα δέχονται αλιευτική πίεση. Στο χέλι, από τη δεκαετία του ’80, ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 86%.
«Επίσης, παρακολουθούμε την ερασιτεχνική αλιεία, που αποτελεί σημαντική αλιευτική δραστηριότητα και πρέπει να γνωρίζουμε τις επιπτώσεις της στα αλιεύματα», προσθέτει. Το ύψος του προγράμματος ανέρχεται σε 4,4 εκατ. ευρώ ετησίως. Στον ΕΛΓΟ απασχολούνται 43 εξωτερικοί επιστημονικοί συνεργάτες, ενώ το ΙΝΑΛΕ διαθέτει 15 άτομα τεχνικό προσωπικό και εννέα ερευνητές για την υλοποίηση του έργου.
Αναγκαιότητα η ηλεκτρονική δημοπρασία
Ο κ. Κουτράκης τονίζει πως «το μέλλον της αλιείας δεν είναι περισσότερα ψάρια, είναι καλύτερες τιμές για τους ψαράδες που πρέπει να παίρνουν αυτό που αξίζει η δουλειά τους». Δίνοντας έμφαση στην ανάγκη δίκαιης αμοιβής των Ελλήνων ψαράδων, προτείνει την ηλεκτρονική δημοπρασία, που συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό των ιχθυοσκαλών και σχολιάζει πως η πανδημία αποτελεί χρυσή ευκαιρία, ώστε να εφαρμοστεί. «Η δημοπρασία των ψαριών είναι υποχρεωτική στην ιχθυόσκαλα, δυστυχώς όμως η ηλεκτρονική δημοπρασία, που θα βοηθούσε τους Έλληνες αλιείς να πετύχουν καλύτερες τιμές για τα αλιεύματά τους, δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί».
Σε ιχθυόσκαλες του εξωτερικού, εκτός από τη φυσική παρουσία στον χώρο της ηλεκτρονικής δημοπρασίας, επιτρέπεται μέσω διαδικτύου η παρακολούθηση και η συμμετοχή, με ενίσχυση του ανταγωνισμού και καλύτερες τιμές για τον ψαρά, που βρίσκεται αντιμέτωπος με τα στοιχεία της φύσης και τη μείωση των αποθεμάτων.
